Dün gerçekleþen terör saldýrýsý, hiç þüphesiz, 17 Aralýk’tan beri devam eden sürecin son halkasý. 17 Aralýk, birçok aracý sýrayla devreye sokan, bazýlarýný da ayný anda kullanan çok yönlü bir asimetrik savaþtýr. Ekonomiden siyasete hatta kültürel deðerlere kadar toplumun tüm atardamarlarýna, hassas noktalarýna saldýrarak genel bir felç hali oluþturarak siyasete el koymayý amaçlayan bir sürecin tam ortasýndayýz. Le Monde Diplomatique Türkiye’nin son sayýsýnda Dr. Semih Halef’in ‘Asimetrik Savaþla Kaos’ baþlýklý çok önemli bir yazýsý var; þöyle anlatýyor; ‘Asimetrik savaþla, içeriden gruplar, özel þirketler, parlamentolardaki hizipler, stratejik önemi olan bakanlýklar ve güvenlik birimleri üzerinden, devletleri içeriden iþgal ediyorlar.’ Yazar, ‘Ukrayna’dan sonra Türkiye bu yeni asimetrik savaþýn hedefidir’ diyor. Artýk bu süreçte kullanýlan yapýnýn -örgütlülüðü ve maddi kaynaklarý ne denli büyük olursa olsun- hiçbir önemi yok; onlar zaten seçimlerden sonra devreden çýkacaklar. Seçimlerden sonra özellikle ekonomide yeni girilen yolu önlemeye ve ekonomiyi felç etmeye dönük operasyonlar baþlayacak. Tam bu günlerde, hükümetin yeminli muhalifi haline dönüþen ‘liberaller’ bizim Erdoðan’la en önemli sorunlarýmýzdan biri, Derviþ’in ‘Güçlü Ekonomiye Geçiþ’ programýný rafa kaldýrmasý ve özellikle 2007’den beri ayrý bir yola girmesidir demeye baþladýlar.
Erdoganomics kavramý üzerinden yapýlan ‘diktatör’ eleþtirilerinin ne anlama geldiðini yine bu köþede anlattýk. Erdoganomics’in piyasa ekonomisinden uzaklaþan ve kamu altyapý yatýrýmlarýndan yola çýkan yeni bir devletçilik olduðunu anlatmaya baþladýlar. Evet, bir Erdoganomics var ama bu bizim çaresiz muhalif ‘liberallerimizin’ anlattýðý gibi deðil. Tam aksine, anti-tekel denetimi kurumsallaþtýran, KOBÝ ekonomisinin önünü açan, bu anlamda kamu bankalarýný rekabetçi bir banka sistemi için yeniden yapýlandýran ve faize dayalý olarak dýþarýya ve içerideki tekelci yapýlara kaynak aktaran bir ekonomi yerine sanayi ve ihracat büyümesini öne çýkaran bunun için bütçeden devasa kamu altyapý yatýrýmlarý yapan yeni bir anlayýþ bu. Bu anlayýþ mesela Brezilya’da da Lula ile baþlamýþtýr. Bu anlamda Erdoganomics’den bahsedeceksek pekala Lulanomics’den de bahsedebiliriz. Þuna emin olun bu yeni bir çýkýþtýr ve burada Türkiye yalnýz deðildir. Bu yeni bir kalkýnma yoludur ve burayý anlamayan Türkiye’yi tam þimdi hiç anlayamaz.
Yeni bir kalkýnma...
Bu yeni kalkýnma paradigmasý, Batý kalkýnmasýndan ayrý olarak, sýnýrlarý baðlý, ulus devletin korumasýnda homojen pazarlar yerine hýzla bütünleþen, sýnýrlarý ortadan kaldýran ve teknolojiyi paylaþarak çoðaltan bir anlayýþa dayanýr.
Dýþ ticarete konu olan mallarýn farklý gümrük mevzuatlarýna tabi olmadan homojen bir fiyatlamayla ve hýzla tüm pazarlara ulaþmasý yeni Asya tipi kalkýnmanýn en önemli ve ayýrt edici özelliðidir. Böyle olunca bu yeni kalkýnmayý ülkeler ve bölgeler arasý ekonomik ve siyasi entegrasyonu yukarý çeken, birleþtiren, ülkeler arasý deðil, kýtalar arasý bir kalkýnma paradigmasý olarak tarif edebiliriz.
