Vücut Bileþimlerinin Belirlenmesi, bilimsel olarak aðýrlýk kontrolünün gerçekleþtirilebilmesi için, sporcunun vücut kas kitlesi ve yað olarak aðýrlýklarýnýn bilinmesinde yarar vardýr. Vücut yaðý saðlýk için risk oluþturmasýnýn yaný sýra performansta optimal verime ulaþmak için de önemli bir belirleyicidir. Sporcularýn vücut yað yüzdesinin performansla iliþkili olduðu bilinmekle beraber sportif performansýn sadece vücut kompozisyonu ile artýrýlamadýðý da bilinir. Tüm fiziksel özellikler; vücut þekli, yapýsý ve kompozisyonu müsabaka baþarýsýný belirleyen etmenlerdir. Birçok spor dalýnda vücut yað yüzdesi artýþýnda performansýn azaldýðý gözlenmiþtir. Uzun mesafe koþucularý ve jimnastikçilerin vücut yað yüzdelerinin düþük olmasý istenir. Vücut aðýrlýðýndaki deðiþimlerle erkek sporcularýn cinsiyet hormonlarý düzeyindeki deðiþimler arasýnda paralellik var. Erkek cinsiyet hormonu testesteron vücut yað oranýnýn azalmasýna baðlý olarak, özellikle vücut yað yüzdesi 5’in altýna düþtüðü zaman azalýr. Kiþilerin yaþý ilerledikçe vücut yaðlarý artarken, kas dokularý, maksimal oksijen tüketimleri ve enerji gereksinimleri azalýr. Bu olaylarýn hýzlanmasýna neden olan etkenlerin baþýnda fiziksel hareket azlýðý gelir. Vücut yað yüzdelerindeki azalmalarýn düþük yoðunlukta, uzun süreli, haftada en az 4 kez antrenman yapanlarda en fazla olduðu bulunmuþtur. Sonuç olarak; haftada 2-3 kez aerobik antrenmanlarýn kalp ve dolaþým sistemi ile vücut yað yüzdesi üzerinde olumlu etkileri olduðu saptanýr.
Sporda performansý artýrmanýn yollarý
Yað dokusu fazla olan kiþilerin daha düþük kuvvete sahip olduklarý, yað oranýnýn yükselmesi ile aerobik gücün azaldýðý bilinir. Ayrýca her yaþta vücut yaðýnýn fazla olmasý da yüksek tansiyon için risktir. Oturup-kalkma, paralel barda inip, çýkma, barfikste kol çekme testlerinde, vücut yaðýnýn fazla olmasýnýn performansý olumsuz yönde etkilediði belirlendi. Anaerobik ve aerobik çalýþmalarý kapsayan bütün spor branþlarý için vücut yað dokusunun fazlalýðý, yaðsýz kas kütlesinin azlýðý performansý olumsuz yönde etkileyen bir etmendir. Bu nedenle sporcularýn vücut kompozisyonlarý saptanmalýdýr.
