Bitki çaylarının antioksidan etkisini artırma yönünde yaptığımız bir araştırmayı yeni tamamladık. Çiçek ve çam balı ilave edilen papatya, zencefil, melisa, ekinezya, ıhlamur ve adaçayının etkisi o kadar arttı ki benim için bile sürpriz oldu!
Bilimsel çalışmalar insan sağlığını tehdit eden hastalıkların oluşumunda serbest oksijen radikallerinin yol açtığı hücre hasarının ve vücudun savunma sistemlerinin dış etkenlere karşı verdiği yangı tepkimesinin başlıca rolü bulunduğunu ortaya koyuyor. Bu nedenle son 30-35 yılda vücudu oksidatif hasarlara karşı koruyucu ‘antioksidan’ ve -daha yeni olarak da- yangı-giderici özellikte ‘antienflamatuvar’ etkili ürünlere ve bileşiklere yönelik büyük bir ilgi artışı var.
Doğa antioksidan bileşikler bakımından en önemli kaynaktır. Yediğimiz, içtiğimiz besinlerin yanı sıra besin olarak kullanılmayan bitkilerde farklı yapısal özelliklere sahip antioksidan bileşikler bulunuyor. Bitki çayları, bir keyif içeceği olmasının ötesinde, sağlığımızın korunması, bazı sağlık sorunlarının tedavisinde bilinen en eski ilaç şekillerinden biridir. Çay denilince aklımıza siyah çay, yeşil çay ve yeni tanıştığımız beyaz çay geliyor. Her üçü de aynı bitkiden elde ediliyor ve yüksek antioksidan etkileriyle biliniyor.
50-60 KAT DAHA FAZLA YARAR
Yeni tamamladığımız bir araştırmanın sonuçları bitki çaylarının antioksidan etkilerinin 50-60 misli artırılabileceğini ortaya koyuyor. Kanımca çok dikkat çekici bir sonuç! Aslında bu kadar büyük bir artış benim için de büyük sürpriz oldu. Araştırmada farklı bitki çayı örnekleri normal koşullarda demlendikten sonra deneysel olarak antioksidan kapasiteleri (askorbik asit eşdeğeri) ölçüldü. Aynı şekilde demlenerek hazırlanan iki grup bitki çayından bir gruba çiçek balı ve diğer gruba ise çam balı ilave edildikten sonra aynı deneysel işlemlere tabi tutuldu.
Deney sonuçları incelendiğinde bal ilavesinin; ıhlamur çayının etkisini 60 misli, papatya çayının 30 misli, limonlu zencefilin 30 misli, ekinezya çayının 16 misli, adaçayının 10 misli, melisa çayının 10 misli, yeşil/siyah/beyaz çayların ise yedi misli artırdığını tespit ettik. Şüphesiz ilave edilen balların kalitesi, yani geçen haftaki yazımda da vurguladığım gibi, glikoz şurubu ya da şekerle hazırlanmış sahte bal olmaması önemli. Aksi takdirde herhangi bir antioksidan etki artışı beklemek söz konusu olamaz.
GERÇEK BAL TERCİH EDİLMELİ
Diğer taraftan, gerçek balın kuvvetli antioksidan ve antimikrobiyal etkileri nedeniyle çaya şeker yerine bal ilave edilmesinin özellikle adaçayı, ekinezya, ıhlamur, limon/zencefil gibi soğuk algınlığı tedavisinde yararlandığımız bitki çaylarının soğuk algınlığı şikayetlerinin giderilmesindeki etkinliğine de önemli bir katkı sağlayacağı şüphesiz.
