Oscar adayý filmler birer birer vizyona giriyor. Bu hafta da En Ýyi Film, En Ýyi Yardýmcý Kadýn Oyuncu ve En Ýyi Uyarlama Senaryo dallarýnda Oscar adayý olan ‘Gizli Sayýlar-Hidden Figures’ vizyonda. Filmin öyküsü 1950’lerin sonuyla 1960’larda Sovyetler ile ABD’nin tutuþtuðu uzayý keþfetme ve iktidarýný uzaya taþýma mücadelesinde geçiyor. O dönemde siyahi insanlarla ayný masaya bile oturmayan beyazlarýn NASA’da sergilediði ýrkçý tavýrlarýn örneklerini görüyoruz. Sonunda imkansýzlýklarýn ve baþarýsýzlýklarýn zorlamasýyla siyahi bilim kadýnlarýna muhtaç kalan NASA yönetiminin geri kalmýþlýðýný ve bu güçlü kadýnlarýn iradelerinin kazandýðý zaferi seyrediyoruz. Hikaye o kadar sinematografik ve öykü o kadar güçlü ki böyle bir konudan kötü film çýkmasý zordu. Yönetmen Theodore Melfi’nin ikinci uzun metraj filmi bu. Sinema sektöründe yapýmcý olarak tanýnan ve kýsa filmlere ilgisiyle bilinen ‘Melfi’nin yönetmenlik kabiliyeti kýsýtlý. Filmin bütün negatifliklerinin altýnda da bu yönetmen beceriksizliði yatýyor. Elinizde müthiþ bir öykü ve çok yetenekli oyunculuklar varken siz sadece seyretmesi hoþ bir film ortaya koyuyorsanýz yönetmenlik beceriniz de kýsýtlý diye tanýmlanabilir. Filmi izlerken sinema sanatýna dair hiç bir kývýlcým göremedim. Klasik öykü anlatýmý ve televizyon filmi tadýndaki kamera kullanýmý izleyicinin bu filmi niye sinemada seyretmesi gerektiðini bana sorgulattý. Dikkat edin bu filmi seyrettiðinizde beðenmeyeceksiniz demiyorum ama sinema sanatý adýna hiç bir pozitiflik bulamayacaksýnýz. Bu yüzden biz eleþtirimizi öyküye dayandýralým çünkü öykü çok önemli bir konuyu iþliyor. Uzay araþtýrma örgütünün o ülkenin bilimsel açýdan olduðu kadar, toplumsal açýdan da en ilerici ve ileride insanlarýný barýndýrdýðý varsayýlýr. Bu tür örgütler o ülkenin modern yüzüdür ayný zamanda. Ýþte NASA da ABD için budur. ABD’nin ýrkçý geçmiþini biliyoruz. Ama hep 1800’lerde köle sahibi Güneyli çiftçileri ve özgürlük sevdalýsý kölelerinin üzerinden bunu seyretmeye alýþtýk. Veya Ku Klux Klan gibi ýrkçýlarýn, Güneyli faþist emniyet güçleriyle üstüne suç atýlan siyahilerin hikayelerini izledik. Bence ‘Gizli Sayýlar’ýn önemi bu noktada artýyor. Aslýnda ýrkçýlýðýn geri kalmýþlarýn veya Güneyli köylülerin tekelinde olmadýðýný, Kuzeyde de durumun çok farklý olmadýðýný kanýtlýyor bize Gizli Sayýlar. NASA gibi dönemin en önemli bilim adamlarýný bünyesinde barýndýran örgütte siyahi kadýnlarýn nasýl ýrkçý tavýrlara maruz kaldýðýný görüyoruz. Araþtýrma tesisine çalýþmaya giderken polis tarafýndan durdurulan, bütün bilim adamlarýnýn çalýþtýðý binada siyah olduðu için tulaveti kullanamayýp yüzlerce metre ötede baþka bir binaya gitmek zorunda olan ve sivil hayatta birçok tacize maðdur kalan kadýnlarýn öyküsü bu. Bu tür hikayeleri seyrederken bir Hollywood yapýmý ile karþý karþýya olduðumuzu unutmayalým. Yani aslýnda gösterilen gerçeðin deðiþtirilmiþ, sansürlenmiþ ve çarptýrýlmýþ halidir. Mesela filmde Kevin Kostner’ýn canlandýrdýðý Al Harrison karakteri var. Uzay araþtýrmalarýnýn baþýndaki yönetici bu þahýs. Filmi seyrettiðinizde bir beyaz yönetici olarak nasýl siyahi kadýnlarýn önünü açtýðýný ve ne ýrkçýlýk karþýtý bir isim olduðunu görüyoruz. Ama film bu düzenin baþýndaki insan