Geçen hafta Times Higher Education’ýn (THS) her yýl yaptýðý dünya üniversite sýralamasýnýn 11. olan 2014-2015 sýralamasý yayýnlandý.
Sýralamalar hakkýnda yazý yazarken, bir uyarý yapmak gerekiyor.
Sýralamalar, sadece bizde deðil, bütün dünyada büyük bir yanký buluyor. Büyük bir yanký bulduðu için de yanlýþ yorumlamalardan kaçýnmak için dikkatli olmak gerekiyor. Yükseköðretim alanýnda çalýþan idareci, akademisyen ve uzmanlar da bütün eleþtirilerine raðmen, sýralamalara kayýtsýz kalamýyorlar. Sýralamalar, öðrencilerin tercihlerini de ciddi anlamda etkiliyor.
Hiçbir sýralama, üniversitelerin kalitesini bir bütün olarak yansýtmaz. Daha önemlisi, genel üniversite sýralamalarý, bütün bölümlerin veya hocalarýn kalitesini ayný þekilde yansýtmaz. Sýralamada iyi olmayan bir üniversitede çok iyi araþtýrmacýlar olabileceði gibi, tersi de olabilir.
Bununla birlikte, metodolojisi dikkate alýnýrsa þayet sýralamalar, özellikle de ayný veri seti yýllar içerisinde izlenerek, öðretici olabilir. THS sýralamasýnýn metodolojisi son birkaç yýldýr ayný. Dolayýsýyla yýllar arasýnda kýyaslama yapmamýza izin veriyor. Eðitim, araþtýrma, bilgi transferi ve uluslararasý görünüm alanlardaki 13 performans göstergesi kullanýlýyor.
Geçen hafta yayýnlanan sýralamalar da birçok açýdan öðretici. Özellikle de önceki yýllara göre deðiþen ve deðiþmeyenler açýsýndan.
Sýralamanýn en üstünde ufak tefek oynamalar olsa da pek bir deðiþiklik yok. ABD ve Ýngiltere üniversitelerinin aðýrlýðý devam ediyor. Ýlk 10’daki üniversitelerde sürpriz yok: California Teknoloji, Harvard, Oxford, Stanford, Cambridge, MIT, Princeton, UC-Berkeley, Imperial College London ve Yale.
Avustralya ile Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinin temsili, genel olarak oldukça iyi olmaya devam ediyor. Sýralamanýn çoðunu bu ülkelerdeki üniversiteler oluþturuyor.
Sýralamada Afrika’nýn temsili hala çok düþük. Toplam 4 üniversite var. 1’i Fas, diðer 3’ü Güney Afrika’dan.
Güney Amerika ülkelerinin de temsili oldukça düþük. Brezilya 2, Þili 1, Kolombiya 1 üniversiteyle sýralamaya girmiþ.
Sýralamanýn bu yýl en dikkat çekici tarafý, Türkiye’nin de içinde bulunduðu Asya ülkelerindeki üniversitelerinin aðýrlýðýnýn biraz daha artmýþ olmasý.
Bu yýl ilk 400’de Japonya’nýn 12, Çin’in 11, Kore’nin 9, Tayvan’ýn 6, Türkiye’nin 6, Hong Kong’un 6, Hindistan’ýn 4, Ýsrail’in 3, Singapur’un 2, Rusya’nýn 2, Ýran’ýn 2, Tayland’ýn 1, Makao’nun 1 üniversitesi var.
Japonya eskiden beri sýralamalarda iyi temsil ediliyor ama diðer Asya ülkelerinin üniversite sayýsý gittikçe artýyor. Asya ülkeleri bilime gittikçe daha çok önem veriyor ve yatýrýmlarý artýrýyor. Bunun meyvelerini þimdiden almaya baþlamýþ durumdalar.
Bu çerçevede, Türkiye’nin son yýllardaki dünya üniversite sýralamalarýndaki görünürlüðü gittikçe artýyor.
Geçen yýl da 4 üniversitesi THE sýralamasýna giren Türkiye’nin bu yýl 6 üniversitesi ilk 400 sýralamasýna girdi. Türkiye’den sýralamaya giren üniversiteler ve sýralamalarý þu þekilde: ODTÜ (85), Boðaziçi (139), ÝTÜ (165), Sabancý (182), Bilkent (201-225), Koç (301-350). Bu vesileyle, mezunu olduðum ODTÜ baþta olmak üzere bütün üniversitelerimizi tebrik ediyorum.
Bu baþarýda, baþta üniversitelerimizin öðretim üyeleri ve idarecileri olmak üzere, TÜBÝTAK yoluyla son yýllarda yükseköðretime ve bilime büyük kaynak ayýran AK Parti hükümetleri ve Recep Tayyip Erdoðan ile yükseköðretim alanýnýn normalleþmesini saðlayan ve böylece üniversitelerin asli iþlerine odaklanmalarýna yardýmcý olan YÖK Baþkanlarý Yusuf Ziya Özcan ve Gökhan Çetinsaya’nýn katkýsý var.
Kendisi de bir akademisyen olan Baþbakan Ahmet Davutoðlu’nun Kurban Bayramý vesilesiyle akademisyenlere zam yapýlacaðý müjdesini yenilemiþ olmasý da hükümetin yükseköðretime ve bilime verdiði önemin bir göstergesi.
Ýlk 400 dünya üniversitesi sýralamasýna Türkiye’nin sadece 6 üniversitesini yerleþtirmiþ olmasý, 2023 yýlý hedefleri olan ve ilk 10 ekonomiden biri olmayý amaçlayan bir ülke için elbette ki yeterli deðil. Dolayýsýyla yükseköðretime ve bilime olan desteklerin daha da artýrýlmasý gerekiyor.
Bu vesileyle bütün okuyucularýmýn Kurban Bayramýný kutlarým.
