Bugün 27 Mayýs. Yabancý ellerin karýþmasýyla ülkenin baþýna belâlar açan darbeler dizisinin ilki bugün 54 yaþýný dolduruyor.
‘Yabancý eller’ sözcükleri aðzýmdan çýktýðýnda, birileri hemen, “Komplocu ne olacak” diye lâfýmý aðzýma týkmaya çalýþýr. Oysa, 1960’da Türkiye’de gerçekleþen darbe, Ortadoðu’da ve Güney Amerika’da CIA tarafýndan kotarýlan askeri müdahalelerin ne ilkiydi, ne de sonuncusu oldu.
ABD’nin iktidar elitleri CFR örgütü tarafýndan yayýnlanan Foreign Affairs (FA) dergisinin önümüzdeki günlerde piyasaya çýkacak son sayýsýnda, Jack Devine adlý kýdemli bir CIA ajanýnýn 11 Eylül 1973 günü Þili’de yaþanan ‘Allende darbesi’ ile ilgili ifþaatlarý yer alýyor. Yazýnýn baþlýðý þu: ‘Þili’de gerçekten ne oldu: CIA, Allende’ye karþý darbe ve Pinochet’nin devreye giriþi’...
Önce yalanla baþlýyor yazý: “1973’te Allende’yi deviren darbe CIA ile Þili ordusunun iþbirliðinde gerçekleþmedi.”
Oysa Amerikan adalet bakanlýðý tarafýndan yayýmlanmýþ ve darbe sonrasýnda ABD baþkaný Richard Nixon ile dýþiþleri bakaný Henry Kissinger geçen telefon görüþmesine dair belge farklý bir ‘gerçeði’ anlatýyor: Nixon, bakanýna “Darbede bizim elimiz belli olmuyor deðil mi?” diye soruyor; Kissinger “Biz yapmadýk zaten; biz sadece yardýmcý olduk, þartlarý mümkün olduðu kadar biz hazýrladýk...” cevabýný veriyor...
Aslýnda Nixon daha Allende iktidara gelir gelmez (1970) “Derhal darbe yapýlsýn” talimatýný vermiþ... Devine makalesinde yazýyor. Nixon CIA baþkaný Richard Helms’i Beyaz Saray’a çaðýrýp vermiþ bu talimatý; ‘Track II’ adý verilen operasyonun büyükelçiden ve diðer Amerikalý bürokratlardan gizlice yürütülmesini de istemiþ...
‘Track II’ olduðuna göre bir de ‘Track I’ olmalý... O da varmýþ... ‘Track I’ Allende’nin seçilmesinin önünü kesmek için ABD’nin CIA eliyle yürüttüðü politika ve propaganda faaliyetleriymiþ...
CIA’nin Þili’deki ajanlarý pek istekli deðillermiþ bu ‘derhal darbe’ operasyonu için; yine de temasta olduklarý askerlerle görüþmüþler, bakmýþlar, onlar da “Biz bu iþte yokuz” demekteler... Devine, “Allende yeni seçilmiþti; operasyon için makul bir bahane ortada yoktu” diyor...
Þili ordusu “Hayýr” dese de, emekli askerler müdahaleye direnen genelkurmay baþkanýný kaçýrarak kendi darbelerini gerçekleþme yoluna girmiþler... “CIA plandan haberdardý” diyor Devine. Darbe giriþimcileri her þeyi ellerine yüzlerine bulaþtýrmýþlar, kaçýrdýklarý adamý öldürerek... Nixon ‘âcil darbe’ talimatýný geri almýþ...
Nixon’un iþ bitirici darbesi üç yýl sonra gerçekleþti.
Arada CIA sürekli kendilerine haber getirecek birilerini devþirme çabasýna girmiþ... Devine, “Ýlk devþirdiðim Komünist Partisi ileri gelenlerinden biriydi” diyor. Adamla daha önce de görüþüyorlarmýþ, ama bin dolar maaþa o zaman baðlamýþlar...
Darbenin baþlangýcýný CIA ajanýnýn evine telefonla Þilili bir dostu bildirmiþ... “Dostum” dediði kiþi eskiden Deniz Kuvvetleri’nde subay olan bir iþadamýymýþ... Ondan gelen bilgiyi doðrulattýðý kiþi de orduyla iliþkili bir baþka iþadamý... Devine, kimlerin katýlacaðýndan dakikasýna kadar darbeyi saðlam biçimde Washington’a bildirmesiyle övünüyor...
Herhalde Þili darbesinde medyanýn rolüne dair bilgiyi merakla kaydettiðimi tahmin etmiþsinizdir. Size de aktarayým.
“Benim esas görevim medya iliþkileriydi” diyor CIA ajaný Devine. Ülkenin en eski ve etkili gazetesi El Mercurio’yu “Allende size el koyacak” korkutmasýyla kazanmýþlar. Doðrudan aleyhte propaganda yerine satýr aralarýndan halký tahrik edecek mesajlar vermekteymiþ El Mercurio...
“El Mercurio’nun CIA gazetesi olduðuna inanýlýr, ama biz iþin yayýn tarafýyla ilgilenmiyorduk” diyor Devine ve ekliyor: “Þili’ye varmamdan kýsa süre sonra hükümet gazetenin kâðýt tahsisini kesti. Reklâm girdileri azaldý, iþçiler hareketlendi, gazete kapanacak gibi oldu; bu büyük bir kayýp olabilirdi. CIA iki yýl boyunca yaklaþýk 2 milyon dolar aktararak gazetenin yayýna devamýný saðladý...”
Bu itiraflar Amerikan yönetici elitleri tarafýndan çýkarýlan bir dergide yayýmlanýyor, unutmayýn...
‘Komplo teorisi’ ha! Hadi caným siz de...
