Altý yýlýný dolduran TRT 6, yoluna bundan böyle TRT KURDÎ olarak devam edecek. TRT Genel Müdürü Þenol Göka, 6. Kuruluþ yýlý için Ýstanbul’da düzenlenen Dengbêj programýnda açýkladý ve bu isim deðiþikliði memnuniyetle karþýlandý.
Hayýrlý kutlu olsun.
Hatýrlayacaksýnýz elbette, TRT 6’in yayýna baþlamasý kolay olmadý. Parlamentoda ve parlamento dýþýnda yoðun tartýþmalara þahit olduk. Kürt aydýn ve sanatçýlarý, TRT 6’in kuruluþundan sonra, destekleyenler, çok net ama elbette politik bir tavýrla desteklemeyenler, ve desteklemelerine raðmen, yayýnlara katký sunabilecekken, TRT 6’in ekranlarýnda görünmeyi pek isteyemeyenler, yani mahalle baskýsý nedeniyle bir kenarda durmayý tercih edenler olarak üçe ayrýldý.
Ayný þekilde, Kürt siyaseti içinde TRT 6’’in yayýn hayatýna baþlamasýna sýcak bakanlar oldu, ama bakmayanlarýn sayýsý daha fazlaydý..
Dönemin muhalefeti, TRT 6’i bölünmeye giden yolda bir adým, hatta yasa dýþý korsan bir yayýn olarak tanýmlamýþtý. Þimdi ise TRT 6’i biri çýkýp bölücülükle suçlasa, herhalde çok ayýp kaçar.
Kuruluþ ve yayýna geçiþ aþamasýnda, Kürt siyaseti de maalesef iyi bir sýnav vermedi. TRT 6’e destek veren Rojin ve baþka sanatçýlarýn baþýna gelmeyen kalmadý. Tuhaflýða bakýn ki, TRT 6 ekranlarýndan Halepçe stranýný, ve Kürt müziðinin klasiklerini mesela Ahmedê Mala Musa gibi kýlam ve stranlarý okumak dahi, ‘ulusal ihanet’ olarak görüldü. Kürt aydýn ve sanatçýlarý, TRT 6’e verdikleri destek için doðrusu çok aðýr bedeller ödediler.’ Ulusal saflarý terk etmiþ hain muamelesi’ görmekle kalmadýlar, itibarsýzlaþtýrýldýlar, kiþilik katline uðradýlar.
Oysa TRT 6’in yayýn hayatýna baþlamasý, romaný, yayýncýlýðý þusu busu yapýlamaz denilen yasaklý bir dilin, yani korkunç inkar süreçlerinden çýkýp gelmiþ bir dilin, gözlerini hayata yeniden açmasý ve onu bin bir zahmetle yaþatanlara sevimli bir bebeðin gülüþüyle göz kýrpmasý gibiydi. Diyeceksiniz ki, abartmayalým, TRT 6’in yayýn hayatýna baþladýðý dönemde çok sayýda televizyon zaten yurt dýþýnda, Kürtçe yayýn yapýyordu. Tamam, durum aynen böyleydi ve eþ zamanlý tarih içinde Türkiye’de inkar ve asimilasyon devam ediyorken, Kürtçe yayýn alanýnda epey mesafe kat edilmiþti. Bu fikre bir itirazým yok. Ama burada önemli olan TRT 6’in devletin eliyle hayata geçmesi, Kürt dili ve edebiyatýna devletçe bir sahiplenmenin gerçekleþmesidir . Yani önemli olan, Kürtçe’ nin uzun bir inkar döneminden sonra, diðer lehçeleriyle birlikte gözlerini yeniden hayata açarken, bu doðum anýný mümkün kýlan ebeliðin devlet tarafýndan ifa edilmesiydi.
Kürt dili ve kültürüne yönelik, özellikle Türk halký arasýnda yaygýn olan hurafelerin, þu ‘kart - kurt’ türünden hikayelerin sona ermesi ise bir baþka kazanýmdý.
Türk halkýnýn TRT-6 tecrübesinden bugün son derece olumlu etkilendiðini, ve bu tecrübenin aslýnda çözüm sürecine giden yolda önemli bir aþama, bir baþlangýç olduðunu görüyoruz.
Devletin Kürt dili ve kültürüne yönelik olarak ortaya koyduðu tanýma ve saygý duyma siyaseti, bugün Türkiye’ye mal olmuþsa bunda TRT 6’in büyük bir katkýsý olduðunu görmek gerekir.
Korkulan hiçbir þey olmadý. Ýyi niyetli diyemeyeceðimiz bir çok insan TRT 6’in amacýnýn, Kürtler’e kendi dillerini kullanarak resmi ideolojiyi dayatmak olacaðýný söylüyordu. Oysa býrakalým Kürtler’e resmi ideolojiyi dayatmayý bir yana, altý yýl sonra bugün Türkiye’nin Baþbakaný, hükümetinin resmi ideolojiyi sona erdirmiþ olmasýyla övünüyor.
Diyeceðim, fazlasýyla siyasallaþtýrýlmýþ ve sanatý edebiyatý, kültür alanlarýný araçsallaþtýrmaya meyilli bir görüþün zaviyesinden de baksanýz sonuç deðiþmez, TRT KURDÝ, Kürt medya tarihinin ve yayýncýlýðýnýn önemli bir konaðýdýr artýk.
TRT6 Ýdeoloji aþýlayacak deniliyordu. Þimdi de ismi deðiþti ve KURDÎ oldu diye, Sayýn Þenol Göka’ya yönelik haksýz itham ve eleþtiriler yapýlýyor. Neymiþ efendim, bu isim Zazaca konuþanlarý ötekileþtiriyor ve Kurmançça’yý öne çýkarýyormuþ! 20’den fazla televizyonun isminde Kürt, Kürtçe ve Kurdî olmayý çaðrýþtýran yýðýnla sembol ve kelime geçiyor. Kýrk yýllýk Paris Kürt Enstitüsü’nün Baþkaný Kendal Nezan ve Kürt müziðinin yaþayan en büyük ozaný Þývan Perver’in katkýlarýyla kurulan televizyon kanalýnýn adý bile KURD 1’ti. Kürt tarihi ve araþtýrmalarýnýn bilimi olan disiplinin adý d Kürdoloji’dir. Bu kelime ve kavramlar bu dilin ve bu dile ait tarihi, dahasý Sorani, Zazaki ve Gorani lehçelerini de kapsar. Kaldý ki Kürtlerarasý lehçe alýþveriþi ve buradan doðan zorluklarýn aþýlmasýnda da, TRT KURDÝ ve devletin Anadolu Ajansý bugün adeta öncülük yapýyor. TRT Kurdi kanalýnýn dünkü, programýna, Zazalarýn Piri, Þeyh Said ailesinden çok sayýda katýlým vardý. Ayrýca Zaza dernekleri, Zaza dergilerinden de temsilciler gelmiþti, tamamý isim deðiþikliðini büyük memnuniyetle karþýladý.
TRT KURDÎ’yi bugünlere getiren herkese ve son isim deðiþikliðine karar veren Yalçýn Akdoðan, Þenol Göka ve Mustafa Ekinci’ye, bu köþeden selam olsun.. Unutmak olmaz tabi. TRT KURDÎ’nin gerçek mimarý Cumhurbaþkaný Eroðan’a ne kadar teþekkür etsek azdýr.
