Uzun zamandýr karþýlaþmadýðým bir yakýným çocuklarýmýn halini hatrýný sorduktan sonra “Kýzýn öyle hala parmak uçlarýnda bir balerin gibi yürüyor mu? Ne kadar güzeldi öyle!” deyip üstüne üstlük “Benim torunum da öyle yürüsün isterdim” deyince, þaþýrdým kaldým... Evet, Elvan yürümeye baþladýðýndan bu yana parmak uçlarýnda yürümeye meyilli bir çocuk oldu. Ben sýk sýk “Elvan topuklarýna basarak yürü” diye uyardým. Çocuk ortopedistlerine götürdüm. Þükür ki, bir sorun olmadýðý anlaþýldý. Çünkü bu durum Aþil tendonu kýsalýðýna neden olabiliyor. Bu da cerrahi müdahale ile sonuçlanabilecek bir tedavi gereðine... Elvan, bazen dalýp parmak uçlarýnda sekiyor hala. Öyle zamanlarda ben de peþinden sesleniyorum, “Balerin deðil, penguen, penguen!” Çünkü penguen gibi yürümek bacak arkasýndaki kaslarýn uzamasýný saðlýyormuþ.
Dýþarýdan bakýldýðýnda estetik bir yürüyüþ gibi dursa da aslýnda parmak ucunda yürümek, birçok hastalýðýn belirtisi ya da nedeni olabiliyor. Konu hakkýnda görüþlerine baþvurduðum Koç Üniversitesi Týp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmaný Doç. Dr. Salih Marangoz, sözlerine “Çocuklar küçük eriþkinler deðillerdir. Bebekler de minik çocuklar deðillerdir. Her dönemin kendine has fizyolojik özellikleri vardýr ve ancak bunlarýn bilinmesi ile patolojik denilen anormal durumlar normalden ayýrt edilebilir” diye baþlýyor. Doðumdan itibaren ortopedik muayenelerin de ihmal edilmemesi gerektiðini vurgulayan Marangoz, ‘bacak arkasý kas kiriþinin kýsa olmasý’ diye tanýmlanabilecek Aþil tendonu kýsalýðýnýn doðuþtan ya da geliþimsel olarak da ortaya çýkabileceðini belirtiyor. Marangoz, þöyle devam ediyor:
“Aþil kiriþinin kýsalýðý ile birlikte görülen bir diðer durum, çocuðun zaman zaman parmak ucunda yürümesi olarak tarif edilen ‘idiyopatik parmak ucu yürüme’ hastalýðýdýr. Bu çocuklarda bazen dikkat eksikliði, hiperaktivite bozukluðu, konuþma farklýlýklarý görülebiliyor. Ýlk baþlangýçta ‘Çocuk oyun amaçlý böyle yürüyor herhalde’ dedirtecek þekilde caný istediðinde parmak ucunda yürür ya da düz basar. Ancak bunun genel olarak farkýnda deðildir. Düz basmasý telkin edildiðinde basabilir. Detaylý muayenede farklý derecelerde ayaðýn yukarý doðru (gaza basma yönünün tersi yönde) esnekliðinde azalma fark edilebilir.”
Bu durumun düzeltilmesinde fizik tedavi ve rehabilitasyondan fayda saðlanabiliyor. Ancak yaþ ilerledikçe ve bacak arkasý kasta kýsalýk arttýkça yapýlacak müdahalenin deðiþtiðini anlatan Marangoz, “Diðer tedavilerden yarar görmeyen çocuklarda yapýlacak cerrahi ile kýsa olan bu kas uzatýlabilmekte ve çocuðun yere parmak ucunda deðil düz basabilmesi saðlanabilmektedir” diyor.
Çocuklarda sýklýkla görülen bir diðer ortopedik sorun da ‘içe doðru basma’. Bazen ayaðýn kendisinde görülen içe dönüklük bazen de doðuþtan gelen kimi rahatsýzlýklar buna yol açýyor. Marangoz, bu durumun yürümeyi güçleþtirmediði durumlarda tedavinin þart olmadýðýný belirtirken “Ýçe basmaya neden olan diðer durumlar da kaval veya uyluk kemiklerinin burgusal olarak dönüklüðüdür. Uyluk kemiðinde dönüklük olan çocuklar yerde otururken baðdaþ kurmayý sevmez ‘w’ hargi þeklinde otururlar” diyor. Teorik olarak bu durumun 8-9 yaþlarýnda düzelme eðiliminde olduðuna iþaret eden Marangoz, bu nedenle daha küçük yaþlarda müdahaleye gerek olmadýðýný söylüyor.
Kýsacasý, bazý durumlar gözümüze güzel gelse de aslýnda fiziki olarak birtakým sorunlara iþaret edebiliyor. Bu da kulaðýma taktýðým yeni bir küpe!
Küçük kýzýn hayali gökyüzünde dolaþýyor
Çocuklar yaratýcýlýklarýyla dünyamýzý renklendirmek için bize ilham veriyor. Týpký hayalindeki tatili çizip Pegasus Havayollarý’nýn düzenlediði resim yarýþmasýný kazanan Ada Eminaðaoðlu gibi... Ada’nýn çizdiði resim, Pegasus’un yeni Boeing 737-800 model uçaðýna giydirildi. Bu iþlem için beþ gün boyunca, 21 kiþilik bir ekip günde sekiz saat çalýþmýþ. Böylece bulutlar üzerinde uyuyan, zürafanýn boynunda ülkeler dolaþan bir kýz çocuðu ile ay ve güneþ arasýnda köprü olan gökkuþaðý artýk gökyüzünde dolaþýyor.
