Bulgaristan’dan 1989 yýlýnda zorunlu göçe tabi olarak Türkiye’ye gelen vatandaþlarýmýz da yaþ, prim günü, sigortalýlýk süresini tamamlama gibi Türk vatandaþlarý ile ayný þartlarda emeklilik hakkýna sahiptir.
SGK uygulamasýnda, doðum, askerlik, yurtdýþý gibi yasal borçlanmalar hariç olmak üzere, eski yýllardaki gün boþluklarýnýn ödenmesi mümkün olmuyor.
Ancak Bulgaristan göçmeni vatandaþlarýmýza özel bir emeklilik avantajý getirilmiþtir.
Sosyal güvenlik sözleþmesi imzalanmamýþ ülkelerden 1 Ocak 1989 tarihinden 8 Mayýs 2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulan, Türk vatandaþý olup Türkiye’de ikamet eden ve 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayýlý Kanun dahil olmak üzere sosyal güvenlik kuruluþlardan gelir veya aylýk almamak koþulu ile yurt dýþýnda geçen ve belgelendirilen çalýþma süreleri borçlandýrýlmak suretiyle yaþlýlýk aylýðý baðlanmasýnda sosyal güvenlikleri bakýmýndan deðerlendirilmektedir.
5754 sayýlý Kanunun 79 uncu maddesi ile 3201 sayýlý Kanuna eklenen geçici 6 ncý maddede, sosyal güvenlik sözleþmesi imzalanmamýþ ülkelerden 1/1/1989 tarihinden 8/5/2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk vatandaþlýðýna geçenlerin geldikleri ülkedeki hizmetlerinin borçlanma yoluyla deðerlendirilmesi imkaný getirilmiþtir.
Sosyal güvenlik sözleþmesi imzalanmamýþ ülkelerden 1/1/1989 tarihinden 8/5/2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk vatandaþlýðýna geçenlerin geldikleri ülkedeki hizmetlerinin borçlanma yoluyla deðerlendirilmesi imkaný doðmuþtur.
Zorunlu göçle Bulgaristan’dan gelen vatandaþlarýmýza askerlik süresi ile Bulgaristan’da geçen çalýþma sürelerini borçlanma hakký verilmiþtir. Bu ülkeden kendi istekleri ile gelerek Türk vatandaþlýðýna geçenler zorunlu göç kapsamýnda olmadýklarýndan dolayý, bu kiþilerin belirtilen kapsamda geçen sürelerini borçlanma talepleri reddedilecektir.
Diðer ülkelerden kendi istekleri ile ülkemize gelen soydaþlarýmýz (örneðin Ahýska veya Afgan Türkleri gibi) Ýskan Kanununa göre iskana tabi tutulmuþ olsa bile, zorunlu göç nedeniyle ülkemize gelmedikleri için bunlarýn borçlanma talepleri reddedilecektir.
Söz konusu borçlanma hakkýndan yararlanabilmek için aranan þartlar þunlardýr:
- 1/1/1989 tarihinden 8/5/2008 tarihine kadar geldikleri ülke tarafýndan zorunlu göçe tabi tutulmuþ olmak.
- Zorunlu göçten sonra Türk vatandaþý olmak.
- Türkiye’de ikamet etmek.
- 2022 sayýlý Kanun dahil Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluþlarýndan gelir ve aylýk almamak.
- Geldikleri ülkedeki çalýþma sürelerini belgelendirmek.
- Bulgaristan Hizmetlerini Borçlanma Talep Dilekçesi ile yazýlý istekte bulunmak.
- Teblið edilen borç miktarýný üç ay içinde ödemek.
5754 sayýlý Kanunla yapýlan düzenleme ile Bulgaristan’dan 1/1/1989 - 8/5/2008 tarihleri arasýnda zorunlu göçe tabi tutularak ülkemize gelenlere, borçlanmanýn genel kuralýnýn aksine Bulgaristan’da o ülke vatandaþý iken geçirdikleri çalýþma süreleri için borçlanma hakký tanýnmýþtýr.
Borçlanma kapsamýnda yalnýzca çalýþma süreleri gösterildiðinden, bu çalýþma süreleri arasýnda veya sonunda boþta geçen (çalýþýlmayan) sürelerle ev kadýnlýðýnda geçen süreler, borçlanma kapsamý dýþýnda tutulacaktýr.
T.C. Kimlik Numarasý ile Nüfus ve Vatandaþlýk Ýþleri Genel Müdürlüðünün Kimlik Paylaþým Sisteminden Kurumca yapýlacak sorgulama sonucunda vukuatlý nüfus kayýt örneðinde “….. tarihli ve …. sayýlý Bakanlar Kurulu Kararý ve 2510 (veya 5543) sayýlý Ýskan Kanununa istinaden Türk vatandaþlýðýna alýnmýþtýr” ibaresi bulunanlar için, ayrýca zorunlu göçe tabi tutulduklarýný belgelendirme koþulu aranmayacaktýr. Ancak, nüfus kayýtlarýnda bu þekilde ibare bulunmuyorsa ilgililerden bu ibarenin nüfus kayýtlarýna iþlenmesi için baþvuruda bulunmalarý istenecektir. Ayrýca, zorunlu göçe tabi tutulduklarýna iliþkin kamu kurum ve kuruluþlarýndan temin edilecek bir belgenin Kuruma ibrazý halinde de borçlanma iþlemi sonuçlandýrýlacaktýr.
