Bu yazıyı Amerika’dan yazıyorum. Amerika’da bulunmamın üç ayrı nedeni var. Birincisi “Muslim Mental Health Conference” başlıklı Müslümanların ruh sağlığı alanındaki ihtiyaçlarının teorik ve pratik açıdan tartışıldığı toplantıya katıldım. İkinci olarak çocukluk çağı travmatik yaşantılarının sebep olduğu Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu hakkında bir atölye yapacağım. Üçüncü olarak da Müslüman topluluğa “evlilik güçlendirme eğitimi” uygulayacağım.
Müslümanların ruh sağlığı toplantısı: Bu yıl 11.’si yapılan bu toplantı Arizona’da gerçekleşti. Toplantının ana destekçisi Michigan Üniversitesi. Toplantı genellikle Amerikan Müslümanları arasında gerçekleşiyor. Az d olsa benim gibi uluslararası katılımcı var. Konuşmacılar da genellikle Müslüman akademisyenlerden oluşuyor. Toplantı bir yandan Müslüman toplulukta ruh sağlığı hizmetlerini geliştirmeye yönelik pratik amaçlar içerirken; öbür taraftan İslami temelli psikoterapi geliştirme çabası gibi teorik çabaları da içeriyor. Örneğin imamlarla yönelik yapılan eğitim ilginçti. Müslüman topluluktaki bazı kişiler sorunlarını ilk önce imamlara götürdüğü bir gerçek. Bu durumda imamların kişiyi ve meselesini ele almada vaka bazlı çalışmalar yapıldı. Hangi durumda danışmanlık yapabilecekleri hangi durumlarda da sevk etmeleri gerektiği senaryolar üzerinden tartışıldı. Toplantının diğer konuları arasında evlilik ve aile, ebeveynlik, travmatik yaşantılar, ayrımcılığa karşı mücadele ve hak savunuculuğu da var.
***
Meslek gruplarının birlikte çalışma kültürü: Amerikan toplumunda farklı meslek branşlarından kişilerin bir araya gelmesi geleneği daha yerleşik. Bu toplantı da sadece psikiyatr veya psikologların kendi aralarında yaptıkları bir toplantı değildi. Toplantıda psikiyatrlar, klinik psikologlar, psikolojik danışmanlar, sosyal çalışmacılar ve imamlar vardı. Meslek gruplarının kendi ayrı organizasyonları olsa bile beraber çalışması oldukça fazla avantaj doğuruyor. Örneğin imamların eğitimini yapan iki kişiden birinin klinik psikoloji alanında doktorası varken, diğeri ilahiyat alanında eğitimi vardı. İkisi de beraber çakışma deneyimine sahiplerdi. Sundukları vakalarda ikisinin beraber nasıl çalıştıklarını, her birinin sorumlulukları ve sınırlarını ortaya koydular.
Amerika’da imamların rolü: Amerika’da imam kavramı bizden biraz farklı. Müslüman toplulukların cami merkezli örgütlenmesinde imamın önemli bir rolü var. Sonuçta imamın maaşı da topluluk tarafından ödeniyor. İmam da sadece namaz kıldırmayıp, toplumun içinde gerçek bir sosyal aktör rolü üstleniyor. Bu sebeple de imam pozisyonuna gelebilmek için oldukça iyi eğitimli olmak ve toplum tarafından doğal kabul görmek gerekli. Ayrıca dindar Müslümanlar için camiler de sadece namaz kılınan yer değil, toplulukla ilgili eğitim ve yaşamsal aktivitelerin yapıldığı mekanlar.
Önümüzdeki pazar günkü yazımda ise Amerika’daki psikolojik travma ve evlilik atölyemdeki deneyimleri paylaşacağım. Doğrusu bedenim Amerika’da ama kulağım ve kalbim Türkiye’de.