olarak kötü adledilen her þeyin olmasýna sebep Harrison gibi yöneticiler olduðunu saklayamýyor. Siyahi kadýnlara ihtiyaç olana ve onlar çizgidýþý bir baþarý gösterene kadar olanlar bu zatýn ilgisini çekmiyor. Eðer Taraji P. Henson’ýn canlandýrdýðý Katherine G. Johnson karakteri iþinde bu kadar baþarýlý olmasaydý hayatý boyunca beþ yüz metre uzaktaki siyahlarýn kullanabildiði tulavete gitmek zorunda kalacaktý. Bu mudur ýrkçýlýk karþýtý olmak? Zaten ABD’nin özünde olan þey bu. Baþarýlýysan ne olursan ol gel. Ama gerçekten insan haklarý ve onurunun bir anlamý yok bu ülkede. ‘Gizli Sayýlar’ýn üstündeki Hollywood makyajýný çýkardýðýnýzda hiçbir þeyin deðiþmediðini ve deðiþtirilmek istemediðini görüyorsunuz. Zaten ‘Gizli Sayýlar’ýn üç Oscar adaylýðý almasýnýn sebebi de bu gizli ýrkçýlýk. Geçen yýl Oscar organizasyonunun siyahi filmlere ve oyunculara uyguladýðý sansür olmasaydý film zor Oscar’a aday olurdu.
ABD’de insan haklarý ve onurun bir anlamý yok. Hollywood makyajýný çýkardýðýnýzda hiçbir þeyin deðiþmediðini görüyorsunuz.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Filmin orijinal adý: Hidden Figures
Yönetmen: Theodore Melfi
Senarist: Allison Schroeder
Oynayanlar: Taraji P. Henson, Octavia Spencer, Janelle Monae, Kevin Costner
Yapým: 2016, ABD,
127 Dk.
VÝZYONDAKÝLER
PATERSON
Naif otobüs þoförü Paterson, eþi Laura ve Bulldog köpekleriyle beraber mütevazi bir hayat yaþamaktadýr. Hayattaki en büyük tutkusu not defterine yazdýðý þiirleridir. Laura’nýn ise kendi dükkanýný açýp orada kek satmak ve Country þarkýcýsý olmak gibi hayalleri vardýr. Oysa Paterson, hayattan çok daha fazlasýný beklemeden mutlu olmak ve her sabah 23 numaralý otobüsün direksiyonuna geçerek bir þair olarak kalmayý tercih etmektedir.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Yönetmen: Jim Jarmusch
Senarist: Jim Jarmusch
Oynayanlar: Adam Driver, Golshifteh Farahani, Chasten Harmon, Barry Shabaka Henley
Yapým: 2016, ABD, Fransa, Almanya, 118 Dk.
CEREYAN
Genç psikoloji öðrencisi Aylin, geceleri tanýmadýðý kiþilere online terapi yapmakta ve bunun kendisini geliþtireceðini düþünmektedir. Bir gece onu Cavit Demir isimli tuhaf bir adam arar. Kanser hastasý olan yedi yaþýndaki oðlunun ölümüne sebep olduðunu ve depresyondan kurtulamadýðýný söyleyen bu adamýn gizlediði bazý gerçekler vardýr. Psikolojik gerilim türündeki filmin çekimlerinin çoðu Sapanca’daki bir dað evinde gerçekleþtirildi.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Yönetmen: Mert Dikmen
Senarist: Mert Dikmen
Oynayanlar:Murat Yatman, Pýnar Bibin, Salih Bademci
Yapým: 2017, Türkiye
RESIDENT EVIL: SON BÖLÜM
Önceki filmdeki olaylarýn hemen ardýndan, Alice’i insanlýðýn zombilere karþý verdiði savaþtan sað olarak kurtulan tek kiþi olarak görürüz. Alice, þimdi kâbusun baþladýðý yere, Racoon Þehri’ndeki Kovan’a geri dönmek zorundadýr. Umbrella Þirketi, kýyametten kurtulan son kiþileri de yok etmek amacýyla güçlerini son kez Racoon Þehri’nde toplamaktadýr.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Filmin orijinal adý: Resident Evil: The Final Chapter
Yönetmen: Paul W S.
Anderson
Senarist: Paul W S. Anderson
Oynayanlar: Milla Jovovich, Ali Larter, Shawn Roberts, Ruby Rose
Yapým: 2016, ABD, Fransa 106 Dak