Önceki gün asgari ücretin etkisini ve ücretler genel düzeyini ne þekilde tetikleyeceðini açýklamýþtýk. Özellikle bir süredir bazý medya gruplarýnda asgari ücretteki artýþa baðlý olarak milyonlarca kiþinin iþten çýkarýlacaðý ve iþsiz kalacaðý yönünde haberlerin yer aldýðýný görüyoruz.
AK Parti Genel Baþkanýmýz ve Baþbakanýmýz Sayýn Ahmet Davutoðlu, geçtiðimiz gün iþ dünyasý ve sendika temsilcileriyle bir araya gelerek,“Görüþlerinizi ve taleplerinizi alacaðýz ancak milletimize verdiðimiz sözlerden geri adým atmayýz” mesajýný vererek iþçi ve iþverenin tarafýnýn görüþlerini dinlemiþtir. Bu da bize AK Parti’nin konuya hem iþçi hem iþveren cephesinden son derece dikkatli bir þekilde yaklaþtýðýný ve makul bir çözüm arayýþýnda olduðunu göstermektedir.
Þüphesiz, AK Parti bugüne kadar verdiði tüm sözlerin arkasýnda durarak, vadettiði reformlarýn tümünü hayata geçirmiþtir. Ciddi tartýþmalara sebep olan asgari ücret konusunda da AK Parti’nin makul bir çözüm arayýþýnda hýzla ilerlediðini görüyoruz.
Ýþ dünyasýnýn önemli temsilcilerinden Ýstanbul Ticaret Odasý (ÝTO) Baþkaný Ýbrahim Çaðlar “Bize asgari ücretin getirdiði 16 milyar liralýk bir yük var, bunun en azýndan yarýsýný devletimizden talep ediyoruz. Ýþsizlik fonunda birikmiþ 86 milyar lira para var, o fonda biriken paradan verilebilir” diyerek, iþsizlik fonundan, söz konusu maliyet artýþýnýn karþýlanabileceðini belirterek, asgari ücret konusuna makul bir çözüm önerisinde bulunmuþtur.
Objektif deðerlendirme yapýldýðýnda, asgari ücrete gelen artýþýn;
- En az ödenecek ücretin 1.300 TL’ye yükseltilmesi,
- SGK taban ve tavan tutarýnýn artmasý,
- Kýdem tazminatý yükünün artmasý,
- 1.000-1.500 TL net ücret ile çalýþan grupta ücretler genel dengesinin deðiþmesi,
- Asgari ücrette yapýlacak deðiþiklik SGK tavanýný 8.277,90 TL’den 10.697,70 TL’ye çýkardýðýnda ortalama iþçi baþýna ek maliyeti ortalama 1.000 TL arttýracaktýr. Bu husus gözden kaçýrýlmaktadýr. Oysa, bu artýþ, en az asgari ücret artýþý olarak deprem etkisi yaratacaktýr.
Asgari ücrete baðlý para cezalarýnýn artmasý gibi sonuçlar doðuracaðý muhakkak.
Dolayýsýyla asgari ücret artýþý yapýlýrken ve 1.300 TL net ücret hesaplanýrken iþverenler yanýnda devletin de bazý fedakârlýklarda bulunmasý gerekmektedir.
Asgari ücret konusunda çeþitli farklý alternatif önerilerinin olduðunu görüyoruz.
Asgari ücret artýþýnda makul olan hem çalýþanlarýn net ücretinin arttýrýlmasý hem iþverenlerin ilave bir külfete katlanmamasý ve hem de kimsenin iþsiz kalmamasýnýn saðlanmasýdýr. Mevcut asgari ücret deðerlendirildiðinde aþaðýdaki tablodan da açýkça görüleceði üzere bugün bir iþçinin kýdem tazminatý hariç ve beþ puanlýk teþvikten faydalanmalarý halinde maliyeti 1496,36 TL olmaktadýr.
Çözüm nasýl olmalý?
Mevcut yasal kesintiler dikkate alýndýðýnda bugünkü asgari ücret artýþý ile 1.645,80 TL brüt asgari ücretin iþverene maliyeti 1.933,82 TL olmakta ve kýdem tazminatý yükü de katýldýðýnda yaklaþýk 2.070,00 TL olmaktadýr.
Dolayýsýyla hem iþçiye net 1.300 TL verilmesi hem iþverenlerin iþçilik maliyelerinin makul seviyede tutulmasý hem kimsenin iþsiz kalmamasý hem de diðer ülkeler ile rekabet edebilecek iþçilik maliyetlerinin oluþturulmasý ve hem de ücretler genel dengesinin korunabilmesi için farklý bir alternatif önerimiz bulunmaktadýr.
Buna göre aþaðýda yer alan tablodan da görüleceði üzere asgari ücret brüt 1.444,50 TL olarak belirlenecek, ancak asgari ücrete tekabül eden gelirden gelir vergisi alýnmayarak, ücretlerden damga vergisi kesilmeyerek, SGK iþçi sigorta prim katký payýnýn yüzde 14’ten yüzde 11’e düþürülmesi suretiyle iþçinin net ücreti arttýrýlacaðý gibi, iþveren kýsa vadeli sigorta kollarý prim oranýnýn yüzde 2’den yüzde 1’e düþülmesi ve yine iþsizlik sigortasý primi iþveren payýnýn da yüzde 2’den yüzde 1’e düþürülmesi suretiyle orta bir yol bulunmasý mümkün olacaktýr.
Tablo þüphesiz vergi ve sosyal güvenlik kesintilerin de yasal deðiþiklikler gerektirdiðinden, Aralýk ayýnda belirlenecek asgari ücretin tespitinden önce açýklýða kavuþturulmasý gerekmektedir. Diðer bir deyiþle, T.B.M.M açýlýp, komisyonlar oluþturulduktan sonra, mini bir torba yasa ile iþsizlik maliyelerinin düþürüleceði, önerdiðimiz deðiþikliklere uygun yasal düzenlemelerin yapýlmasý ve ardýndan aralýk ayýnda asgari ücretin yeni yasal düzenlemelere göre 1.300 TL netten brüte götürülerek 1.444,50 TL hesaplanmasý mümkün olabilecektir.
Böylece ücretler genel dengesi bozulmamýþ olacak hem de tüm kesimlerin þikayet ettiði iþçilik maliyetlerinin düþürülmesi mümkün olacaktýr hem de düþürülen iþçilik maliyetleri kayýtdýþý istihdamýn da bitirilmesini getirecektir.
