Seksenli yýllarýn sonuna doðru, ülkede baþkanlýk sistemine gidebilir miyiz þeklinde tartýþmalar baþladý. Çarþamba günü Sayýn Baþbakan konuyu tekrar gündeme getirdi. Rahmetli Özal, baþkanlýk sistemini isterdi, en azýndan yarý baþkanlýðý önerirdi. Ana sebebi siyasi istikrarýn çok daha kolay saðlanacaðý tahminiydi. Ben fikre karþý çýkardým. Ana sebebi de bizde politika, partiler arasýnda bir gerilim havasýnda yapýlmaktadýr. Partilerin liderleri birbirleriyle konuþamayacak, cenazelerde birbirlerinin elini sýkamayacak hale gelirler. O durumlarda gerilimi, Cumhurbaþkaný, liderleri çaðýrarak ortamý yumuþatabilir. Cumhurbaþkaný icranýn içinde olduðunda muhalefetin bütün oklarý ona yöneltilir, doðacak olan gerilimi kim nasýl yatýþtýracak. Biz de maalesef sorumlu basýn çok azdýr. Büyük bir kýsmý gerilim artsýn bize manþet çýksýn isteminde. Bu mahsuru düþünerek karþý çýkýyordum. Þu anda tam ortadayým. Türkiye doksanlarýn ülkesi deðil. Sivil toplum örgütleri ülkedeki fikir oluþumunda önemli yer tutmaya baþladý. Benim daha önce taþýdýðým menfi düþünceyi törpülüyor. Ama diðer yandan AKP ve CHP’ye baktýðýmda hala 1970’lerin gerilim politikasý devam ediyor.
Baþkanlýk sistemi, politik hayatýmýzý derinden etkiler. Ýki seçim sonra ülkede iki siyasi parti kalýr, diðerleri tabela partisi olur. Ülke böyle bir tercihte bulunursa, bu baþkanlýk müessesesi nerede en iyi çalýþýyorsa model oradan olduðu gibi alýnmalý. Kendimize göre dizayn edersek ( Laisizmde olduðu gibi ) yýllarca menfi taraflarýný öne çýkarýr, kavgayý sürdürürüz düþüncesindeyim.
Yarý baþkanlýk sistemi getirildiði takdirde iki seçim sonra sahnede 3-5 parti kalýr, diðerleri tabela partisi haline gelir. Böyle bir tercihte mutlaka dar bölge sistemi getirilerek, her milletvekilinin nereden seçildiðini, seçmenini bilmesini saðlarýz. Temsilde birebir temasý öne çýkarýrsak, siyasi kavgalar azalýr, gerilim büyümez. Çünkü halkýn büyük bir kýsmý gerilimi tasvip etmiyor, temsilcileri vasýtasýyla siyasilere “uzlaþýn” mesajý veriyor.
Tabii ki baþkanlýk sistemi henüz bir tartýþma, metin kaleme alýnmýþ deðil. Kaleme alýnsa dahi, bazý partilerin kýrmýzý çizgilerini aþacaðýndan, kabulü imkânsýz hale gelebilir. Zaten halk oylamasýna gitmeden bir anayasa yapabileceðimizden kuþkum var. Halk oylamasýna gidilirse halk, AKP’nin liderliðinde yeni anayasayý kabul eder. Bunu herkes bildiði için sisteme karþý olanlar modeli kaynakta bloke etmeye çalýþacaklar. Bakalým önümüzdeki günler neler getirecek.
