Ülkemizde nüfusun çok büyük bir bölümü SGK üzerinden sosyal güvenlik hakkýný elde etmektedir. Ancak baþta bankacýlar olmak üzere bir kýsým çalýþanlar SGK yerine banka sandýklarýna primleri ödenerek sosyal güvenlik hakkýndan faydalandýrýlmaktadýr.
Bankalar, sigorta ve reasürans þirketleri, ticaret odalarý, sanayi odalarý, borsalar veya bunlarýn teþkil ettiði birlikler personelinin malüllük, yaþlýlýk ve ölümlerinde yardým yapmak üzere, emekli sandýklarý kurabilmektedir. Bu þekilde, banka ve odalar tarafýndan kurulmuþ 17 emekli sandýðý bulunmaktadýr. Bir kýsým bankalar çalýþanlarýný SGK’ya bildirirken, diðer bir kýsým bankalar da kendi sandýklarý üzerinden sosyal güvenlik hakký saðlamaktadýr.
Diðer bir deyiþle bazý bankalarýn çalýþanlarý SGK üzerinden, emekli sandýðý olan bazý bankalarýn çalýþanlarý ise bu sandýk üzerinden emeklilik, saðlýk, doðum gibi sosyal güvenlikle ilgili haklarýný almaktadýr.
30.11.2018 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verilen E.2/1396 Sayýlý Kanun Teklifinde, sandýða tabi olan bankalar aleyhine önemli bir düzenleme yer almaktadýr.
Kanun teklifinin 42’nci maddesine göre; 5510 Sayýlý Kanun’un 81’nci maddesinin (ý) bendinin 8. cümlesi yürürlükten kaldýrýlmaktadýr.
5510 Sayýlý Kanun’un 81’nci maddesinin (ý) bendinin 8. cümlesi, “Bu fýkrada düzenlenen teþvik- beþ puan-, kamu idareleri hariç bu Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fýkrasýnýn (a) bendi kapsamýndaki sigortalýlara iliþkin matrah, oran ve esaslar üzerinden 506 sayýlý Kanunun geçici 20’nci maddesi kapsamýndaki sandýklarýn statülerine tabi personel için de uygulanýr.” þeklindedir.
Yapýlan deðiþiklikle birlikte; 4/a kapsamýnda sigortalýlara iliþkin matrah, oran ve esaslar üzerinden 506 Sayýlý Kanun’un geçici 20’nci maddesi kapsamýndaki sandýklarýn statülerine tabi personel için verilen teþvik uygulamasýnýn kaldýrýlmasý öngörülmektedir.
Bu hükmün yasalaþmasý halinde, rekabetin olumsuz seyredeceði, zaten 687/7103 gibi bazý teþvik imkanlarýnýn saðlanmadýðý banka ve sigorta þirketi sandýklarýnýn sigorta prim yüklerinin çok daha fazla artacaðý, bunun da hem eþitlik ilkesine aykýrý olacak, hem de haksýz rekabete sebebiyet verecek, hem de finans sektörüne gelecek yabancý yatýrýmcýlar önünde ciddi bir engel teþkil edecektir.
Unutulmamalýdýr ki, güçlü bir bankacýlýk sistemi hem yatýrým ve üretimin, hem de ekonominin desteklenmesinde temel þart, hem de baþlý baþýna büyük bir istihdam alanýdýr.
30.11.2018 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verilen E.2/1396 Sayýlý Kanun Teklifinde bazý önemli deðiþiklikler de yer alýyor.
Teklifle, er ve erbaþlarýn genel saðlýk sigortalýsý sayýlmayan eþ ve çocuklarý ile anne ve babalarýnýn bakmakla yükümlü olunan kiþi kapsamýnda deðerlendirilmesi saðlanýyor.
***
Malullük ve yaþlýlýk sigortasýndan ödenen aylýklar ile her ay itibarýyla yapýlan ödemeler toplamý, dosya bazýnda yapýlacak ek ödeme dahil 1000 liradan az olmamasý hükme baðlanýyor.
***
Ölüm sigortasýndan yapýlan ödemeler toplamý ise bu tutarýn hak sahiplerinin hisseleri oraný esas alýnarak tespit olunacak tutarýndan az olamayacak. Bu düzenleme kapsamýnda hesaplanan aylýklar, belirlenen tutardan düþükse aradaki fark Hazineden tahsil edilmesi düzenleniyor.
***
Ýþsizlik Sigortasý Kanunu'nda yapýlacak deðiþiklikle, iþsizlik ödeneðinden yararlanma koþullarýnda kolaylýk saðlanýyor. Bu kapsamda, "son 120 günlük prim ödeyerek sürekli çalýþma" þartý, "hizmet akdine tabi" olarak deðiþtiriliyor. Böylece 120 gün boyunca hizmet akdine tabi olmasýna karþýn devamsýzlýk hallerinden kaynaklý ödememe durumu ortadan kaldýrýlýyor.
