Avrupa’nýn geleceði
Baþlýðý ‘Avrupa Birliði’nin geleceði’ diye de okuyabiliriz. Bugün iki toplantýdan notlar aktaracaðým.
Aslýnda birbiriyle iliþkili o kadar çok konu var ki! Bu yazý AB ile ilgili. Benim bir korkum var bu konuda. AB bize “ülkenizin ana muhalefet partisi ýrkçý görüþlere sahip, önce muhalefetinizi adam edin, AB standartlarýnda bir muhalefete sahip olun, müzakereye falan sonra bakarýz” dese ne cevap vereceðiz. Þimdi AK Parti’de Dýþ Ýliþkilerden sorumlu Genel Baþkan Yardýmcýsý olan Mevlüt Çavuþoðlu, beraber çalýþtýðý arkadaþlarýndan biri bir hata yaptý mý, “AB’ye niye giremediðimiz belli” diye takýlýrdý. Ýþin zoru þu ki þimdi Baþbakan Erdoðan’a bir de muhalefeti AB standartlarýna getirmek gibi bir iþ düþtü. Baþbakanýn iþi ne kadar zor!
Baþbakan Erdoðan, Þanghay Ýþbirliði Örgütü’nün önemini çok önceden fark etmiþti. Geçtiðimiz yaz aylarýnda esprili bir dille Putin’e örgüte duyduðu ilgiyi aktarmýþtý. Bir kaç hafta önce yine böyle bir söylemi oldu. Bu söylemde AB’ye sitemin açýk ipuçlarý vardý elbette. Ýrlanda’nýn dönem baþkanlýðýnda bir ilerleme olmasý herkesin umudu.
Stratejik Ýletiþim Merkezi bir düþünce kuruluþu. Ankara Palas’ta düzenlediði son beyin fýrtýnasýna Stratim Direktörü Suat Kýnýklýoðlu, Amerikan Ulusal Savunma Üniversitesi Öðretim Üyesi ve Brookings Enstitüsü Uzmaný Dr. Ömer Taþpýnar’ý konuk olarak çaðýrmýþtý. Toplantý akademisyen, siyasetçi ve sivil toplum kuruluþu temsilcilerini bir araya getirdi. Öngörülen tartýþma konusu Türk-Amerikan iliþkileriydi. Daha çok Amerikan Dýþ Politikasýnýn Orta Doðu ilgisinden söz edildi. Fakat konu ÞÝÖ’ndeki ülkelerin de bulunduðu bölgenin önemine ve gelecekteki potansiyeline kaydý. Taþpýnar’a göre, Amerika için yakýn ve uzak gelecekte dünyanýn en stratejik bölgesi Çin coðrafyasý.
Ýrlanda’nýn AB dönem Baþkanlýðý hareketli geçecek gibi. Dublin’deki AB Ýþleri Komisyon Baþkanlarý toplantýsýnýn ana gündemi de Avrupa’nýn Geleceði idi. Toplantýda söz alanlar ulusal bütçe ve mali politikalar üzerinde birliðin denetim ve söz sahibi olmasýný saðlayan kararlardan dolayý ne diyeceklerini bilmez haldeydiler. Toplantýnýn yapýldýðý tarihi Dublin kalesinin kulislerinde ise daha çok Ýngiltere Baþbakaný Cameron’un AB üyeliðini referanduma götürebileceðine iliþkin sözleri tartýþýlýyordu. Toplantýda hem ben konuþtum, hem Ankara Milletvekili Haluk Özdalga konuþtu. Ben daha çok dönem baþkanlýðý süresince Ýrlanda’dan beklentilerimizi aktardým, Haluk Bey Ýngiltere’nin Birlikten çýkma kararýnýn yanlýþ olacaðýný dile getirdi. Bu toplantýlarýn en sýkýntýlý tarafý konuþma için size ayrýlan sürenin son anda kýsýlmasý. Üç dakika olarak bildirilen konuþma süresi bir oturumda iki dakikaya diðer oturumda bir dakikaya indirildi. Sebep talebin çokluðu. Süre kýsýlýnca, komisyonumuzun sessiz ve çalýþkan uzman yardýmcýsý Nezihe Fazilet, benim konuþma metninde karaladýðým satýrlara bakarken “vay benim emeklerim...” der gibiydi.
Toplantýda ele alýnan konular arasýnda “hesap verebilirlik ve demokratik meþruiyet için ulusal parlamentolarýn rolünü arttýrmak” da vardý.
Ýrlanda’nýn çok ilginç özellikleri var. Amerika kýtasýna en yakýn Avrupa ülkesi. Çok giden olmuþ Yeni dünyaya buradan. O yolculuklarýn simgesi yelkenli gemiler müze haline getirilmiþ. Görmek istedik ama vakit elvermedi. Dört yüz yýllýk bir geçmiþe sahip Trinity College çok bilinen ve tutulan bir üniversite. Meþhur kütüphanesini görmemizi, kendisi de bir kitap tutkunu olan Büyükelçimiz Ahmet Altay Cengizer önerdi. Her tarafý ahþap bu devasa kütüphane sadece araþtýrmacýlara açýk.
Amerika baþkanlarý için söylenen bir söz var. Baþkan olmak için ya yahudilerin desteðini almak gerekir, ya da Ýrlanda kökenli olmak. Kennedy ve Reagan’ýn Ýrlanda kökenli olduðunu yazayým da, sözlerim havada kalmasýn.
