Eþ iliþkilerinde en temel þey “eþler arasýndaki duygusal baðýn nasýl olduðu” meselesidir. Eþler arasýnda güven, sevilme, eþinin yanýnda olmasý, emniyet, baðlýlýk, kabul gibi duygular baskýnsa olumlu bir iliþki örüntüsü olurken; eþler arasýnda eþine güvenememe, sevildiðinden emin olmama, ihtiyaçlarýna karþýlýk verilmeme, eþin her an çekip gidecek gibi olmasý, beðenilmeme ve suçlama gibi duygusal algýlar varsa olumsuz eþ iliþkisi örüntüsü oluþur.
Karþýlanmamýþ duygusal ihtiyaçlarýn oluþturduðu iliþki örüntüsü içinde iki eþ de öfke, eleþtiri, suçlama, peþinden koþma, içine kapanma ve uzaklaþma gibi tekrarlayýcý ve fonksiyonel olmayan davranýþlar gösterirler. Negatif kýsýrdöngü içinde, aralarýndaki bu olumsuz senaryo yüzlerce kez tekrarlar.
Her bir eþ olup biten bu yoðun duygular ve tekrarlayýcý davranýþ örüntüleri içinde kendilerini haklý, eþini haksýz gören bir bakýþ açýsý geliþtirir. Bu olup biten açýklama modeli kiþi için kesin bir gerçek haline gelir. Bu aþamada eþler haklýlýk haksýzlýk mücadelesi içine girerler. Birbirlerine, çevrelerindeki insanlara kendi bakýþ açýlarýnýn ne kadar haklý olduðunu anlatmaya baþlarlar.
***
Olumsuz yoðun duygular, tekrarlayýcý fonksiyonel olmayan davranýþlar ve kendini haklý görme düþünceleri birleþerek eþ hakkýnda ve evliliði hakkýnda güçlü kanaatler oluþmaya baþlar. Eþin genellikle zayýf yönleri ön plana çýkartýlýp, güçlü yönlerinin geri planda tutularak olumsuz bir eþ portresi çizilir. Bu aþamada evliliðin hikayesi de yeniden yazýlýr. Evlilik boyunca yaþanan olumsuz yaþantýlar zihne üþüþür, olumlu anýlar arka planda kalýr. Kiþi sonunda evliliðinin de eþi gibi iyi olmadýðý ve bu iliþkininin yürümeyeceði veya düzelmeyeceði kanaatine ulaþýr.
Artýk daha önceden de akla aralýklý gelen boþanma ile ilgili düþünceler yoðun bir þekilde gelmeye baþlar. Eþler boþanýp boþanmama ile ilgili düþüncelerle boðuþur hale gelirler. Evliliðin veya boþanmanýn artý eksileri, imkanlar ve zorluklarýn hesabý yapýlmaya baþlanýr. Bu aþamada kiþiler karar alma sürecindedirler. Hele hiçbir þeyin düzelmeyeceðine dair umutsuz kanaatler oluþmuþsa, duygusal kýrgýnlýklar oluþmuþsa, üstüne de travmatik yaþantýlar eklenmiþse boþanma için avukata gitmeye yönelirler. Bir kýsmý da son çýkýþ olarak evlilik terapisine gitmeyi seçer.
Evlilik terapisine gidip gitmeme ile ilgili duygu ve düþüncelerde ikirciklidir. Genellikle eþler arasýnda evlilik terapisi alma isteði açýsýndan da farklýlýklar vardýr. Eþlerden biri daha istekli iken, bu genelde kadýn az bir vakada ise erkektir, diðeri pek istekli deðildir. Bu aþamada evlilik terapisine gidip gitmeme mücadelesi verilir. Bir kýsmý bu aþamada evlilik terapistine bir kýsmý avukata bir kýsmý da iþi sürüncemeye býrakma eðiliminde olur.
Evlilik terapisi alma kararý çýksa bile iþler kolay deðildir. Ýki tarafýnda güvenilir bulduðu, ekonomik ve zaman olarak ulaþýlabilir birini bulmak gerekir. Evlilik terapisine baþlansa bile devam etmek de çetin bir süreçtir. Eþler terapinin ne kadar ve kimin iþine yaradýðý konusunda sürekli bir deðerlendirme içinde olurlar. Eþlerin bir kýsmý gerçekten de evlilik terapisinden faydalanýr. Diðer bir kýsmý son çabalarýný da yaptýklarýný düþünerek avukatlarýna gitme kararý alýrlar.
Avukata gidildiðinde eðer anlaþmalý boþanýyorlarsa kýrgýn bir uzlaþma ile boþanabilirler. Eðer uzlaþma yoksa avukatlarýn eþliðinde fena bir savaþ baþlar. Genellikle savaþ acýmasýzdýr. Bütün kirli çamaþýrlarýn belgelenmesi ve suçlama üzerine bir mücadele oluþur. Eþler bu aþamada çýkarlarý için acýmasýzca savaþan düþman ülkeler gibi olurlar. Eðer çocuklarý varsa bu savaþ boþanma sonrasý da devam etme eðiliminde olurlar.
