Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan pazartesi günü Rusya, Kuveyt ve Katar’ý kapsayan bir seyahate çýkýyor.
Üç ülke için ortak konu ‘Suudi Arabistan -Ýran gerginliði’…
Bu ortak konu, üç ülkeyi baþlýktaki ‘konumlarý’ ile muhatap kýlýyor. (Elbette Türkiye için bu üç ülkenin ayrýca daha farklý ve derinlikli konumlarý ve güncel konularý da var.)
S. Arabistan’da son günlerde yaþanan tasfiyeler ile bütün güç ‘kraliyet ailesi’nden ‘Kral’a geçiyor.
Ayný süreçte Ýran’a yönelik tutum sertleþiyor, ‘çatýþma’ya gitme eðilimi artýyor.
- Olasý bir S.Arabistan-Ýran krizinde, Katar krizinde oluþturulan ‘dörtlü ittifak’ (Mýsýr, BAE ve Bahreyn ile) devam edecek.
- Ayný þekilde, krizde Katar’dan yana taraf olanlar ve ‘arabulucu’ niteliðindeki Ýslam ülkeleri nedeniyle oluþan ‘ayrýlýk’ daha da keskinleþecek.
- Olasý krizin ilk anýndan itibaren, etkileri Ýran etkisindeki Þii gruplarýn bulunduðu Irak, Lübnan ve Suriye’de de görülecek.
- Bu sadece bütün coðrafyanýn ‘enerji’ kaynaklý ekonomisini deðil, petrol ve doðalgaza dayalý küresel sistemi, bölgedeki ülkelerin ticaretini, þirketlerini etkileyecek.
- Yine ‘henüz kriz aþamasýndayken bile’, öncelikli tehdit altýndaki bölgelerden milyonlarla ifade edilebilecek göç dalgalarýna neden olabilecek.
Bütün bunlar üç ülkeyi de yakýndan ilgilendiriyor.
Türkiye, S.Arabistan ve Ýran arasýnda tercih zorunda kalmak istemiyor.
Ýkisi de dini, siyasi ve ekonomik olarak karþýlýklý iyi iliþkilerin olduðu, ‘olmak zorunda olduðu’ ülkeler.
Ýran, ayrýca ‘en eski’ sýnýr komþusu.
Ýki ülke de zaten Irak ve Suriye gibi iki komþudaki iç çatýþmalardan olumsuz etkileniyor; barýþ ve istikrar için -en azýndan bazý konularda- birlikte çalýþýyorlar.
Türkiye’nin ekonomik ve siyasi hassasiyetlerin yanýnda ‘müslüman kavgasý’ ve ‘kardeþ kavgasý’ hassasiyeti de yüksek.
Rusya da Suriye’de Ýran gibi Þam Yönetimi’nin yanýnda ve tarihsel olarak Ýran’la iyi iliþkilere sahip. S. Arabistan’daki geliþmeleri ‘operasyon’ olarak deðerlendirse de, Riyad ve müttefiklerini ‘karþýsýna almak’ istemiyor.
Kuveyt, Basra Körfezi’nin baþýnda S.Arabistan ile Ýran arasýndaki ‘ara’ bölgede ve Ýran’la arasýnda sadece Irak’ýn küçük bir topraðý var. Olasý bir sýcak çatýþma önce Kuveyt’i etkileyecek.
Katar ise karadan ‘ambargocu ülkeler’, denizden de ‘hedef ülke’ Ýran’la komþu bir yarýmada… Hem denizin hem çatýþmanýn ortasýnda...
Türkiye’nin ‘kemikleþmiþ’ öncelikleri var:
1- Milli güvenliðine tehdit oluþmamasý: Olasý bir kriz veya çatýþma Suriye, Irak ve bu kez Ýran’dan yeni göç dalgalarý, ekonomik baský ve siyasi sýnýrlar konusunda tehdit yaratýr.
2- Ýçte ve bölgede siyasi istikrarýn devamý: Ýstikrarsýz yönetimler veya yönetimsizlik tehdittir.
3. Bölgesel iliþkilerin devamý: Kriz ve çatýþma ortamlarýnda siyasi ve ekonomik iliþkiler sürdürülemeyebilir.
Bu yüzden Türkiye’nin hedefi, sürecin deðil ‘sýcak çatýþma’ya, ‘krize’ varmadan durdurulmasý.
Zira Ortadoðu halklarý ‘bir masanýn ayaklarý’ gibidir. Biri kýrýlýr veya biri diðerini kýrmaya kalkarsa bölge topallamaktan kurtulamaz.
Bugüne kadar olduðu gibi…
Türkiye’nin elinde önemli argümanlar var.
Türkiye ‘ateþi söndürmek’ için su taþýmak durumunda.
Savaþ herkesi bir þekilde yakar. Ama önce ateþ taþýyanlarý…
Cumhurbaþkaný’nýn bu çok kritik ve önemli ziyaretine ben de katýlacaðým. Duamýz, iyi haberler getirebilmek…
Atatürkçüleþmek!..
Son günlerde gündem yapýldý; ‘Muhafazakarlar Atatürkçüleþiyor’muþ…
Gerekçelere, ‘saptamalara’ bakýlýrsa, bu iddia ancak Atatürk’ü ‘raký’ ile birlikte anlayanlara uygun.
Haliyle, Atatürk’ü ‘raký’ ile birlikte anladýðý için tepki gösterenlere de.
Biri olmasaydý, diðeri olmazdý.
Yeterince açýk mý?
Açýk deðilse, Erdoðan’ýn 2003’ten beri milli bayramlar, YAÞ toplantýlarý sonrasý ve 10 Kasým’lardaki mesajlarýný, Anýtkabir Özel Defteri’ne yazdýklarýný ‘bir zahmet’ okuyun.
Bakýn, 15 yýlda ne deðiþmiþ?
Bir çeviklik gösterin kalkýn; çalýþýn, zekanýzý kullanýn ve ‘ahlaklý’ yorumlayýn...
Ha; muhafazakarlarýn ‘devlet’ ve ‘sekülarizm’ konusunda bir deðiþimi var; ama onu konu ederseniz hem ‘çakma’ hevesiniz kursaðýnýzda kalabilir, hem de ‘ciddi’ gelebilir!..
Allah Mustafa Kemal Atatürk ve memleket için kan, ter dökmüþ bütün geçmiþimize, þehitlerimize rahmet etsin.
