Avrupa’da epeydir var olan Rusya korkusunun giderek arttýðý anlaþýlýyor. Örneðin Estonya, Sovyet iþgali sýrasýnda uðradýðý zararýn tazmini için 1,2 milyar Euro talep ediyor. Rusya ise, bunun hiç bir hukuki gerekçeye dayanmadýðýný ileri sürerek meselenin siyasi boyutuna iþaret ediyor.
Hollanda Savunma Bakaný, Rusya ile siber savaþ halinde olduklarýný ilan ediyor; ardýndan Hollanda Deniz Kuvvetleri’nden bir general, Arktik bölgesinde tatbikat yapan Ýngiliz ve Hollanda donanma kuvvetlerini Rus savaþ uçak ve gemilerinin tahrik ettiðini söylüyor. Ancak General, Ýngiliz ve Hollanda askeri kuvvetlerinin neden Arktik bölgesi gibi sorunlu bir alanda askeri tatbikat yaptýklarýný açýklamýyor. Diðer bir ifadeyle Ýngiliz ve Hollandalýlarýn deðil, Rusya’nýn bir tahrik ortamý yarattýðý iddia ediliyor.
NATO’dan yapýlan açýklama da yine epeyce üst düzeyden. ABD Avrupa Kuvvetleri ve NATO Müttefik Harekat Komutaný bir orgeneral, Atlantik’i yani NATO bölgesini Rusya’dan korumaya kararlý olduklarýný açýklýyor.
Bu arada NATO, Balkanlardaki ilk hava üssünü Arnavutluk’ta kurmaya hazýrlanýyor.
NATO’nun Rusya sýnýrýnda askeri tatbikatlar yapmasý, ABD’nin Doðu Avrupa’ya giderek daha fazla silah satmasý gerilimin týrmanýþýnýn iþareti. Ayrýca Rusya’nýn da boþ durmadýðý ve NATO üyesi ülkelerin hava sahalarýný ihlal eden uçuþlarý sürdürdüðü söylenmeli.
NATO Norveç’te yeni bir tatbikata hazýrlanýrken Rusya’nýn en keskin seslerinden birisi olan Jirinovski deðil Türkiye ve tüm Avrupa, bütün dünya hava sahalarýný kapayabilecek S-600 ve S-700 füze sistemlerine sahip olduklarýný açýklýyor.
Karþýlýklý iddia ve suçlamalarýn en üst düzey askeri yetkililerce yapýlýyor olmasý oldukça endiþe verici. Henüz siyasi liderlerden bu ölçüde sert açýklamalarýn gelmiyor olmasý ise, iyi haber sayýlabilir.
Bununla birlikte, Trump’ýn, mealen, “kimseden çekmedik Avrupa’dan çektiðimiz kadar” dediði bir durum var. Bu, “Rusya tehdidi söz konusuysa kendi güvenliðiniz için savunma harcamalarýnýzý artýrýn, ancak bunu yaparken de ABD’den kopmaya çalýþmayýn” demek.
Kabul etmek gerekir ki, Rusya’nýn Avrupa’yý askeri olarak tehdit etmesi, sonuç itibarýyla Trump’ýn Avrupa’ya yaptýðý baskýlarý hem haklý hale getiriyor, hem de Avrupa’yý Trump’ýn tezlerine daha yakýn olmaya zorluyor.
Söz konusu askeri gerilimin Avrupa ülkelerinin iç yapýlarýnda da etkileri görülmeye baþladý. Örneðin Danimarka’da bir yasa tasarýsý var. Tasarý, yabancý istihbarat kuruluþlarýna karþý sýký önlemler içeriyor ve bu önlemlerde dikkatsiz davrananlar suç iþlemiþ kabul ediliyor. Bu kapsamda, kritik kurumlarýn tuvaletindeki bir ampulün deðiþtirilmesi sýrasýnda bile dikkatli olmayan yöneticinin suç iþlemiþ kabul edilmesi mümkün.
Tasarý, siyasi kimliklerin ve seçim sürecindeki kiþilerin Rusya yanlýsý tutum sergilemelerini de yasaklýyor.
Danimarka’daki örneðin baþka ülkelere de emsal oluþturma ihtimali kuvvetli. Avrupa’daki korkunun gerçekten Rusya’nýn faaliyetlerinden mi kaynaklandýðýný, yoksa “yapay” biçimde Trump-Putin zýmni anlaþmasýnýn bir tezahürü mü olduðunu bugün için deðerlendirmek zor. Bununla birlikte, söz konusu gerilimin günümüzde esas olarak Almanya-Rusya yakýnlaþmasýna izin vermeyecek bir boyutu olduðu söylenebilir. NATO’ya, ABD’ye ve hatta Ýngiltere’ye daha yakýn ülkelerin daha fazla Rusya karþýtý pozisyon almalarý giderek Almanya’nýn hareket alanýný daraltýyor. Bu da Almanya’yý özellikle ekonomik anlamda “razý olmaya ve tercih yapmaya” zorluyor.
