Bu senenin seçim yýlý olmasý Azerbaycan’ý bayaðý hareketlendirmektedir. Ýktidar partisi olan Yeni Azerbaycan Partisi’nin kurultayýnda Cumhurbaþkaný Ýlham Aliyev’in yeniden aday olacaðý beyan edildi.
Muhalefet cephesi renkli ve çeþitli olduðundan sesler ve yorumlar da farklý çýktý bu beyanla ilgili. Anayasa deðiþtirilmeden önce bir kiþinin sadece 2’nci kez aday olup seçilme hakký vardý. Bu husus anayasada deðiþtirildi ve artýk Ýlham Aliyev’in 3’üncü kez aday gösterilip seçime girmesine anayasal boyutta engel kalmamýþtýr.
Bu durumun dayatma olduðunu düþünen bazý muhalif çevrelerin direnme çaðrýlarý da seçim yaklaþtýkça artmaya baþlamaktadýr.
Azerbaycan’ýn siyasi manzarasýna bakýldýðýnda oldukça renkli ve çok sesli bir tablonun olduðunu görmekteyiz.
Azerbaycan muhalefeti kendi içerisinde çeþitli renktedir. Son zamanlar muhalif cepheden çeþitli platformlarýn kurgulanmasý projeleri gerçekleþtirilmeye baþlanmýþtýr. Blok halinde birleþmeler veya geniþ cephede bir araya gelip hakimiyetin adayýna karþý seçim maratonuna girme planlarý olmuþtur. Bunlardan en son Milli Þura isimli herkesi kapsamasa bile geniþ renkli tabloyu birleþtirmeye gayret eden bir birleþme platformunun meydana çýktýðýný görmekteyiz.
Milli Þura’ya destek veren Azerbaycan Halk hareketiyle meydana çýkan eski partilerinden Musavat ve Halk Cephesi kimi partilerle birlikte bu platforma destek verenler içinde eski Cumhurbaþkaný Haydar Aliyev’in ekibinde olan isimlerin bulunmasý da dikkat çekicidir.
Bunlardan eski parlamento baþkaný Rasul Guliyev’in eski devlet katibi Lale Þevket’in halen hapiste bulunan Saðlýk Baþkaný Ali Ýnsanov’un Haydar Aliyev’in danýþmanlarýndan Eldar Namazov’un bu cephede esas aktörlerden olduðunu da dikkate çekmekte fayda vardýr.
Ýsa Kamber, Ali Kerimli gibi Azerbaycan Halk Hareketi dalgasýyla siyaset meydanýna çýkmýþ ve eski Cumhurbaþkaný Elçibey tandanslý siyasi gelenekten gelen isimlerin de içerisinde bulundugu Milli Þura’ya baþkan ve geçici aday ise oldukça ünlü bir Azerbaycan’lýdýr- Oscar ödüllü yazar Rüstem Ýbrahimbeyov.
Rüstem Ýbrahimbeyov, Aliyev iktidarýyla oldukça samimi dost iliþkilerinde bulunduðu biliniyor. Eski Cumhurbaþkaný Haydar Aliyev’in sevdiði bir dostu idi Ýbrahimbeyov. Rüstem Ýbrahimbeyov’un da desteklediði bir iktidar idi Aliyev iktidarý. Bu hep devam etti. Ýlham Aliyev baþkanlýða geldikten sonra da bu serüven ayný içerikte devam etti.
Sonraki aþamada Aliyev iktidarý ile Rüstem Ýbrahimbeyov arasýnda ayrýlma noktalarý ile ilgili çeþitli iddialar var. En baþýndaki iddia ise Cumhurbaþkanlýðý aparatýnýn baþkaný Ramiz Mehdiyev’le Rüstem Ýbrahimbeyov arasýndaki husümetin Aliyev-Ýbrahimbeyov dostluðunu bozduðu iddiasýdýr.
Bunlar elbette ki iddialardýr. Ama görünen odur ki Rüstem Ýbrahimbeyov’un nedeni ne olursa olsun bundan ne Ýbrahimbeyov ne de onu Milli Þura adayý olarak gösteren birbirilerine zýt ideolojilerin temsilcileri olan muhalif isimlerin esas konusu deðildir.
Dikkat çeken iddialardan biri de ve bence en önemlisi Milli Þura’da gizli Rusya elinin olmasý iddiasýdýr. Elbette bu iddianýn içerisinin dolduran çeþitli detaylarýn olmasýna raðmen Rüstem Ýbrahimbeyov’un Rusya vatandaþý olmasý ve Putin ile yakýn iliþkilerinin bulunmasý, Ýbrahimbeyov nedeniyle Rusya’daki Azerbaycan kökenli iþadamlarýnýn bu hikayeye dolaylý desteklerde bulunmasý üzerinde düþünülmesi gerekli binr nokta olduðu ortaya çýkmýþtýr. Bu hususlardan dolayý Milli Þura’nýn Rusya projesi olduðu iddialarý durmadan artmaktadýr. Elbette bunlar sadece iddiadýr. Ve bu sadece Milli Þura’yý kapsamaktadýr. Oysa Azerbaycan’da siyasi renk ve karakterler sadece bu makalemde konu ettiðim siyasi zeminlerde barýnmamaktadýr. Ve sadece bir tarafta Hakimiyet ve adayý-diðer tarafta Milli Þura ve adayý bulunmamaktadýr. Seçim yaklaþtýkça daha farklý siyasi seslerin hikayelerin ortaya çýkacaðý þimdiden kendini belli etmektedir.
Bu arada Ýlham Aliyev’in adaylýðýnýn ilanýndan sonra hakimiyete yakýnlýðý ile bilinen bir partiden Mihriban Aliyeva’nýn da cumhurbaþkaný adayý olarak gösterilmesi de anlamlý oldu. Bu adaylýk birileri tarafýndan mý ortaya atýldý.
Yoksa hakimiyet nabýz mý yoklamak istedi.
Hatta bu durumda dengeler bile deðiþebilir yorumlarý da seslendirildi. Doðrudur adaylýk konusuna ne inkar ne tasdik niteliðinde açýklama gelmediði için bu hususta þimdilik bir þey söylemek mümkün gözükmüyor. Lakin bir husus kesinlikle gözüküyor -Mihriban Aliyeva dikkata alýnmalý ciddi aktordür bu anlattýðým hikayede.