Putin'in Bakü ziyareti Avrasya Jeopolitiði için birçok mesaj içeriyor. Sevil Nuriyeva'nýn önceki gün Star'daki analizi çok boyutlu ziyareti detaylandýrdý.
Sevil Nuriyeva'nýn Putin-Aliyev görüþmesinde gündeme gelen Zengezur geçiþi ve Kuzey-Güney koridoru vurgusu önemli.
Küresel satrançta bir koridorun açýlma sürecinde ya etnik/mezhep temelli çatýþmalar oluyor ya da taþeron terör örgütleri icat ediliyor.
Bugünden geriye dönüp bakýnca belki küresel ticaret rotalarýna müdahale etme giriþimlerine birçok örnek verebiliyoruz. Beyrut limanýnýn patlatýlmasý, Süveyþ kanalýnda yaþanan týkanmalar yahut Aden Körfezi'nde Somalili korsanlarýn ticaret gemilerini hedef almasý...
Enerji ve ticaret koridorlarýnýn rekabeti çatýþma zeminini hazýrlýyor. Mumbai-St.Petersburg arasýndaki güzergâh Hindistan-Ýran-Azerbaycan-Rusya hattýný canlandýracaktý. G20 zirvesinde dayatýlan IMEC koridoru yine Hindistan'dan baþlýyor. Mumbai-BAE-Suudi Arabistan-Ürdün-Ýsrail-Pire üzerinden Avrupa'ya gitmesi planlanan ticaret yolu ABD'nin Çin'e karþý Hindistan'ý üretim üssü yapmak için kurgulandý.
ABD hegemonyasý bir taþla birden çok kuþ vurmayý hedefliyor. Bir yandan Çin'i Hindistan ile hizaya getirmeye çalýþýrken bir yandan da Körfez ülkelerini Ýsrail'le daimi bir uzlaþmaya (Ýbrahim Anlaþmalarý) sürükleyecek IMEC koridorunu hayata geçirmek istiyor.
Ýsrail limanlarýný güvenli hale getirmek (IMEC) bu planýn esas gayesiydi. Arap yarýmadasýný aþan raylý sistemlerle Ýsrail'e taþýnacak mallar Hayfa limanýndan Avrupa pazarýna ulaþacaktý. Çin'i Akdeniz ticaretinden uzak tutacak bu hamleye karþý aniden Hamas-Ýsrail çatýþma süreci yaþandý.
Putin, Güney Kafkasya'da yeni bir Ukrayna krizi yaþamak istemiyor. ABD'nin Ermenistan ve Gürcistan üzerinden planladýðý hamlelere karþý Azerbaycan-Ýran iliþkilerini yumuþatmak ve bölgedeki etkisini diri tutmak gündeminde olacaktýr. Kafkasya'nýn hem kuzeyi hem de güneyi Rusya için son derece önemli.
Uluslararasý düzen karþýlýklý baðýmlýlýklarý ve sürdürülebilir iliþkileri zorunlu kýlýyor. Putin'in ziyaretinden sonra Bakü'nün BRICS tercihini anlamak için ABD ve Fransa'nýn Azerbaycan'a karþý olumsuz tutumlarýna bakmak daha doðru olacaktýr. Bakü'nün Moskova'yla iliþkilerinde
Þahdeniz baþta olmak üzere birçok ortaklýk yer alýyor.
Aliyev'in titiz denge siyaseti bir yandan ülkesini dünyaya açarken bir yandan da Rusya'yý ürkütmemek üzerine ilerliyor.
