Ýran'ýn içinde bulunduðu durum giderek bölgesel olaylarýn rengi ve þekline bakýþ açýmýzý torpillemeye baþladý.
Ýsrail'in Ýran konusu üzerinden can bulmasý kadar, Ýsrail üzerinden Ýran'ýn da nemalanmasý söz konusudur.
Ýran içine yönelik kaþýmalar bir taraftan suni diðer taraftan iç hesaplaþma kokan olaylar sadece Ýran'ýn deðil, bölgenin de güvenliði ve istikrarý açýsýndan anlam taþýmaktadýr.
Dikkat ederseniz ABD uzun zamandýr, Rusya-Türkiye-Ýran üçlüsünün Suriye üzerine yoðunlaþan payidarlýðýný bozmaya yönelik hamleler yapmakta.
Netanyahu'nun ikide bir Rusya'ya gitmesi Putin'le görüþme taleplerinin altýnda yatan þeyin de birazcýk bu olduðunu görmekteyiz. Rusya'nýn; Ýsrail'in, Filistin'i yok etme kararlarýna fazla yüksek ses çýkarmamasýna, Ýsrail lobisinin baþarýsý olarak bakmakla birlikte Suriye'de oluþacak yeni ortamda aðýrlýðýn Rusya, Türkiye ve Ýran odaklý olmasýna, engel oluþturma gayretinin bir detay olarak da bakmalýyýz.
Ýran içindeki reel gerilim durumuna çözüm bulamazsa, Suriye üzerinden oluþmuþ bu yeni denklemi sabote etme gayretlerine doðal zemin oluþturacaðýný da gözardý edemeyiz. Amerika ve Rusya net þunu gördü; Türkiye bu coðrafyada, hele hele Suriye'de her metrekarede varlýðýný göstermek ve orada yerel dizayn kurgulamak için hiç kuþkusuz tek inkar edilemeyecek güçtür. Ve elbette þu anda Münbiç üzerinde konuþulan ve gerçekleþtirilen reel durumun artý olarak Halep ile ilgili gelinen son kanaat ve kararýn oluþmasýnda gerçeklik yatmakta. Yani Türkiye oyundan kenara atýlmak istenirken, tam da oyunun kendisini oluþturan bir güce dönüþtü. Hem sahadaki baþarýsý hem de siyaset kurgulama aklý ile ve elbette burada "devlet gibi devlet" duran tarzý ve geleneði de meselenin ana damarýna oluþturdu.
Ýran'ýn içindeki iç çekiþmeler, iktidardaki muhafazakârlar ve reformcular arasýndaki kapýþmalar bitmezse, bunun farklý þekilde ve farklý taleplerle sokak hareketlerini can damarý oluþturacaðýný da düþünmesi lazým. Ýran'ý istikrarsýzlaþtýrmak, iç çekiþme ve iktidarda gruplarýn kavgasýný ülke içinde ciddi ayaklanmalar serüvenine dönüþtürme gayreti, sonuç itibariyle bölgede Ýsrail'in ve küresel çapta Amerika'nýn iþine yaramýþ olacak. Ýran'ýn, her konuda "dýþarýdan müdahale var" yaygarasý üzerine siyaset inþa etmesi de, ileride kendi argümanlarýnýn vatandaþý nezdinde itibarýný kaybettirecektir. Ýçerideki sorunlarý sosyal, siyasi, kültürel boyuttaki meseleleri çözmek zorundadýr Ýran. Çözülmezse, dýþarýdaki beklentide olan güçlerin bu alandan girerek Ýran'ý çözmeye yönelik adýmlar atacaðýný da tekrar tekrar dile getirmekte fayda vardýr. Ýran'daki Türk, Arap, Kürt aktivistleri ikide bir tutuklamakla, hapishanelerde milli konular içerikli ses çýkaranlara zulmetmekle, Ýran sadece dýþarýdan gelen müdahaleye kapý açmýþ durumda! Ýran'ýn istikrarý ve güvenliði en az Ýran kadar bölgenin istikrarý için önemlidir. Ýsrail'in geleceði ve saçma hayalleri için býrakýn Ýran'ý, bu coðrafyada her bir taþýn yerinden oynatýlmasýna izin verilmemesi hayatidir. Lakin bunun temel taþlarý, Ýran'ýn kendi içindeki sorunlarýn çözülmesinde ve bölgesel konularda özellikle Suriye'nin geleceði konusunda, Ýran'ýn sergileyeceði tavrýn, mezhep ve Fars milliyetçiliði bakýþ açýsýna mesafeli durmasýnda saklý. Fars milliyetçiliði üzerine bindirilmiþ ve sadece mezhep kodlarý ile siyaset inþasý ve devlet politikalarý ile Ýran kendisine deðil, olsa olsa Ýsrail'e hizmet etmektedir. Suriye'nin geleceði konusunda Türkiye-Rusya-Ýran üçlü mekanizmanýn ortak sonuca varabilmesi, topyekün bölgenin geleceðini etkileyecektir. Ýþte tam da bu nedenle Ýsrail-Amerika birlikteliðinin, Ýran üzerine dizayn etmeye çalýþtýklarý oyunlarý doðru okumak ve doðru sonuç çýkarmak þarttýr.
