Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Lideri Mesut Barzani referandum ýsrarýndan vazgeçmedi. Þu dakikadan sonra referandum ertelense bile Barzani baðýmsýzlýk seçeneðini hem bölge ülkeleri hem de Rusya ve ABD gibi bölgede etkin olan ülkeler nezdinde siyasi bir karta dönüþtürdü.
Arap Baharý ile baþlayan sürecin önce Þii jeo-politiðine hizmet ettiðini sonra da PYD üzerinden PKK'ya siyasal meþruiyet alaný açtýðýný biliyoruz. DEAÞ'a katýlan yabancý savaþçýdan daha fazlasý YPG'ye katýldý; Çin'den ABD'ye kadar dünyanýn her yerinden YPG'ye katýlým oldu. Dahasý Berlin ve Brüksel gibi baþkentlerde PYD, PKK ile baðýný saklamaya gerek duymaksýzýn meþru bir aktörmüþ gibi aðýrlandý. Suriye'de isyanýn iç savaþa ve DEAÞ'la mücadeleye dönüþtürüldüðü konseptin sonuna yaklaþýlýrken ve Türkiye ve Ýran'ýn Suriye'de PKK'nýn kantonlaþmasýna müsaade etmeyeceði artýk net olarak anlaþýlmýþken bu sefer Barzani Irak'tan baðýmsýzlaþmanýn ilk adýmý sayýlabilecek referandumu devreye soktu.
Barzani'nin referandum ýsrarý için "Kendi iktidarýný saðlamlaþtýrmak, Kürtleri baðýmsýzlaþtýran kurucu lider olarak tarihe geçmek istiyor ve mevcut konjonktürü bunun için fýrsat olarak görüyor" yorumu yapýlabilir. Barzani'ye muhalif partilerin ayný ýsrar ve kararlýlýkla baðýmsýzlýktan yana tavýr almadýklarýný görüyoruz. Dahasý muhalefet, Barzani'nin daha da güçlenmesi ve kültleþmesini istemeði için referanduma zamaný deðil diyerek karþý çýkýyor. Goran Hareketi'nden olan ÝKBY Meclis Baþkaný, "Barzani baþkanlýk seçimi yaptýrmamak için bu sefer de referandumu çýkarttý" diyor.
Hükümet içinde de çatlak olduðu görülüyor. Baþbakan Neçirvan Barzani'nin Rusya ve Türkiye ile iliþkileri ve petrol boru hattýný söz konusu ederek referandum için bu denli ýsrarcý olunmamasýndan yana tavýr aldýðý, istihbaratýn baþýndaki Mesrur'un ise referandum konusunda þahin kanadý temsil ettiði söyleniyor. Bu iki ismin Mesut Barzani'den sonrasý için de çekiþmede olduðu konuþuluyor. Zaten Mesut Barzani'nin oðlu Mesrur'un, Neçirvan yerine baþbakan yapmak istediði daha önce de gündeme gelmiþti.
***
Türkiye'deki tepkilere gelirsek... Referandum konusunda ton farklarý olan yaklaþýmlar var. Devletin duruþu ise çok net. Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn, Trump ile görüþmesinde konunun gündeme alýndýðý biliniyor. Bugün TBMM'nin tezkere gündemiyle olaðanüstü toplanmasý dün Milli Güvenlik Kurulu ve Bakanlar Kurulu toplantýlarý referandum gündemli oluþu zaten yeterince þey söylüyor.
Kuzey Irak sýnýrýna yakýn bölgede günlerdir devam eden kara tatbikatýnýn da olasý sýcak geliþmelere karþý teyakkuz hali intibasý verdiði söylenebilir. Açýkçasý Türkiye bir süredir Suriye'de sert gücüyle de caydýrýcý bir rol üstlenmiþ durumda. 2013'ten sonra Suriye'den el etek çekmesi istenen Türkiye'nin Fýrat Kalkaný ile baþlayan ataðýnýn Ýdlib ve Afrin ayaklarýnýn planlandýðýný biliyoruz. Ayný þekilde Irak'ýn bölünmesiyle sonuçlanmasý istenen sýcak geliþmeler karþýsýnda da Türkiye'nin tavrý belirleyici olacak.
CHP, malum iki parça, bir tarafý referanduma karþý iken Türkiye'nin terörle mücadelesini zayýflatmaya çalýþan ve PKK'nýn aðzý ile konuþan kanadý, "Haklarýn kendi kaderini tayin hakký" falan diyor; bugün Irak'ta gündeme gelen þeyin bir gün Türkiye'de gündeme gelmesini umut ederek...
Bu kadar deðil tabi; bir de ipe sapa gelmez çýkýþlarla referandum karþýtlýðý üzerinde Kürt nefreti yayanlar var; amaç Türkiye'nin Kürtlerini tahrik edecek bir atmosfer oluþturmak. Diðer cenahta ise bu söylemi failsizleþtirip sanki hükümet referandumu Kürt karþýtlýðýna tahvil etmiþçesine sunarak bir de akil insan tavsiyeleri verenler var. "Herkese helal sayýlan neden Kürtlere haram sayýlýyor" cümlesinin türevleri üzerinden baðýmsýzlýk referandumunu internet oyunu naifliðinde ele alan bir kesim...
Týpký Birinci Dünya Savaþý sonrasý olduðu gibi bölgenin yeniden dizayn edilmek istendiðini, baðýmsýzlýk diye nakarat yaptýklarý þeyin tam baðýmlýlýk anlamýna geleceðini anlamýyorlar...
