“Ekmek dediðin yemeðe bandýra bandýra yenilir, bitirilir. Bizim evde bayat ekmek asla kalmaz” diyorsanýz bu tarifler için ara sýra fazladan bir ekmek alýp bayatlatýn derim! Çünkü hepsi birbirinden lezzetli ve saðlýklý.
1- ANNE KÖFTESÝ
Herkesin en sevdiði köfte, iddia ediyorum 'anne köftesi'dir! Ufak tefek farklýlýklarla hazýrlanýr. Kimi içine kimyon koyar, kimi maydonoz, kimi soðanýný bol sever, kimi sarýmsak da ilave eder. Ama hepsinin ortak özelliði kýymanýn içine bonkörce koyulan bayat ekmeðin ta kendisidir! Bazýsý sadece ekmeðin içini koyar, kimisi tamamýný biraz ýslatýp ekler. Öyle ya da böyle o ekmek köfteye tat katar. Bol ekmekli olan bu köfteler genellikle ýzgara veya tavada piþirilir, yanýna pilav ve cacýk iyi gider!
2- Papara
Paparayý cidden severim. Ýzmir usulü biraz farklýdýr gerçi. Sonradan öðrendim ki peynirli falan yapýlýrmýþ bazý yerlerde... Bizim ailede yeþil biber, domates, taze nane ve toz karabiberle bir kavurma yapýlýr. Sonra ekmek dilimleri kare kare kesilip tavada veya fýrýnda kýtýr olana kadar kýzartýlýr. Üzerine kavrulmuþ domatesli kýyma döþenir ve biraz su gezdirilip üzeri kapatýlýp fýrýn veya ocakta piþirilir. Sonra mý? Tabii ki bol yoðurtla servis edilir!
3- Ekmek dolmasý
Size en pratik ve lezzetli ekmek dolmasý tarifini veriyorum. Ben kýymaya bolca maydanoz, dereotu ekliyorum. Eðer bu taze baharatlarý siz de benim kadar seviyorsanýz bonkörce kullanýn... Yuvarlak ve þiþko bir ekmeði iki gün havadar bir yerde bayatlatýn. Bayatlayan ekmeðin altýndan bir kapak açýp kaþýkla içini tamamen boþaltýn. Ekmeðin içinden çýkardýðýnýz kýsmýný ovalayarak inceltin. Yarým kilo kýymayý tencereye alýn, yarým su bardaðý suyla ezerek piþirin. Suyunu çekip kavrulmaya baþlayýnca bir yemek kaþýðý tereyaðý, tuz ve karabiber ekleyin. Kavrulan kýymayý kenara alýn. Baþka bir tavada iki avuç ceviz içini hafif kavurun ve kýymaya ilave edin. Ýncecik kýyýlmýþ maydanozu ve ekmek içini da ekleyip tüm malzemeyi karýþtýrýn. Hazýrlanan harcý ekmeðin içine doldurup kapaðýný kapatýn. Üzerine ve yanlarýna oda sýcaklýðýndaki tereyaðýný ince bir tabaka halinde sürüp 180 derece ýsýtýlmýþ fýrýna verin. Üzerindeki yað eriyip kýzarmaya baþladýðýnda ekmeðin üzerine azar azar kaynar tavuk suyu ilave edin. Tepsiyi fýrýndan çýkarýp üzerini folyo kaðýdýyla kapatýn ve tekrar fýrýna verin 160 derece sýcaklýkta bir saat boyunca, suyunu tamamen çekene kadar piþirin.
4- Fransýz tostu
Nam-ý diðer yumurtalý ekmek. Özellikle hýzlý ama bir o kadar besleyici ve lezzetli kahvaltý için en ideal seçeneklerden. Bizler bayat ekmek dilimlerini çýrpýlmýþ yumurtaya bulayýp kýzartýrýz. Oysa Fransýzlar gibi iþi biraz daha gurme hale getirmek hiç zor deðil. Bunun için bayat ekmek dilimlerini önce hafifçe süte batýrýp çýrpýlmýþ yumurtaya bulamak gerekiyor. Tatlý bir ekmek hazýrlýyorsanýz biraz pudra þekeri, meyve ve vanilya özünü de iþin içine katabilirsiniz. Benim taktiðim ise yumurtayý çýrparken ince kýyýlmýþ maydanoz, biberiye gibi taze otlar, biraz rende peynir, iri çekilmiþ az miktar mýsýr unu eklemek. Hatta kimi zaman incecik kýyýlmýþ çemensiz pastýrma bile ilave ediyorum. Ekmekleri biraz süte batýrdýktan sonra bu bulamaca batýrýp mutlaka tereyaðýnda kýzartýyorum.
5- EKMEK ÜZERÝ ERÝTME PEYNÝR
Bir gün önceki bol misafirli bir günün ardýndan sepette kalan ekmek dilimleriyle yapýlacak en ideal þeydir. Ben en çok peynir ve biberiyeli severim. Bazen biraz acý toz biber ilave ederim. Ancak bu atýþtýrmalýk öyle ideal bir zemindir ki üzerine sucuktan pastýrmaya, domatesten çýrpýlmýþ yumurtaya kadar her þeyi ihtiþamla taþýr. Bu tarifin demirbaþý ise peynir ve tabii ki bayat ekmek dilimleridir!