Yunanistan yine Euro ve AB için arýza çýkarýyor... 2011 ve 2012’de çalkantýya yol açmýþlardý. O zaman sorun Almanya’nýn himmeti sayesinde donduruldu... Güney Kýbrýs da Atina’ya baðlý bir sorundu. O da donduruldu... Bu iki kardeþ sorun þimdi Yunanlý siyasiler sayesinde yeniden alevlenmek üzere. Siyasi kriz derinleþme eðilimi gösteriyor. O zaman siyasi riski gören piyasa faiz artýþýný sürdürecek. Ardýndan da faiz uçunca yine -iflas ve Euro’dan çýkýþ- senaryolarý gündeme gelecek.
Ýlk zayýf halka, Atina... Atina’da Samaras Baþbakanlýðýndaki hükümet hiç gereði yokken ‘AB-IMF himayesindeki acý ekonomik programý artýk bitirelim’ diye havalandý. Piyasalar karýþtý ve aðýr piyasa uyarýsý üzerine giriþim durdu... Aradan birkaç hafta geçti, Samaras 2015 baþýnda yapýlacak Cumhurbaþkanlýðý seçimini erkene aldý ve kumara oturdu. Samaras tam tekmil kumar oynuyor, elindeki kartlar iyi deðil ve hem Yunan maliyesini batýrma, hem de kendi siyasi hayatýný bitirme riski yüksek.
Yunan tiyatrosu yarýn -çarþamba- mecliste Cumhurbaþkanlýðý seçimiyle baþlýyor. 300 üyeli mecliste normalde Cumurbaþkaný seçmek için ilk iki turda 200 oy, olmazsa üçüncü turda 180 oy lazým. Yani Samaras kendi adayýný seçtirmek için en az 180 oy bulmak zorunda... Ancak elinde 155 milletvekili var. Aradaki farký diðer partilerden tamamlamayý umuyor. Yunanistan’da bildiðimiz kadarýyla milletvekili transferi adeti yok.
Samaras’ýn çarþamba günü 200 oyu bulmasý beklenmiyor. 170 bulursa, öpüp baþýna koyup umudunu taþýyabilir... Ýkinci tur 23 Aralýk’ta. Orada da 200 oy lazým. Sonra 29 Aralýk’ta 180 oyun yeteceði son tur var. Mucize olmazsa burada da 180 oy çýkmayacak.
Asýl þenlik burada baþlýyor. Üç turda cumhurbaþkaný seçemeyen meclis feshediliyor ve genel seçime gidiliyor. 29 Aralýk’ta meclis feshedilirse, o zaman en erken 25 Ocak ya da 1 Þubat’ta Yunanistan’da genel seçim var.
Genel seçim ise iþleri daha karýþtýracak. Çünkü seçimi mevcut koalisyon hükümetinin kaybetmesi bekleniyor. Samaras liderliðindeki Yeni Demokrasi Partisi anketlerde yüzde 23-24 yazýyor. Asýl muhalefet Siriza yüzde 27 ya da yukarýsýnda oy alýp birinci parti olacak. Sol partiler koalisyonu olan Siriza, Yunanistan’ýn zaten pamuk ipliðine baðlý ekonomik yüzdürme programýna hepten karþý... Programý çöpe atacaðýný, AB-IMF dayatmalarýný reddedeceðini söylüyor.
Zaten Samaras’ýn seçim kumarý baþlar baþlamaz Yunanistan borsasý olacaklarý görüp yüzde 10’luk düþüþlerle geleceði satmýþtý. Piyasalar bu siyasi tablodan istikrar ve huzur çýkmayacaðýný görüyorlar ve de haklýlar.
Siriza’nýn hükümete geçmesi mevcut ekonomik programýn yoldan çýkmasý demek. Zaten mevcut program þubat sonunda doluyor ve yeni taahhütlerle uzatýlmasý gerek... Siriza liderliðindeki bir hükümetin ise program üzerinde kavga çýkarýp yol kazasý yapmasýna kesin gözle bakýlýyor.
Halen süren kampanyada taraflar zaten aðýzlarýný bozdu. Samaras ve mevcut hükümet -Siriza gelirse batarýz, Euro’dan çýkarýz, aman Siriza’ya oy vermeyin- diye kara senaryolarý dillendirmeye baþladý. Siriza ise -Korkmayýn, birþey olmaz, AB Yunanistan’ý harcayamaz, biz sýkýntýya son vereceðiz- diyor.
Yani yine döndük, dolaþtýk ve Yunanistan’ýn Euro’dan çýkmasýna geldik. Siriza’nýn bu hali ve tavrýyla AB ile kolayca kavgaya gireceði anlaþýlýyor. AB de þimdiden Yunanlý seçmene -yanlýþ karar vermeyin- sinyali yollamaya baþladý. Bu seçimin aslýnda Merkel’in seçimi olduðunu söylemek mümkün. Son 2012 seçimini Samaras’ýn deðil, Merkel’in kazandýðý konuþulmuþtu.
Ve kilit soru þu: Yunanistan kendi siyasi itiþmesiyle iflas ve Euro’dan çýkýþ noktasýna gelirse ne olur? 2011 ve 2012’de Yunanistan’ýn bu halleri dünyayý sarsmýþtý. Ancak þimdi Yunanistan ayný sahneyi oynarsa ne olur? Þaþýrtýcý olabilir ama Yunanistan’ýn bu kez Euro’dan çýkma tehditleri ve riskleri Euro Bölgesi’nde ve dünyada yanký yapmayacak. Yunanistan sorununun Avrupa çapýnda etki yapmasýnýn yollarý çoktan kapandý. Geliþmeleri izleyeceðiz, ama þimdilik hava, ‘Euro’dan çýkmak isterseniz, siz bilirsiniz... AB’ye birþey olmaz, siz yanarsýnýz’ havasý... Yani þimdiye dek Yunanistan -Kendimi aþaðý atarým- diye herkesi korkutuyordu. Þimdi -Atarsan at- noktasýna gelindi. Ýzleyeceðiz.
