Sosyal güvenlik reformu olarak adlandýrýlan 5510 Sayýlý Kanunla getirilen önemli düzenlemelerden birisi olan ve Kanunun 81'inci maddesinin "ý" bendinde yer alan düzenlemeye iþverenlere beþ puan teþviki getirilmiþti.
Beþ puanlýk teþvik tutarýnýn Hazine ve Maliye Bakanlýðýnca karþýlanabilmesi için iþverenlerin SGK'ya yasal ödeme süresi geçmiþ sigorta primi, iþsizlik sigortasý primi, idari para cezasý ve bunlara iliþkin gecikme cezasý ve gecikme zammý borcu bulunmama þartý getirilmiþti.
Beþ puanlýk teþvikten yararlanmak için ayný iþyerinde borç olmamasý asýldýr. Ýþverenin farklý iþyerleri olmasý durumunda sadece borçlu iþyerinden dolayý beþ puanlýk teþvikten o ay yararlanýlamamakta ve borcu olmayan iþyerlerinde yararlanýlabilmektedir.
Bu düzenleme ile iþverenlerin prim ödeme alýþkanlýklarý yanýnda kayýtlý istihdam teþvik edilmiþ ve maliyet/rekabet avantajý saðlanmýþtýr.
SGK genelgesiyle getirilen düzenleme
Daha önce de bu köþeden dile getirdiðimiz üzere SGK tarafýndan yayýmlanan 2021/26 Genelge ile Beþ puanlýk teþvikten yararlanacak iþverenlerin Türkiye genelindeki tüm iþyerleri için borç sorgulamasý yapýlacaðý duyurulmuþtu.
19/7/2021 tarihli ve 2021/26 sayýlý Genelgede 5510 sayýlý Kanunun 81 inci maddesinin birinci fýkrasýnýn (ý) bendi uyarýnca beþ puanlýk indirim uygulamasýnda iþverenin Kuruma olan yasal ödeme süresi geçmiþ sigorta primi, iþsizlik sigortasý primi, idari para cezasý ve bunlara iliþkin gecikme cezasý ve gecikme zammý borcunun 2021/Eylül ayýna/dönemine iliþkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren geçerli olmak üzere Türkiye genelindeki tüm iþyerleri esas alýnarak sorgulanacaðý yönünde düzenleme yapýlmýþtý.
Örneðin çok sayýda þubesi olan þirketlerin herhangi bir iþyeri dosyasýnda 20 TL gibi cüzi miktarda bir borcu olduðunda Türkiye genelindeki diðer iþyerleri için 5 puanlýk teþvikten yararlanamayacaktýr.
Farklý illerde ve SGK müdürlükleri nezdinde daðýnýk yapýda birçok þubesi bulunan firmalar için bazý sýkýntýlý durumlar oluþmaktadýr.
Þubelerden zamanýnda ulaþmayan idari para cezalarý, idari para cezalarýnýn itirazý ve sonuçlanma sürecinin uzamasý,
Ulaþan idari para cezalarýnýn teblið tarihinin SGK Müdürlükleri tarafýndan girilmemesi veya geç girilmesi ,
tebligatý gönderilmeyen cezalarýn SGK müdürlükleri tarafýndan sisteme iþlenmesi durumunda iþveren tarafýndan istense de ödenememesi,
SGK' da memur tarafýndan yersiz teþvikler nedeniyle borç oluþturulmasý ve iþverenin bundan bilgisi olmamasý veya çok geç haberdar olmasý,
Bildirge öncesi borçlar bir þekilde ödense bile, bildirge verilme esnasýnda memurun iþlem yapmasý ve anlýk olarak oluþan borçtan dolayý beþ puanlýk teþvikten kapsamýnda bildirgenin verilememesi söz konusu olabilmektedir.
Hatta bazen SGK iþyeri dosyasýnda fazla ödemesi olan iþverenlerin sistem tarafýndan borçlu göründüðü de bilinen bir vakýadýr. Uzun yýllarýn getirdiði karmaþýk dosyalarda bu sistemin ciddi sýkýntýlarý olduðu bilinmektedir.
Düzenlemeye kýsa süreli erteleme geldi
Beþ puanlýk teþvikten yararlanacak iþverenlerin Türkiye genelindeki tüm iþyerleri için borç sorgulamasý
konusuyla ilgili olarak Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanýmýz Sayýn Prof. Dr. Vedat Bilgin hocamýzýn saðduyulu yaklaþýmý ve konuya iliþkin sivil toplum örgütlerinden ve kamuoyundan gelen talepleri deðerlendirmesi neticesinde beþ puanlýk indirimde iþverenin Türkiye geneli Kuruma yasal ödeme süresi geçmiþ borç sorgusunun 1/1/2022 tarihinden (2022/Ocak ayýna/dönemine iliþkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden) itibaren yapýlmasýna karar verilmiþtir. Bu düzenleme yürürlüðe girerse
Ýþverenlerin Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamelerini 5510 kanun türünü seçmek suretiyle Kuruma göndermeleri sýrasýnda, iþverenin Türkiye genelindeki tüm iþyerlerinin yasal ödeme süresi geçmiþ sigorta primi, iþsizlik sigortasý primi, idari para cezasý ile bunlara iliþkin gecikme cezasý ve gecikme zammý borçlarýnýn bulunup bulunmadýðý sistem tarafýndan sorgulanacak ve herhangi bir iþyerinden kaynaklý yasal ödeme süresi geçmiþ sigorta primi, iþsizlik sigortasý primi, idari para cezasý ile bunlara iliþkin gecikme cezasý ve gecikme zammý borcunun bulunmasý halinde iþverenin Türkiye genelindeki hiç bir iþyerinden 5510 kanun türünü seçmesi mümkün bulunmayacak.
Bu konunun teknik olarak da, sistemsel açýdan da uygulanmasýnda ciddi sorunlar var. Umarým konu Sayýn Bakanýmýzýn çalýþma hayatýna getirdiði saðduyulu yaklaþýmý ile çözülür.
