“Adli Yýl açýlýþý ve Barolar Birliði Baþkaný’nýn konuþmasý” baþlýðý da Avrupa Birliði kriterleri arasýna alýnmasý gereken bir konuya dönüþmek üzere. Zira, Metin Feyzioðlu’nun geçtiðimiz yýl Adli Yýl açýlýþýnda konuþma yapma kýlýfýnda sahneye koyduðu þov, AB normlarýyla kökten çeliþen bir muhteva taþýyor. Öncelikle Adli Tatil ve Adli Yýl açýlýþý uygulamasýna baktýðýmýz zaman AB ülkelerinin bu zemini bir siyasal þov mecrasýna dönüþtürmediðini görüyoruz. Peki AB ülkelerinde Adli Tatil ve Adli Yýl açýlýþý ne anlama geliyor? Þimdi ülke bazýnda tek tek konuya bakýp, sonra tartýþalým:
Avusturya
Avusturya’da 1 Mayýs 2011 tarihinden itibaren adli tatil uygulanmamaktadýr. Bu nedenle Adli Yýl Açýlýþ Töreni uygulamasý da bulunmamaktadýr.
Almanya
Almanya’da 1996 yýlý sonuna kadar her yýl 15 Temmuz ile 15 Eylül arasýnda mahkemeler tarafýndan yalnýzca çok acil olan davalar yürütülmüþtür. Almanya’da yasal bir adli tatil uygulamasý bulunmadýðýndan Adli Yýl Açýlýþ Töreni uygulamasý da bulunmamaktadýr.
Belçika
Belçika hukuk sisteminde, adli tatil 1 Temmuz’da baþlamakta ve 31 Aðustos’ta sona ermektedir. Eylül ayýnýn baþýnda adli yýl açýlýþ töreni düzenlenir. Bu açýlýþ töreninde istinaf ve yüksek yargý hâkimleri konuþma yaparlar. Açýlýþ töreninde o yýl mesleðe yeni baþlayacak olan avukatlar, hâkim ve savcýlar yemin eder. Avukatlar yeni adli yýl için kendi açýlýþ törenlerini ayrýca düzenlerler.
Ýngiltere
Ýngiltere’de adli tatil uygulamasý ve baro baþkanýnýn konuþmasýna iliþkin bir uygulama bulunmamaktadýr. Ancak Westminster Abbey Töreni (Adalet Bakaný Kahvaltýsý) olarak adlandýrýlan bir tören yapýlmaktadýr. Westminster Abbey Töreni, hâkimlerin adli dönem baþýnda, yol gösterme için dua ettikleri Ortaçað’a dayanan tarihi bir olaydýr. Ortaçað’da Westminster Salonu’nda duruþmalarý yapýlan hâkimler þehirden ayrýlýp törende yer almak için manastýra gitmiþlerdir. Günümüzde Temple Bar’dan Westminster Manastýrý’na yürümek yerine hâkimler arabayla gitmektedir.
Ýsveç
Ýsveç hukuk sisteminde adli tatil uygulamasý yoktur. Adli yýl (ocak ayýnda) baþlangýcýnda, bazý mahkemeler mahkeme baþkanýnýn katýlýmýyla ‘Tingspredikan’ adý verilen geleneksel bir tören düzenlemektedirler. Bu törende rahipler hakimleri kutsamakta ve bir sonraki yýl için doðru karar vermeleri için dua etmektedir. Ayrý bir açýlýþ töreni olmadýðýndan baro baþkanlarý da konuþma yapmamaktadýrlar.
Ýrlanda
Ýrlanda hukuk sisteminde adli tatil sadece 1 Aðustos-6 Ekim tarihleri arasýnda sadece yüksek mahkemeler için uygulanmaktadýr. Yüksek mahkemeler adli tatil bitiminde adli yýl açýlýþ töreni düzenlemektedir. Bu törene Baro Baþkaný katýlmakla birlikte tören sýrasýnda konuþma yapmamaktadýr.
Ýspanya
Ýspanya Hukuk sisteminde, Aðustos ayý adli tatil olarak öngörülmektedir. Adli tatil bittikten sonra, Kral ve tüm yüksek mahkeme temsilcileri ile yüksek yargý kurumlarý temsilcilerinin katýldýðý bir açýlýþ töreni düzenlenmektedir. Açýlýþ töreninde Kral, yüksek mahkeme baþkanlarý ile yüksek hâkimler kurulu baþkaný açýlýþ konuþmasý yapmaktadýrlar. Baro baþkaný törene davet edilmekle birlikte, Baro baþkanýnýn konuþma yapmasý gibi bir usul benimsenmemiþtir.
Malta
Malta hukuk sisteminde, 16 Temmuz ile 15 Eylül tarihleri arasýnda herhangi bir hak kaybý yaþanmayacaksa duruþma yapýlmayabilir. Adli yýl açýlýþýnda bir tören düzenlenmekte olup, bu törene Cumhurbaþkaný, Adalet Bakaný, Barolar Birliði temsilcileri ve yüksek yargý mensuplarýnýn tamamý katýlýr. Bu toplantýda Baro baþkaný bir konuþma yapar. Bu konuþmada ele aldýðý hususlar, Adalet Bakaný’ndan protokolde daha üstte olan kiþi olan baþhakim tarafýndan cevaplandýrýlýr.
Çek Cumhuriyeti, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hýrvatistan, Hollanda, Polonya, Romanya’da Adli Yýl açýlýþý düzenlenmemekte ve bu ülkelerin önemli bir kýsmýnda Adli Tatil bulunmamaktadýr.
Ülke bazýnda uygulamalar böyle... Þimdi desek ki, bakýn Ýngiltere ve Ýsveç’te dini tören düzenlenip, dua ediliyormuþ... Demeyelim peki...
