Yaþanýlan son geliþmeler çerçevesinde ne kadar ömrü kaldý bilemem, ama, Irak Þam Ýslam Devleti “halifesi” Ebu Bekir Baðdadi, bugünden, siyaset tarihinde çok özel bir yere sahip oldu. Yaptýklarýyla, bu kadar çok ve birbirine hiç benzemeyen unsurun kazançlý çýktýðý bir askeri harekata neden olmasý, eþine belki bundan sonra kolay rastlanmayacak örnek oluþturuyor. Amerika’nýn Sünni Arap müttefikleriyle Suriye topraklarýnda IÞÝD ve El Kaide baðlantýlý örgütlere karþý baþlattýðý operasyondan bakýn, kimler kazançlý çýktý...
Kazananlar listesi önemli
TÜRKÝYE- Ankara, Suriye Savaþý’na iliþkin 3 yýldýr ileri sürdüðü fikirlerde, tüm uyarýlarýnda haklý çýktý. Bu durum, bugünden sonra IÞÝD baþta, Ortadoðu’da þekillenen tüm radikal terör gruplarýna karþý yürütülecek mücadelede kendisine büyük aðýrlýk kazandýrdý.
ABD- Bir süper güç olarak “kýrmýzý çizgileri” olduðunu ve bunlarýn aþýlmasý halinde ne yapabileceðini -nihayet- gösterdi. Kendince “cihat” ilan etmiþ radikal bir örgüte karþý Sünni Arap yönetimlerini yanýna aldý, Rusya ve Çin’i BM Güvenlik Konseyi toplantýsýný beklemeden hareketsiz býraktý, bir kez daha Irak-Suriye hattýndaki geliþmelere “belirleyici” aðýrlýk koydu.
SURÝYE- Homurdansa da, harekatýn, kendisi için büyük tehdit oluþturan bir geliþmenin durdurulmasýna yaradýðýnýn farkýnda. Beþar meþru muhatap kabul edilmedi ama Irak üzerinden kendisiyle temas kuruldu.
ÝRAN/HÝZBULLAH/IRAK- Baðdat’taki Þii aðýrlýklý hükümet rahatladý, yeni baþbakan için yeni bir sayfa açma olanaðý doðdu. Ýran ve baðlantýsýnda Hizbullah kendilerini bir anda Amerika ile yan yana buldular. Özellikle Ýran-Amerikan dirsek temasý, Ýsrail’in huzursuzluðuna raðmen güçlendi.
KÖRFEZ EMÝRLÝKLERÝ- Suudi Arabistan baþta, hepsi, Musul saldýrýsý sonrasý IÞÝD’in kendileri açýsýndan bir iç güvenlik sorunu olduðunu, güçlenmesi halinde esas olarak kendi petrol yataklarýna yöneleceðini anlamýþlardý, bu nedenle Amerika’nýn yanýnda dizildiler.
ÜRDÜN/LÜBNAN- Ýki ülke de, bölge güvenliði açýsýndan önemlerini artýrdýlar.
RUSYA- IÞÝD’i yalnýz müttefiki Esed’e karþý aðýr tehdit olarak deðil, kendi iç güvenliði açýsýndan da risk olarak görüyordu. Güçlenmesi, Çeçenistan’dan baþlayarak kendi Müslüman coðrafyasý için “tetikleyici” nitelik taþýyordu. Harekat Baas ordusunu hedef almadýkça söylenecek, hareket etmeyecek.
ÖSO- IÞÝD ve Nusra Cephesi gibi unsurlarýn hedef alýndýðý ortamda Batý ve Arap dünyasýnýn Baas’a karþý destekleyeceði tek muhalefet unsuru olarak kaldý. Kadrolarý þu anda Ürdün’de eðitimde, daðýnýklýðý koalisyon tarafýndan toparlanýyor, özellikle Batý açýsýndan tek ve vazgeçilmez meþru muhalefet konumunu yükseltti.
KÜRTLER- Özellikle Musul-Kerkük saldýrýlarý ve Þii personelli Irak ordusunun düþtüðü durum sonrasýnda bölgede kararlý müttefik konumuna geldiler. Peþmergeye silah yaðýyor ve PKK’nýn da akýllý bir stratejiye yönelmesi, özellikle Türkiye’deki çözüm sürecinde gerçekçi adýmlar atmasý halinde Irak ve Suriye’de stratejik bölgelerin istikrarýnda önemli rol oynayacaklar.
ÝSRAÝL- Fazla söze gerek yok... En yakýn müttefiki Ortadoðu’ya yeniden askeriyle döndü...
Ebu Bekir Baðdadi’yi bu liste nedeniyle tebrik etmek gerekiyor, bir askeri harekatta bu kadar birbiriyle hiç ilgisi olmayan, hatta, aralarýnda ciddi çatýþma konularý bulunan tarafý kazananlar listesine bir hamlede yazdýrmasý ilginçtir...
‘Yeni’ Suriye ve Irak
Bütün bu kaos içinde kaybedenler listesi çok kýsa ve anlamlý: Irak-Suriye ve Lübnan halklarý... Milyonlarca mülteci, yüzbinlerce can kaybý, yýkýlmýþ ülkeler, sefalet, açlýk, yeniden yapýlandýrýlmasý uzun yýllar ve çok büyük bütçeler gerektiren yýkým görüntüleri...
Türkiye’nin de ýsrarla savunduðu gibi, bir yerden baþlamak gerekiyor...
Konu, IÞÝD’in bu coðrafyadan silinmesinin ötesinde anlama sahip. “Yeni Suriye” ve “Yeni Irak”ý kurmadýðýmýz sürece, insanlar ölecek, giden bir terör örgütünün yerini belki de onlarcasý alacak...
1- Suriye sorunu, halkýna kimyasal silah kullanmýþ bir diktatörle çözülemez, geniþ tabanlý demokrasi zemininde ve Suriye halkýnýn özgür iradesinin hakim olacaðý bir süreç yaratýlmalý.
2- Irak’ta Þii çoðunluk siyasetinin sonlandýrýlarak Sünni ve Kürtler’in yeniden ülkeyle gönüllü birlikteliðini saðlayacak süreç baþlatýlmalý.
Bunlarý yazmak kolay, ama gerçekler?.. Ortadoðu’da siyaseti kan üzerinden yapma geleneði?.. Kapalý kapýlar ardýnda verdiði sözü, kameralar önünde unutan sözde devlet adamý kimlikleri?..
Kurumsallaþmasý saðlam bir devletin vatandaþlarý olarak bilin, önünüzde en az 10 yýl var!.. O sýnýrlardan esen sert rüzgarlar, Tomahawk füzeleriyle sonlanacak gibi deðil...
