Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Tüm Yazýlarý

Bal, þeker ve kanser

Geçen haftaki yazýmda bahsettiðim þeker ve kanser iliþkisi henüz bir þüphe, kesin klinik bulgular bulunmuyor. Þeker sadece kanser hücrelerinin deðil tüm hücrelerimiz için bir enerji kaynaðý, yani saðlýðýmýz için vazgeçmemiz mümkün deðil. Zaten günlük diyetimizle alýyoruz. Uyarýlar daha ziyade dolaylý olumsuz etkileri ile ilgili; obezite, artan glisemi indeksi, insülin sekresyonu ve cinsiyet hormonlarý miktarýna baðlý meme, rahim ve kolon kanseri riskindeki artýþ. Bu bakýmdan, geçen hafta da vurguladýðým gibi, endüstriyel þeker ürünleri yerine içerisinde polifenolik bileþenleri taþýyan meyve ve sebze gibi doðal ürünleri þeker olarak kullanýlmasý en akýlcý yaklaþým olacak.

Bu hafta þeker ve kanser konusunu bir baþka boyutu ile incelemek istiyorum. Þeker içeriði meyve ve sebzelere oranla çok daha yüksek bir doðal ürün olan BAL. Þeker yerine bal tüketimi de yukarýdaki risklere yol açabilir mi? Bu konuda aþaðýda bahsedeceðim yeni bir deneysel çalýþma, cevaba iliþkin çok önemli ipuçlarý veriyor.

BAL ALANA OTOMOBÝL VE LÜKS DAÝRE VERÝLÝR MÝ?

Ýstanbul Üniversitesi, Deneysel Týp Araþtýrma Enstitüsü (DETAE) Müdür Yardýmcýsý Prof. Dr. Oðuz Öztürk yaptýðý bir araþtýrmanýn sonuçlarýný benimle paylaþtý. En riskli üç meme kanseri hücre tipi laboratuvar ortamýnda sahte bal, çam balý, kestane balý, sedir balý, çiçek balýgibi bal çeþitleri ile muamele edildiðinde sahte balýn meme kanseri hücrelerinin hýzla geliþmesini saðladýðýný, buna karþýlýk gerçek bal çeþitlerinin meme kanseri hücrelerinin geliþimini hýzla önlediðini gözlemlemiþler. En yüksek etkiyi kestane balý gösterirken, ardýndan çam balý, sedir balý ve çiçek balý geliyor. Ýþte doðadaki muhteþem denge. Bitkisel olduðu halde þeker/ glikoz þurubundan hazýrlanan sahte bal, kanser hücrelerini geliþtirirken, yüzde 80-85’i þekerden (glikoz, früktoz, vd.) ibaret olan doðal bal önlüyor. Ýþin sýrrý balýn içerisinde binde 1-2 gibi düþük oranda bulunan polifenolik bileþiklerde. Arýlar bu polifenolik bileþikleri çiçeklerden, polenlerden saðlýyor. Ayný geçen haftaki yazýmda bahsettiðim meyve ve sebzelerdeki þekerler ve polifenolik maddeler arasýndaki iliþki gibi.

Cep telefonuma sýk sýk bir mesaj geliyor: “10 kilo bal 100 TL, yanýnda 120 TL’lýk propolis (arý ekmeði) bedava ve ayrýca bir lüks otomobil ve 1+1 daire kazanma þansý” Düþünebiliyor musunuz? Sadece bal satýn almýyorsunuz, neler neler? Bu insanlarýn gönlü ne kadar zengin! Ancak ufak bir sorun var! Kanser hücreleriniz geliþiyor, riskiniz artýyor, ne gam! Ýngilizlerin güzel bir atasözü vardýr: “Ben ucuz mal alacak kadar zengin deðilim”. Yaþamým boyunca bu sözün ne kadar doðru olduðuna bizzat þahit olmuþumdur. Bu atasözünü günümüze uyarlarsak “Ben bu tip mallarý alacak kadar enayi miyim?” Her zaman ýsrarla vurguladýðým gibi, aldýðýnýz ürünlerin kalitesine dikkat edin; güvenilir yerlerden, güvenilir firmalarýn ürünlerini satýn alýn.