Siverek’te donmak üzereyken bulunan eşekler birbirlerine sokularak hayatta kalmışlar. Atlar ve eşekler arasında tarih boyunca süren rekabeti getirdi aklıma bu haber.
Sanılanın ya da inanılanın aksine atlar zeki hayvanlar değildir.Binicisi düşse at yoluna devam eder, uçuruma doğru sürseniz atlar, doyduğunu bilmez çatlayıncaya kadar yiyebilir.
Renkli görebilen nadir hayvanlardandır atlar ama her şeyi görmekten korkarlar, o yüzden sadece önlerini görmelerine izin verilir.
Tüm bu defolarına rağmen bir sürü efsane üretilmiştir atlar için.. Mesela denir ki, Amerika kıtasında hiç at olmadığı için gelişmiş Maya medeniyeti, ağaçları kıyılara götürememiş, gemi yapamamış ve o yüzden keşifler çağını Avrupalılar başlatmıştır.
***
Eşekler atlar kadar gösterişli hayvanlar değildir ama inanılmaz bir hayatta kalma güdüleri vardır, meşhur inatları da oradan gelir. Dirayetli hayvanlardır eşekler, 2. Dünya Savaşı’nda tüm cephelerde attan fazla eşekler kullanılmıştır.
Hatta İngilizler meşhur Karpaz eşeklerinden cepheye o kadar çok yolladılar ki az daha nesilleri tükeniyordu Kıbrıs’ın simgesi olan bu hayvanların.
Çalışkandır eşekler, o yüzden terörle mücadele döneminde en dik yamaçlara erzak-cephane taşımakta da kullanılmıştır, sınır boyunda kaçakçılık yapan köylülerce de...
Akıl ve çalışkanlıkla, boş imaj yüklü aptallığın rekabetidir atlarla eşeklerin öyküsü, bu açıdan öğreticidir de insanlar için...
***
At-eşek rekabetini hayatın bir sürü alanına, sanattan, siyasete çok yere götürebilirsiniz. Sadece güzel olduğu için hem sinema oyuncusu hem şarkıcı hem de tiyatrocu olan bir sürü isim sayabilirim size.Ya da uydurulmuş soyluluk hikayelerinin yönetmek için yeterli olduğuna inanan siyasetçiler de gösterebilirim.
Profesör ile çobanın oyu aynı olmasın diyebilen anlayışla, göbeğini kaşıyan adam tanımlamasını yapan anlayış aynı kapıya çıkar biraz.
Sadece bu değil tarih boyunca da sınıf çelişkisinin de sembolü olmuştur at ve eşekler. Soylular, burjuvalar at, köylüler eşek üzerinde gezmişlerdir.
***
At ile eşekler arasındaki rekabet haksız bir rekabettir.
Atlar, eşekler kadar akıllı ve çalışkan olmadıkları için hep hikayelere ihtiyaç duyarlar.Oysa içinde uydurulmuş hikayeler olsa bile insanlık tarihini çalışanlar, uğraşanlar yazar.
