Asgari ücretlilerin gelir vergisi istisnasý

7349 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu ile Bazý Kanunlarda Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun ile yapýlan tüm çalýþanlarýn ücretlerinde, asgari ücretlinin vergi kesintilerine kadar gelir ve damga vergisi indirime tabii tutulmuþtu. Ýndirimin uygulamasýna iliþkin usul ve esaslarý düzenleyen 319 sayýlý Gelir Vergisi Genel Tebliði 27 Ocak 2022 tarih ve 31732 sayýlý Resmî Gazete'de yayýnlanarak yürürlüðe girmiþtir.

Asgari ücrete kadar olan ücret gelirinden gelir ve damga vergisi alýnmayacak olup, uzun bir zamandýr savunduðum ve devrim niteliðindeki bir düzenlemedir.

Hazine ve Maliye Bakanlýðý ile Gelir Ýdaresi Baþkanlýðýmýzýn uygulamaya iliþkin tereddütlü konulara yönelik usul ve esaslarý 319 sayýlý Gelir Vergisi Genel Tebliði ile açýklanmýþtýr. Buna göre çalýþanlarýn asgari ücretiyle birlikte mesai ücreti, sosyal yardým, ikramiye gibi ücret sayýlan gelirler elde etmesi durumunda ise toplam ücret gelirinin; ilgili ayda geçerli olan asgari ücretlinin gelir vergisi matrahý gelir vergisinden istisna olacaktýr. Asgari geçim indirimi uygulamasý kaldýrýldýðýndan bu tarihten itibaren yapýlan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi ve ilave asgari geçim indirimi düzenlemeleri uygulanmayacaktýr.

Asgari ücretin üzerinde gelir elde edenler bakýmýndan ise gelir vergisi matrahý tutarýný aþan kýsým vergilendirilecektir.

Ýstisna tutarýný aþan kýsmýn vergilendirilmesinde, istisna kapsamýnda olan matrah da dikkate alýnarak vergi tarifesinin uygulanacak dilim ve vergi oraný belirlenecektir. Vergilendirilecek rakam çalýþanýn vergi matrahýndan asgari ücretlinin gelir vergisi matrahý düþüldükten sonra bulanacak olup, istisna iþlemine raðmen kümülatif vergi matrahý istisna olan asgari ücretlinin vergi matrahý dahil edilerek tespit edilecektir.

Ýstisna suretiyle saðlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir. Diðer bir deyiþle, istisna nedeniyle alýnmayacak olan vergi, ilgili ayda aylýk asgari ücret üzerinden hesaplanmasý gereken vergiyi aþmayacaktýr.

Hizmet erbabýnýn birden fazla iþverenden ücret almasý halinde istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacaktýr.

Asgari ücretli bir çalýþanýn ikramiye, fazla çalýþma ücreti, yýllýk izin ücreti ve gelir vergisi kesintisine konu benzer ödemeler almasý halinde gelir vergisi ve damga vergisi ödemesi söz konusu olabilecektir.

Çalýþanýn yýl içinde almýþ olduðu fazla çalýþma ve ikramiye gibi ödemelerde kümülatif vergi matrahýna dahil olacaktýr. Asgari ücretlinin kümülatif matrahý da ayrýca takip edildiðinden çalýþanýn indirim yükselmeden önce gelir vergisi diliminin yükselmesi halinde net asgari ücretin altýnda ödeme almasý, ilave asgari geçim indirimi uygulamasý da sona erdiði için mümkün olacaktýr.

Emekliler için de istisna uygulamasý mümkün olacak, ancak emekli çalýþanlarýn sigorta primi %7,5 olduðu için, hesaplanan gelir vergisi, uygulanacak olan indirimden fazla olacak ve emekli çalýþanlar gelir vergisi ödemekle mükellef olacaktýr. Damga vergisi konusunda ise matrahtan indirim yoluna gidilecek, damga vergisi matrahlarý eþit olursa, damga vergisi hesaplanmayacaktýr.

Ýþverenler her ay ödedikleri ücretler için (Ücret bordrosu) tutmaya mecburdurlar. Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf olan ücretlerle diðer ücret üzerinden vergiye tabi hizmet erbabýna yapýlan ücret ödemeleri için bordro tutulmayacaðý da ayrýca düzenlenmiþtir.

Yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakký, bilirkiþilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapýlan ödemeler gibi ücret sayýlan ödemelerin vergilendirilmesinde, Kanunun 23'üncü maddesinin birinci fýkrasýnýn (18) numaralý bendinde düzenlenen istisnanýn uygulanmasý mümkündür. Ancak bu kiþilerin ayný anda birden fazla iþverenden ücret geliri elde etmesi halinde istisnanýn sadece bir defa uygulanmasý gerekecektir.

Asgari ücretin üzerinde ücret alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabýnýn, gelir vergisi matrahýnýn yeterli olmasý halinde hem engellilik indiriminden hem de ayný Kanunun 23'üncü maddesinin birinci fýkrasýnýn (18) numaralý bendinde düzenlenen istisnadan faydalanmasý mümkün bulunmaktadýr.