Aþk hastalýðýnýn tedavisi var mý?

Gerçek aþk ya sevgiye dönüþür ya da yeni aþk hikayelerinin oluþmasýna zemin hazýrlar. Marazi aþk benliði, hayatý ve geleceði ele geçirir. Aþk hastalýðý sizi zihninizi ele geçirmeden önleminizi alýn.

O olmazsa yaþayamayacak, mutlu, güçlü, deðerli, yeterli olamayacak gibi hisseder. Bu artýk aþk duygusu deðildir, korku, tutku ve takýntýdýr. Onun için iþ menfaate ve baðýmlýlýða dönüþür. Ya her þeyi alttan alýr, her þeye acý çektiði halde katlanýr ya da karþýsýndakini aþýrý þekilde kontrol eder ve bunaltýr. Herþeyi karþýsýndaki kiþi için yaptýðýný zanneder, ama asýl gayesi benliðini ezilmekten korumaktýr. Gerçek aþkta âþýkýn benliði git gide yok olurken, marazi aþkta bir balon misali þiþtikçe þiþer ve sonunda infilak eder.

Aþk hastalýðýný bilindik aþkla karýþtýrmamak gerekir. Her insan hayatýnýn bir döneminde benzeri duygularý yaþar. Yaþamasý hem gereklidir hem de güzeldir. Çünkü yaþanan her aþk kiþiliði bir üst merhaleye taþýr. Saðlýklý bir þekilde yaþanan her aþk hikayesi ayrýlýkla bitse de bir sonraki hikayenin daha güzel olmasýna zemin hazýrlar.

Korku ve baðýmlýlýk

Psikiyatri aþký bir iliþkinin çocuksu bir süreci gibi tanýmlar. Bu dönem heyecanlý, fýrtýnalý ve coþkulu geçer. Eðer herþey yolunda giderse bu coþku ve heyecan zamanla sevgiye, güvene ve saygýya dönüþür. Ýþte bir iliþkinin kalýcýlýðýný belirleyen bu dönüþümün saðlanýp saðlanamamasýdýr. Bu olmazsa ya ayrýlýk olur ya da aþkýn yerini ruhsal bir hastalýk alýr. Ýþte biz bu ruhsal hastalýða marazi aþk, hastalýklý aþk, narsisistik (bencil) aþk, patolojik aþk, takýntýlý aþk gibi isimler veriyoruz. Burada âþýk iliþkiyi bir benlik mücadelesine dönüþtürür.  Bu artýk aþk duygusu deðildir, korku, tutku ve takýntýdýr. Onun için iþ menfaate ve baðýmlýlýða dönüþür. Ya her þeyi alttan alýr,  acý çektiði halde katlanýr ya da karþýsýndakini aþýrý þekilde kontrol eder ve bunaltýr. Herþeyi karþýsýndaki kiþi için yaptýðýný zanneder, ama asýl gayesi benliðini ezilmekten korumaktýr.  Doyurulamayan ve tatmin edilemeyen bir ego geliþir. Zamanla birliktelik katlanýlamaz bir hal alýr ve maþuk kaçmaya baþlar.

Sorunun temelinde depresyon var

Aþk hastalýðýnýn altýnda birçok sebep yatabiliyor. Bazý taþkýnlýk yani mani tablolarý kendisini hastalýklý aþk þeklinde gösterebiliyor. Nitekim klinik gözlemlerimizde takýntýlý aþk yaþayan insanlarýn birçoðunun arka planýnda maninin yattýðýný görüyoruz. Yine depresyon benliði zayýflatarak patolojik aþka sebep olabiliyor. Baðýmlý, takýntýlý, narsisistik, sýnýr (border-line) kiþiliklerde de takýntýlý aþk riski yükseliyor. Bazý insanlar ayrýlmayý birinin kaybý gibi deðerlendirerek kaybetme korkusuna yakalanabiliyorlar. Bu kiþilerde ayrýlýktan sonra patolojik yas reaksiyonu geliþebiliyor. 

Psikiyatrik müdahale þart

Aþk hastalýðý çok ciddi bir durumdur. Mutlaka bir psikiyatrik müdahaleyi gerektirir. Bazýlarýnda intihar veya maþuka zarar verme riski geliþebilir. Böyle durumlarda kiþinin yatýrýlarak tedavi edilmesi gerekebilir. Psikiyatrik müdahalenin yanýnda aþk hastalýðýnýn dinamiðinde var olan negatif düþünceler tespit edilip psikoterapiyle giderilmelidir. Aþk hastalýðýna yakalanan kiþiler ayný tabloyu daha önce birkaç kez yaþamýþ oluyorlar ve hep ayný tip kiþilerin kendilerini bulduklarýna inanýyorlar. Halbuki kendileri her defasýnda ayný þekilde davranarak ya maþuklarýný arsýzlaþtýrýyorlar ya da kaçar hale getiriyorlar. Yani bir manada kendi “frenkeþtaynlarýný” yaratýyorlar. O yüzden çare baðlanma modellerini deðiþtirmek, travmalarýndan kaynaklanan bilinçaltý çatýþmalarý çözümlemektir. Bu konuda etkin psikoterapötik yöntemler ve EMDR gibi travma terapileri büyük baþarý saðlamaktadýrlar.