Birleþtiren üç yol
Bugün Pasifik Asya’sýný Avrupa pazarýna baðlayan üç önemli güzergah var. Bu üç önemli güzergah birbirini tamamlayan ve Asya-Avrupa arasýndaki ekonomik entegrasyonu saðlayan çok önemli ticari geçiþlerdir. Þunu da hemen söylemeliyiz ki, bu güzergahlar demiryolu olarak öne çýkmaktadýr. Çünkü demiryolu taþýmacýlýðý özellikle hýzlý tren yollarý hýz, fiyat ve güvenlik olarak diðer alternatiflere göre çok avantajlýdýr. Baþta Çin olmak üzere, geliþmekte olan Asya’yý Avrupa’ya baðlayan üç ana koridor þöyle; a) Kuzey Koridor: Bu koridor, Rusya üzerinden Trans Sibirya hattý boyunca Rus anakarasýndan geçiyor, Kazakistan ve Belarus üzerinden Avrupa’ya ulaþýyor. Biliyorsunuz, Rusya, 2010’dan beri, Belarus ve Kazakistan ile gümrük birliði içinde. Kuzey Koridoru, Kýrým sorunundan sonra, Batý için çok önemli siyasi sakýncalarý içeriyor. b) Orta Koridor: Bu yol, Çin’den kuzeye çýkýyor ve Kazakistan üzerinden Türkmenistan, Hazar (feribot) Azerbaycan ve Türkiye’den geçerek Avrupa’ya varýyor. c) Güney Koridor: Bu yol da Kazakistan’dan baþlýyor ve Tükmenistan-Ýran-Türkiye hattýný kullanýyor. Yeni Ýpek Yolu’nu oluþturacak ve Asya ile Avrupa’yý birbirine baðlayacak bu güzergahlara baktýðýmýzda orta ve güney koridorlarýn hem Avrupa için hem de ABD-AB arasýnda oluþturulmak istenen Transatlantik Ticaret ve Yatýrým Ortaklýðý (TTIP) çerçevesinde ABD için kaçýnýlmaz önemde olduðu görülür.
Bu durumda orta koridor þu an yeni ipek yolu için en ciddi alternatiftir. Bunun için Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan Bakü-Tiflis-Kars demiryoluna çok önem veriyor. Bu yolun inþaatý yakýnda bitecek ve orta koridorun en önemli geçiþlerinden birisi tamamlanmýþ olacak.
Bütün çýkýþlar Türkiye’den
Yeni Ýpek Yolu ya da Rusya dýþýndaki orta ve güney koridorlarý Batý’nýn karþýsýna þu çok önemli seçenekleri koyuyor: 1) Çin ve geliþmekte olan Asya gerçeði görmemiz gereken reel bir durum ve bu yeni bir kalkýnma paradigmasýný ortaya koyuyor. Bu kalkýnma batý ile buluþmak zorunda. Bu buluþmanýn barýþ içinde olmasý için ekonomik ve siyasi entagrasyon çok önemlidir. Bunu ise ancak Yeni Ýpek Yolu güzergahlarý saðlayabilir. 2) Yeni Ýpek Yolu’nun hangi güzergah öne çýkarsa çýksýn kilit ülkesi Türkiye’dir. Bunun için bütün dünya Türkiye’deki barýþ, demokrasi ve istikrarýn üzerine titremelidir. Türkiye’deki istikrarsýzlýk bütün dünyaya kriz ve falaket olarak döner. 3) Yeni Ýpek Yolu ve orta-güney koridorlar ayný zamanda Rusya dýþýnda yeni enerji kaynaklarýný Avrupa’ya ulaþtýracak yegane seçeneklerdir. Yeni Ýpek Yolu ile Güney Gaz Koridoru bu anlamda kardeþtir ve burada da Türkiye kilit ülkedir. 4) Yeni Ýpek Yolu güzergahlarý AB geniþlemesi ve krizi için tek alternatiftir ve dünya barýþý için de tek alternatiftir. 5) Bütün bunlardan sonra Türkiye neden istikrarsýzlaþtýrýlmak istendi; açýk deðil mi?
Tam burada þunu da ilave edelim; Irak Kürt Yönetimi, Türkiye’ye petrol ihracatýna devam ediyor, Enerji Bakaný Yýldýz, ‘artýk depolar doldu; biz Irak petrolünü ihraç edeceðiz’ dedi. Bu, þu anlama geliyor; Kürt Yönetimi’nin, Kürtler’in merkezi Irak Yönetimi’nden ziyade çýkarlarý Türkiye’dedir. Artýk sýnýrlar önemli deðildir. Bugün K.Irak’ta, Kýrým’daki gibi referandum yapsan Türkiye ile birleþme çýkar; bilmem anlatabildim mi?
Nevruz /Newroz Kutlu Olsun!
