Uçsuz bucaksýzmýþ gibi görünen atmosferin bile limitleri var. Biz insanlar bunu unutup o limiti zorluyoruz. Fazla zorlamaya gelmediðini hesaba katmýyoruz. Haziranda kar yaðýyor, yaz ortasýnda aþýrý sýcak ve soðuk hava dalgasý geliyor, hortum üstüne hortum yaþanýyor. Peki ne yapmalý?
Cherokee kabilesinin yaþlýlarýndan biri torunlarýna eðitim veriyormuþ.
Onlara demiþ ki “Ýçimde bir savaþ var. Korkunç bir savaþ. Ýki kurt arasýnda... Bu kurtlardan biri korkuyu, öfkeyi, kýskançlýðý, üzüntüyü, piþmanlýðý, açgözlülüðü, kibri, kendine acýmayý, suçluluðu, küskünlüðü, aþaðýlýk duygusunu, yalanlarý, yapmacýk gururu, üstünlük taslamayý ve egoyu temsil ediyor. Diðeri ise zevki, huzuru, sevgiyi, umudu paylaþmayý, cömertliði, dinginliði, alçakgönüllülüðü, nezaketi, yardýmseverliliði, dostluðu, anlayýþý, merhameti ve inancý temsil ediyor. Ayný savaþ sizin içinizde de sürüyor ve diðer tüm insanlarýn içinde de.”
Çocuklar anlatýlanlarý anlamak için bir dakika düþündükten sonra ve içlerinden biri büyükbabasýna, “Hangi kurt kazanacak?” diye sormuþ. Yaþlý Cherokee kýsa vevap vermiþ: “Beslediðiniz.”
HAZÝRANDA DA KAR YAÐARMIÞ
Bu hikayeyi neden anlattýðýmý açýklayacaðým.
“Olmaz olmaz deme, olmaz olmaz.” Haziranda da kar yaðýþý olabilir pekala. Nitekim oluyor. Geçen hafta Rusya’da kar yaðdý. Rusya, yaz ortasýnda beyaz örtüyle kaplandý. Sizin için þaþýrtýcý olabilir ama aslýnda normal bir durum. Yaðýþ her zaman kar olarak baþlar, yere inerken erir. Dört mevsim boyunca yaðýþýn kar þeklinde yere inme ihtimali vardýr. Fakat bunun yaþanma sýklýðý düþüktür, bugüne kadarki istatistiklere bakarsak eðer.
Atmosferin çok deðiþkenli kompleks yapýsýndan hep bahsediyoruz. O yüzden havai atmosfer bizi yazýn da kar yaðýþýnýn ortasýnda býrakabilir, bu normal bir durum. Fakat günümüzde bu tür ekstrem hava olaylarýnýn sayýsýnýn her geçen yýl artmasý pek de normal deðil. Tüm dünyada kontrolsüzce salýnmaya devam eden, ýsý tutma kapasitesi olan karbondioksit, metan, su buharý gibi sera gazlarý sebebiyle küresel iklim deðiþimi her geçen gün hýzlanýyor. Artýk bu deðiþimin sonuçlarý gözle görünür boyutlarda! Ýklim deðiþiminin en önemli sonuçlarýndan biri, ekstrem hava olaylarýnýn sýklaþmasý ve daha sert yaþanmasý olduðundan yaz ortasýnda kuzey yarým kürede, bembeyaz kar örtüsüyle kaplý bir güne uyanabiliyoruz aniden.
Bize uçsuz bucaksýzmýþ gibi görünen atmosferin bile limitleri var. Fazla zorlamaya gelmiyor üstelik. Sanayi Devrimi’nin baþlamasýyla hýzla artan sera gazlarýnýn kontrolsüz salýmý, baþta ABD olmak üzere pek çok dünya ülkesinde her geçen gün artýyor. Ýþin en kötü tarafý, atmosfer homojen bir yapý olduðundan dünya ülkelerinin kabul ettiði siyasi sýnýrlar atmosfer için maalesef geçersiz. Kirlilik salanlarýn atmosferi deðil, tüm dünya atmosferi deðiþiyor mecburen. Baca gazý salýmlarýný kaynaðýnda kontrol ve tespit etmek gerekiyor. Kaynaðýnda denetlenmiyorsa atmosfere salýndýktan sonra artýk her þey için çok geç! Hal böyle olunca ortak kullanýlan havanýn kontrolünü saðlamak ve kirletenlere bazý yaptýrýmlar uygulamak pek mümkün olmuyor.
TUHAF OLAYLAR SÜRECEK
Dünyanýn pek çok yerinde ekstrem hava olaylarý sýklýkla yaþanmaya devam ediyor. Maalesef önümüzdeki günlerde, tüm dünyada kýsa sürede geliþen su baskýnlarý, yaz ortasýnda kar yaðýþlarý, hortumlar, aþýrý soðuk ve aþýrý sýcak hava dalgalarýnýn sayýsý ve þiddeti artacak.
Yani yaþlý Cherokee’nin anlattýðý hikaye atmosfer için de geçerli. Atmosferi de neyle beslediðiniz çok önemli. Tüm dünyada sera gazý emisyonlarý artarak salýnmaya devam ettiði sürece dünyanýn çok farklý yerlerinde tuhaf hava olaylarýnýn sayýsý ve þiddeti artmaya devam edecek çaresiz.
