Þu her derde deva gösterilen aspirin var ya, hikayesi müthiþ.Alman Ordusu’nun üniformalarýný da boyayan küçük bir boya fabrikasýnda baþlýyor hikaye.Kimyagerler, boyadan artan maddeler, özellikle de Salisilik Asit’in nasýl deðerlendireleceði üzerinde çalýþýrken de aspirini keþfediyorlar...Hayat böyle geliþir bazen, hiç ummadýðýnýz bir anda, arta kalan zamanda yaptýðýnýz bir iþ dönüp dünyayý deðiþtirir...
***
Ama her deðiþiklik ya da geliþme istenen sonuçlarý vermez bazen.Aspirinin üreticisi Bayer, 1925’te IG Farben bünyesindeki diðer kimya þirketleriyle birleþir.Nasyonel Sosyalistler iktidara geldikten sonra Hitler için sentetik benzin, suni kauçuk üretirler.Sonra iþ milyonlarca insanýn öldürülmesinde kullanýlan Siklon B Gazý üretimine kadar varýr.Üstelik öldürülecek insanlar için üretilen gaz için de fabrikalarda binlerce esir iþçi çalýþtýrýlýr.
Ýkinci dünya savaþý biter, Bayer’in de parçasý olduðu IG Farben laðvedilir, yöneticileri Nunberg Mahkemeleri’nde yargýlanýr.Hayat böyle geliþir bazen, daha fazla kar, nasýl olsa bize birþey olmaz hýrsý baþa olmadýk belalar açar...
***
Bayer 1951’de yeniden kurulur, ilaç üretimine de devam eder.Ama ürettikleri Lipobay adlý tansiyon ilacý Amerika’da çok sayýda yüksek tansiyon hastasýnýn ölmesine neden olur. Skandal büyür þirket bir ara ilaç üretiminden vazgeçmeyi bile düþünür.
Ama sonra iþler yoluna girer ve Bayer için ilaç üretimi ana sektörlerden biri haline gelir...Hayat böyledir bazen, düþersiniz, kalkarsýnýz sonra bir daha düþersiniz. Kazananlar bir daha kalkabilen ve hata yapmayanlardýr...
***
Çok sýk ve çok kolay söylediðimiz “Bir aspirin versene” cümlesinin arkasýnda 150 yýllýk bir tarih, o tarihte þans, gurur ya da utanç veren sayfalar var.Hayat böyledir bazen, ne tarihin deðerini biliriz ne de o tarihten gereken dersleri çýkarýrýz.
Öyle olmasa bugün hala “bizim dediðimiz gibi olsun” diye demokrasiyi bile gözden çýkarmaya hazýr olanlara rastlar mýydýk?
