AK Parti’nin ikinci olaðanüstü kongresini birkaç baþlýk altýnda deðerlendirelim.
Kongrenin açýlýþý: Genel Baþkan adayý Binali Yýldýrým ve Baþbakan Ahmet Davutoðlu’nun arka arkaya sahneyi dolaþýp AK Partilileri selamlamasý ‘birlik’ görüntüsü adýna önemliydi. AK Partililerin de Yýldýrým’ý karþýladýklarý gibi Davutoðlu’nu da coþkuyla karþýlamalarý bu planlamanýn ne kadar isabetli olduðunu ortaya koydu.
Ýkinci önemli nokta, Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan’ýn seçim kampanyasý için yazýlan ‘Dombra’ þarkýsýnýn çalýnmasý; Divan Baþkaný Bekir Bozdað’ýn Erdoðan’ýn liderliði vurgusuydu. Bu, yeni dönemin aslýnda yeni bir ‘Erdoðan dönemi’, baþka bir deyiþle ‘baþkanlýk dönemi’ olduðunun göstergesi.
Davutoðlu’nun konuþmasý: Davutoðlu, görevi aldýðý ilk olaðanüstü kongredeki ‘vefa’ vurgusunu yeniden yaptý, AK Parti’nin kurucu ilkelerinin altýný yeniden çizdi. Görevden ayrýlmasýna iliþkin ‘hiçbirþey olmamýþ’ gibi yapmadý; aksine sorunlar olduðunu, ancak AK Parti ilkelerinin ve kiþisel yaklaþýmýnýn sorunlarý krize dönüþmeden çözebildiðini ortaya koydu. AK Parti kadrolarýndan ve seçmenlerinden helallik ve þahitlik aldý; bir anlamda dönemini ibra etti. Ýyi karþýlanmýþtý, iyi uðurlandý.
Yýldýrým’ýn konuþmasý: Yýldýrým da Bozdað gibi konuþmasýna ‘liderlik’ vurgusuyla baþladý; Davutoðlu’na da teþekkür etti; aðýrlýkla bakanlýk dönemine atýfla ‘icraatçý’ mesajlar verdi. Bu sýrada yaþadýðý ses kýsýklýðýna da Baþbakan’ýn eþi Dr. Sare Davutoðlu çare oldu. Yýldýrým, ses kýsýklýðý üzerine “Laf üstüne laf deðil taþ üstüne taþ koyma zamaný” esprisiyle konuþmasýný bitirmeye hazýrlanýrken, Sare Davutoðlu’nun önerisiyle hazýrlanan bitki çayýný içti ve sözlerine devam etti.
Yýldýrým’ýn icraatýn dýþýnda iki önemli gündemini ise ‘terörle mücadelede kararlýlýk’ ve ‘baþkanlýk sistemi’ oluþturdu. “Yapmamýz gereken fiili durumu yasal hale getirmektir. Bunun yolu yeni anayasa ve baþkanlýk sistemidir” ifadeleri, Yýldýrým’ýn cumhurbaþkaný-baþbakan görev tanýmý konusunda kafasýnýn net olduðunu gösteriyor.
Erdoðan’ýn mesajý: Cumhurbaþkaný Erdoðan, kongreye gönderdiði mesajda, anayasa gereði AK Parti ile hukuki baðýnýn kesildiðini ancak gönül baðýnýn kesilmediðini, bu ‘çarpýklýðýn’ ‘cumhur’la baþkaný arasýnda iklimi olumsuz etkilediðini, bunun yeni anayasa ve ‘yeni yönetim sistemi’ ile çözülmesi gerektiðini söyledi. Bu, Kongre’nin hedefini ortaya koydu.
AK Parti yönetiminin þekillenmesi: Kongre öncesi MKYK’da çok fazla deðiþiklik beklemeyenler yanýldý. Çok sayýda bakan ve MYK’yý oluþturan genel baþkan yardýmcýsý MKYK dýþý kaldý.
MKYK daha genç isimlerden oluþtu. (Star’ýn kongre haberleri sayfasýnda bu isimlere iliþkin ayrýntýlý bilgiler var.)
MKYK’dan 5-6 civarýnda bakanýn atanmasý; ayrýlan bakanlarýn bir kýsmýnýn da belki görev alanlarý deðiþerek görevlerini sürdürmeleri bekleniyor.
Bunlarý ‘veri’ kabul edersek, parti yönetimi ile Bakanlar Kurulu arasýnda bir ‘gözlem mesafesi’ oluþturulduðu söylenebilir. Yani, hem yeni parti yönetimi daha güçlü bir ‘siyasi merkez’ haline getirmek, hem de ‘hükümeti izleme’ pozisyonuna taþýmak amaçlanmýþ olabilir. ‘Partili cumhurbaþkanlýðý’ açýklamasý da bunu düþündürtüyor.
Öyle ise bu AK Parti TBMM Grubu’na da yansýyabilir. TBMM’de zaman zaman karar yeter sayýsýnýn bulunamadýðý eleþtirilerine karþý, grubu toparlayacak -belki bakanlýk da yapmýþ- güçlü isimlerin ‘grup baþkanvekili’ olmasý mümkün. Zira AK Parti’nin önünde hem baþkanlýk sistemi ve yeni anayasa süreçlerinin yürütülmesi, hem de dokunulmazlýðý kaldýrýlan milletvekillerinin olasý eylemlerine karþý TBMM’nin çalýþtýrýlmasý gibi bir zorlu dönem var.
Bunlar þimdilik bir ‘erken analiz’...
Gerçek tablo, bakanlar kurulu ve MYK’nýn açýklanmasýyla þekillenecek.
Yeni kabine: AK Parti’yi bugüne taþýyan önemli bakanlýklar Saðlýk, Ulaþtýrma ve Ekonomi’ydi, buna son yýllarda Enerji de eklendi, öne çýktý. Bu dört bakanlýk önümüzdeki dönemde de önemli olacak. Bakanlýklarýn daðýlýmýnda terör ve paralel yapýyla mücadele, taþýyýcý bakanlýklarda önemli isimler kadar, ‘il dengesi’ de gözetilecek. Burada þimdilik en azýndan Konya’nýn deðerlendirildiðini söylemek mümkün.
Genel Baþkan Yardýmcýlarý: MYK’da da iki baþkan yardýmcýlýðý önemli; Teþkilat Baþkanlýðý ve Tanýtým-Medya baþkanlýðý. Biri, gelecek dönemde muhtemel bir anayasa ve/veya baþkanlýk referandumu ve -belki erken- gelecek seçime teþkilatý hazýrlayacak; diðeri bu sürecin tanýtým ve medya ayaðýný yönetecek.
Erken analizin özeti, AK Parti kongresi ile bir ‘baþkanlýk mimarisi’ oluþturuluyor.
