Avrupa’da ekonomik kriz tüm aðýrlýðýyla sürüyor. Kriz çok boyutlu ama muhakkak ki insaný en yakýndan vuran yaný iþsizlik.
Geçtiðimiz Cuma akþamý Avrupa’da yayýnlanan iþsizlik verileri insani açýdan gerçekten çok can sýkýcý.
Avro bölgesinde iþsizlik yüzde 11.9 ile tarihi bir rekora imza atýyor.
Ýspanya ve Yunanistan’da ise iþsizlik oranlarý yüzde 27’ye ulaþmýþ bulunuyor.
Bu ekonomilerin sosyal olarak bu iþsizlik oranlarýný nasýl taþýyacaklarý çok belirsiz.
Toplumsal meselelerin AB ülkelerinde nasýl sonuçlar verebileceði tartýþmalý.
Fransa’da 2017 Cumhurbaþkanlýðý seçimlerinde ýrkçý sað partinin adayýnýn seçilme ihtimali þimdiden tartýþýlýyor; böyle bir siyasi sonuç Avrupa’da nelere sebep olur, gerçekten bilinmiyor.
Genç iþsizliði ise yüzde otuzlara dayanmýþ durumda.
Tüm bu olumsuz geliþmelerin kökeninde ise AB ülkelerinin avroya yönelik ortak bir siyasa, mesela ortak bir bütçe politikasý oluþturamamalarý yatýyor.
Ýtalyan seçimlerinin sonucu meseleyi daha da komplike hale getirmiþ durumda; unutmayalým Ýtalya Yunanistan kadar küçük bir lokma deðil.
OECD ise konuya, iþsizlik meselesine iliþkin yeni istatistikler yayýnlýyor.
OECD istatistikleri artan iþsizlik oranlarýnýn yanýsýra devreye bir de, en az iþsizlik meselesi kadar vahim bir uzun vadeli iþsizlik probleminin de girdiðini gösteriyor.
Uzun vadeli iþsizlik demek bir iþsizin bir seneyi aþan süre iþ bulamamasý demek.
Bu durumda iþsizler yavaþ yavaþ iþ piyasasýndan kopmaya baþlýyorlar, iþ bulma ihtimalleri de o ölçüde düþüyor, ortaya umutsuz ve iþsiz çok önemli bir kesim geliyor.
Türkiye’de, iþ piyasasýnýn çok özel koþullarýndan, uzun vadeli iþsiz sayýsý çok yüksek deðil, bu da bizim önemli bir þansýmýz.
Avrupa’da iþsizlik rekorlarý kuran Ýspanya’da 2007 senesinde uzun vadeli yani bir senedir iþsiz olanlarýn toplam iþsizleri içinde payý yüzde yirmi iken 2012’de bu oran yüzde kýrk beþe dayanmýþ durumda.
Yaklaþýk beþ senede bir ülkede uzun vadeli iþsiz sayýsý iki kattan fazla artýyor ise herkesin oturup olan biteni iyi analiz etmesi þart.
Ýrlanda’da iþsizlik oraný yüzde on dördü aþýyor ama muhtemelen daha da önemlisi iþsizlik oranýnýn içinde uzun vadeli iþsizlerin payý yüzde altmýþý geçiyor.
Komþumuz Yunanistan’da da, Ýtalya’da da uzun vadeli iþsizlerin toplam iþsizlerin içindeki payý yüzde elliyi çoktan geçtiler.
Çalýþma piyasasýnýn bu kadar dýþýnda kalan insanlar yaþamlarýnýn bu aþamalarýndan sonra acaba neler yapacaklar?
AB ülkelerinin bütününde toplam 26 milyon, avro bölgesini oluþturan 17 ülkede de 18 milyon iþsiz var.
Bu kriz nasýl aþýlacak?
AB ülkelerinin yönetimlerinde önemli bir çaba mevcut; AB Komisyonu, AB bürokratlarý zaten ellerinden geleni yapýyorlar.
Ancak, bu çabanýn üye ülkelerin seçmenleri tarafýndan da desteklenmesi þart.
Bu konjonktürde AB karþýtý populist söylemler kolay ama orta vadede bu söylemleri hüsran bekliyor.
Önemli olan zoru baþarmaya çalýþmak ve baþarmak.
twitter.com/KarakasEser
