Kadýn erkek iliþkileri üzerine yazýlmýþ kitaplarýn içindeyim. Önce yüzlerce kitabý kitaplýðýmýn aktif bölümüne dizdim. Kitaplýk raflarýnýn bu özel aktif kýsmýnýn bir de “seçilmiþ kitaplar” diye bir özel birimi oldu. Yüzlerce kitap içinden on kitaptan azý bu seçilmiþ kýsma giriyor. Bu az sayýdaki kitapla, bazen de makale ile, halleþip duruyorum. 10.Yy’da yaþamýþ Endülüslü Ýbn Hazm’ýn “Güvercin Gerdanlýðý” adlý kitabý benim kitaplýðýn “seçilmiþ kitaplarýndan” biri.
Aþk hoþtur
Ýbn Hazm önce “kalpler Allah’ýn elindedir” diyerek aþký meþru ve hoþ bir þey olarak tanýmlýyor. Halifeler ve imamlardan bir çok kiþinin aþýk olduðunu söylüyor. “Aþk ne din tarafýndan inkar edilebilir, ne de yasalarca yasaklanabilir” diyor.
Ýbn Hazm aþkýn tarifini þöyle yapmýþ: “Aþk ruhlarýn çeþitli yaratýklar arasýnda bölünmüþ parçalarýnýn birleþtirilmesidir”. Ýbn Hazm; aþkýn bedensel güzellik veya huy güzelliði gibi fiziksel unsurlar üzerinden deðil de ruh benzerliði üzerinden olduðu anlayýþýnda.
Esas olan farklýlýk deðil benzerliktir
Ýbn Hazm eþ seçimi ile ilgili son 50 yýldýr devam eden benzerlik / farklýlýk tartýþmasýný 10. yy ‘da yapmýþ ve açýkça benzerlik tarafýna karar kýlmýþ: “Aramýzda karþýtlarýn birbirini ittiðini, benzerlerin birbirini çektiðini, hemcinslerin birbiriyle uyum saðladýðýný bilmeyen yoktur”. Doðrusu bugünün bilimi de ayný noktada. Eþ ve aþk iliþkilerinde benzerlik daha iyidir. Benim de kanaatim benzerlikten yana.
Aþk hastalýðý
Ýbn Hazm aþký yakýndan tanýr. Hem kendi tecrübe etmiþ hem de o günün Endülüs’ündeki aþk hikayelerine yakýndan kulak kabartmýþtýr. Bu sebeple aþkýn kiþiyi büyüten veya yýkan doðasýný yakýndan bilmiþ. Aþk hastalýðýný þöyle anlatýyor “ Çok sevgili dostum, aþk göz açtýrmayan bir derttir. Bu derdin ilacý acýsýyla orantýlý olmalýdýr. Bu öyle bir hastalýktýr ki hasta zevk alýr. Bu derde kim uðrarsa artýk iyileþmek istemez”. Ýbn Hazm aþýðý takýntýlý bir þekilde aþýðýný düþüneceðini, uykusuzluk çekebileceðini ve açlýktan eriyebileceðini söyler.
Aþk dönüþtürür
Ýbn Hazm, aþýk kiþinin nasýl dönüþtüðünü çok sayýda gerçek hikaye ve güçlü sözle anlatýr: “Aþk insana, vaktiyle iðrendiði þeyleri süslü püslü gösterir. Kendisine zor gibi gözüken þeyleri kolay gösterir. Doðuþtan olan huylarý ve doðal eðilimleri deðiþtirecek kadar ileri gider”. Ýbn Hazm aþkýn hem kiþiyi iyi yönde dönüþtürebileceðinin hem de kötü yönde deðiþtirebileceðinin farkýndadýr: “Böylece nice cimriler cömert, nice kaba insanlar kibar, nice korkaklar cesur... nice zahitler iþi sefihliðe vurdular, nice akýllý kiþiler bir sürü skandallar çýkardýlar...”
Aþkýn farklý halleri var
Ýbn Hazm deðiþik aþýk olma þekillerini, aþýk olmanýn belirtilerini, aþýk olmuþ kiþilerin karþýlýklý yaþadýklarý psikolojileri oldukça baþarýlý anlatmýþ. Güvercin Gerdanlýðý’nda bugünün insanýnýn anlamada zorluk çekeceði hikayeler de anlatýlýyor: Sadece rüyasýnda gördüðünden aþýk olan, tasvir üzerine aþýk olan, sadece sesini duyduðundan aþýk olan insanlarýn öyküleri.
Aþk her þeyi meþru kýlmaz
Ýbn Hazm aþýk olmanýn baþka aptallýðýn ve siyasa bilmemenin baþka olduðunu söyler. Aþký bu dünya da ve öbür dünyada rezil rüsva olmaya sebep olacak þekilde yaþayanlarý kýnar. Aþk meþru ama zina gayri meþrudur der. Kendisin aþýk olduðunu ama asla zinaya yaklaþmadýðýný söyler. Aþýk olanýn aþkýndan dolayý her þeyi meþru görmesini akýlsýzlýkla eþit görür.
Dest-i Ýzdivaç kitabým
Bir kaç yýldýr eþ iliþkileri üzerine odaklanmýþ durumdayým. Ýlk ürünüm olan kitabým bugünlerde çýktý. Kitabýmýn adý, “Dest-i Ýzdivaç, kim kiminle evlenirse mutlu olur?” þeklinde.
Her kitabýn doðan her çocuk gibi bir kaderi olur derler. Umarým kitabýmýn bahtý açýk olur.
