Deniz Akçay Katýksýz’ýn bol ödüllü ilk filmi Köksüz, baba kaybý üzerine daðýlan, aciz kadýnlardan oluþan bir aile trajedisini anlatýyor.
Genç kadýn yönetmenlerden hem biçim hem içerikte kiþiliklerini ortaya koyan farklý ve eleþtirel yaklaþýmlar görmeye alýþtýk. Geçen yýl belli baþlý film festivallerinin önemli ödüllerini toplayan Köksüz’ün yönetmeni Deniz Akçay Katýksýz ise Yeþilçam geleneðini devam ettiren dizi sektörünün konvansiyonel öykü anlatýcýlýðýný tercih ediyor.
Kibarca babasýzlýk, kabaca erkeksizlik üzerine bir film diye özetleyebileceðimiz Köksüz, þablona uygun bir senaryoyla yola çýkýp biçim olarak doksanlarýn ortasýndan bu yana arthouse sinemamýzýn baþat özelliklerinden minimalizmi benimsiyor. Akçay Katýksýz’ýn, ilk kez kamera arkasýna geçen bir yönetmen olarak ne istediðini ve ne yaptýðýný bilen tavrý ise takdire deðer. Oyunculara da amacýný doðru aktarmýþ ki her birinin performansý çok baþarýlý.
O DA YETÝM BÜYÜYEN BÝR YÖNETMEN
Öte yandan Köksüz, kadýna bakýþý açýsýndan son derece marazi ve tutucu bir film. Babanýn ölümüyle daðýlan bir ailenin trajedisini anlatýyor. Bu öykünün kurgusunda aile, ‘doðal reisi’ yani baba olmayýnca daðýlan bir denklem. Evin idaresinden, geçiminden, disiplininden, aile bireyleri arasýndaki iliþkilerden ve sosyal hayattan o sorumlu. Onun gidiþinden sonra kadýnlarýn acziyle ev hayatý alt üst olmuþ.
Filmin en iyi iþlenmiþ karakteri olan anne, kocasýnýn ölümü üzerine eve kapanmýþ. Ebeveyn olarak tek yeterliliðinin yemek piþirmek ve temizlik yapmakla sýnýrlý olmasýndan ve öyle de kalmasýndan yana. Kocasýnýn yerine büyük kýzýný geçirmiþ. Dýþarýda çalýþýp para kazanan, bir tamirci lazým olduðunda bulup getiren, kardeþlerini ‘terbiye etmesi’ gereken o. Bu da o Feride’nin ‘trajedi’si: Ýþyerinde hoþlandýðý delikanlý ve diðer arkadaþlarýyla çýkýp gezememek, ailesini geçindirmek, akþam evine dönmek zorunda olmasý!
Babanýn yerine ‘doðal olarak’ geçmesi gereken erkek evlat, henüz ergenlik çaðýnda. Babanýn otomobilini kullanmayý bilen tek kiþi o ama ehliyeti yok. Tahta geçememenin ve saygý duyduðu ‘tek’ otoriteyi kaybetmenin verdiði stresle þirazeden çýkýyor. Masumiyet ve hassasiyet timsali küçük kýz kardeþ ise bu acýklý aile tablosunu gözlemleyip kederleniyor. Babasýný küçük yaþta kaybettiði için bu öyküyü anlattýðýný söyleyen yönetmeni onda görüyoruz biraz... Bir de arada uðrayan büyükanne var ki onda da duruma hakim olacak bilgelik yok, salt þefkat simgesi... Karanlýk ve kasvetli bir atmosferde, bütün bu aciz kadýnlar çatýþmasýnýn baðlandýðý yer Feride’nin, yükü üzerinden kaldýracak bir iþ arkadaþýyla evlenip kurtulmayý kabul etmesi! Bu talibin uygunsuzluðunun, üniversite mezunu olmayan bir ‘Doðulu’ olduðunun da altý çiziliyor... Feride’nin parmaðýna nikah yüzüðü deðil boynuna can simidi geçirdiði daha da vurgulansýn diye...
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Yönetmen ve senarist: Deniz Akçay Katýksýz
Görüntü: Ahmet Bayer
Oyuncular: Ahu Türkpençe, Lale Baþar, Savaþ Alp Baþar, Sekvan Serinkaya, Mihriban Er, Melis Ebeler.
Tür: Dram
Yapým: Türkiye, 2013, 81 dakika.
Yaþ sýnýrý: +18
