Beden algýsý; bedenimizi zihinsel olarak nasýl algýladýðýmýzý, bedenimize karþý neler hissettiðimizi ve bedenimize yönelik ne türden uðraþýlarda bulunduðumuzu gösterir.
Beden algýmýz benliðimizin, sosyal kimliðimizin ve ruhsal saðlýðýmýzýn bir parçasý. Beden algýsý olumlu veya olumsuz olabilir. Beden algýsýnýn olumsuz olmasý kiþinin ruhsal sýkýntý yaþamasýna, özgüveninde azalmaya ve sosyal kaçýnmaya neden olabilir. Bu sebeple, beden algýmýzý olumlu bir þekilde tamamlamak, benlik ve sosyal kimlik inþasýnýn önemli bir parçasý.
Bedenimiz büyük oranda genetik ile belirleniyor ve bu alanda seçim hakkýmýz yok. Boyumuz, ten rengimiz, saçýmýzýn rengi, yüz tipimiz doðuþtan belirleniyor. Beden algýmýzýn kilo kýsmýna bir oranda, saç kesimi, giyim tarzý gibi parçalarýný ise tam olarak biz seçebiliyoruz.
Hepimiz bir oranda hem iyi görünme ihtiyacýný kendimiz adýna hissediyoruz hem de baþkalarýnýn iyi görünme beklentisinin baskýsý altýndayýz. Beden halimiz baþkalarýnýn bizimle iliþkisini de etkilediði bir gerçek. Güzellik derecesi sosyal kabulün parçalarýndan biri. Bilimsel çalýþmalarda güzel bebekler daha fazla sevildiði gösterilmiþ durumda.
Beden algýmýz sosyal kimliðimizin bir parçasýndan ibaret olmalý. Bedenin görünümünü benlik algýmýzýn esasý haline getirmek büyük yanýlgý. Güzellik veya yakýþýklýlýk derecemizin hayatýmýza önemli bir etkide bulunduðu aþikâr. Ama kendimizi güzellik derecemiz üzerinden tanýmlamak hayatýn gerçekliðine aykýrý. Beden görünüþümüzün varoluþsal anlamý yok. Yani yeryüzünde niçin var olduðumuzun cevabý beden görünümümüzle ilgisiz.
Var olan bedenimiz ile barýþýk olmamak aþýrý hale geldiðinde bir dizi ruhsal rahatsýzlýða dönüþebilir. Örneðin beden dismorfik bozukluk denilen rahatsýzlýk halinde kiþiler saçlarý ile, kaþ aralýklarý ile, burunlarý ile, diþleri ile takýntýlý þekilde uðraþabilirler. Günde onlarca kez ayna karþýsýna geçip, saatlerce takýntýlý olduklarý beden parçasý üzerine düþünebilirler.
Beden algýsý bozukluðunun bir diðer örneði anoreksia nervosa denilen, kiþinin aþýrý zayýf olmasýna raðmen hala kendisini kilolu bulmasýdýr. Kiþiler 40 kilo hatta altýna indikleri halde kendilerini kilolu bulup veya kilo alma korkusu yaþar hale gelebilirler.
Beden algýsý bozukluðunun bir diðeri de bulumia nervosa denilen rahatsýzlýktýr. Bu rahatsýzlýkta kiþiler hafif kilolu olmalarýný büyük sorun haline getirip, zayýflamak isterken bir yandan bir defada aþýrý yedikleri yeme ataklarýna, ardýndan da kendilerini kusturma alýþkanlýðýna sahiptirler.
Ýyi görünme baskýsý kadýnlar için daha fazla olmakla beraber artýk erkekler için de var.
Erkekler de kilolu olmayýp kaslý olma hevesine sahipler. Bazýlarý kaslý olup olmamayý takýntý haline getirebilirler. Bu kiþiler kas yapmayý hayatlarýnýn odak noktasý haline getirirler.
Sonuç olarak, Ýyi görünmek ihtiyacýmýza baðlý bedenimize bakým yapmayý olumlu karþýlamamýz gerekirken; beden halini varoluþsal anlamýn önüne koyup, takýntý haline getirmemek gerekir.
