Okurumuz Mustafa Beyaz “Uzun yýllar þirket ortaklýðý ve ticari faaliyeti olmasýna raðmen Bað-Kur kaydý yaptýrýlmadýðý için sosyal güvenlik yönünden hak kaybýna uðradýðýný ve emekli olamadýðýný, emeklilik haklarýný eski yýllarý borçlanarak ne þekilde kazanabileceðini” soruyor.
Öncelikle Bað-Kur sigortalýlýðýnýn eski yýllarda cazip gelmemesi ve SSK sigortalýlýðýna göre daha düþük sosyal güvenlik haklarýnýn bulunmasý nedeniyle birçok kiþinin prim ödemediði ve hatta Bað-Kur tescilini dahi yaptýrmadýðý görülmektedir.
Ýþte aradan geçen zamanda sosyal güvenliðin önem kazanmasý ve sosyal güvenlikte bilinçlenme sayesinde birçok kiþi geçmiþ dönemlerdeki gün boþluklarýný ödemek istemekte, ancak mevzuattan kaynaklanan nedenlerle 01.10.2008 tarihi öncesi dönemleri borçlanma imkaný bulunmamaktadýr.
01.10.2008 öncesi dönem
Bað-Kur’a kayýt ve tescilllerini yapmayanlarla ilgili 04.10.2000 tarihi ve 01.10.2008 tarihi olmak üzere iki milat bulunmaktadýr.
Buna göre, 04.10.2000 tarihine kadar Bað-Kur’a (4/b) kayýt ve tescilini yaptýrmamýþ olan sigortalýlarýn her türlü sigortalýlýk hak ve mükellefiyetleri 04.10.2008 tarihinden itibaren baþlatýlmaktadýr. Ancak, 04.10.2000-01.10.2008 tarihleri arasýnda Bað-Kur (4/b) sigortalýlýklarýný tescil ettirmiþ olmalarý halinde 04.10.2000 tarihinden itibaren geçerli olmaktadýr.
Bað-Kur (4/b) sigortalýlarýnýn 04.10.2000-01.10.2008 tarihleri arasýnda kayýt ve tescil yaptýrmamýþ olmalarý halinde 01.10.2008’den önceki sigortalý sayýlmayý gerektiren vergi, oda ve sicil kayýtlarý olsa bile, bu kayýtlara göre SGK tarafýndan geriye dönük borçlandýrma yapýlmamaktadýr.
Diðer bir deyiþle Bað-Kur sigorta kaydý olmayan 01.10.2008’den önceki dönemler için bugün yargý kararýyla tescil ettirilmediðinde (mahkeme kararýyla geçmiþ yýl primleri ödenmediði sürece) Bað-Kur günlerine hak kazanýlamayacaktýr.
Eski yýllar ödenebilecek mi?
Kamuoyunda torba yasa olarak adlandýrýlan düzenleme ile SGK’ya prim borcu bulunan iþverenlerin sigorta primi, iþsizlik sigortasý primi, idari para cezasý, ödenme kabiliyeti ortadan kalkmamýþ isteðe baðlý sigorta prim borçlarý ile Bað-Kur borcu bulunan sigortalýlarýn borçlarýný ödeme kolaylýðý saðlanmaktadýr.
Torba yasada taslak aþamasýnda geçmiþ yýllarda kayýt ve tescili yapýlmayan Bað-Kur borçlarýnýn 1982 yýlýna kadar ödenebilmesi yönünde düzenleme yapýlmasý yönünde talepler gelmiþti. Bu yöndeki talepler komisyonlarda görüþülmesine raðmen torba yasada yer almadýðý için 01.10.2008 öncesine ait Bað-Kur günleri ödenemeyecektir.
Yoksa, geçmiþ yýllarda sigortasýz olarak çalýþanlarýn veya çeþitli nedenlerle sigorta gün sayýlarýnda boþluk olanlar için geçmiþteki gün boþluklarýnýn doldurulmasýnýn, boþta geçen sürelerin primlerinin ödenebilmesi mümkün deðildir.
Özetle belirtmek gerekirse, mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde 01.10.2008’den önceki sigortalý sayýlmayý gerektiren vergi, oda ve sicil kayýtlarý olsa bile, bu kayýtlara göre SGK tarafýndan geriye dönük Bað-kur hizmeti verilmemektedir.
Ayrýca geçmiþteki gün boþluklarýnýn doldurulabilmesi söz konusu olmayýp, bunun için ayrý bir yasa çýkmasý gerekmektedir. Ya da mahkeme kararýyla hizmetlerin kazanýlmasý veya yasal olarak yapýlma imkaný olan doðum, yurt dýþý borçlanmasý gibi borçlanmalar olmasý gerekmektedir.