ABD’nin Ankara Büyükelçiliði’nin resmi Twitter hesabýndan, 1972’de dönemin Baþbakaný Nihat Erim’in ABD Baþkaný Richard Nixon’u ziyaretinden bir kare paylaþtý. Altýna da ‘hatýra’ anlamýnda kullanýlan #tbt ve #TürkAmerikanDostluðu baþlýðýný ekledi.
Esasen zamanlama ABD’nin Ankara Büyükelçisi John Bass’in ‘dostluk’ mesajý atmasý için gayet uygun.
Zira;
- ABD Suriye’de -terör örgütü PKK ile iliþkisini kendisinin de bildiði- PYD/YPG’ye askeri destek veriyor.
- Türkiye’nin bir baþka terör örgütü DEAÞ’a yönelik El Bab operasyonuna -uçaklarý Türkiye’deki Ýncirlik Hava Üssü’nde konuþlu olmasýna raðmen- hava desteði vermiyor.
- Türkiye’ye yönelik terörist saldýrýlar ve hükümete yönelik algý operasyonlarýnýn arkasýnda ABD/CIA’nýn bulunduðu yorumlarý karþýlýk buluyor.
- Ýki ülkenin uzlaþamadýðý baþkaca birçok karþýlýklý talepleri var.
- Türkiye’de halkýn ABD’ye bakýþý en olumsuz düzeyde vb…
Ama;
Seçilen fotoðraftaki Türkiye Baþbakaný ise ‘manidar’…
- Maksat ‘iletiþim çalýþmasý’ idiyse ziyaret fotoðrafýnýn ‘yýldönümü’ gibi bir anlamý olmalýydý.
Oysa Erim’in ziyaret tarihi 21 Mart.
- Ya da ziyareti yapan Baþbakan’ýn Türk-Amerikan dostluðuna damga vuran bir dönemi temsil etmeliydi.
Oysa Erim’in baþbakanlýðý sadece 14 ay sürdü. (26 Mart 1971- 22 Mayýs 1972)
- Veya Türkiye’de hala hatýrlanan popüler bir isim olmasý gerekirdi.
Oysa Erim dönemini ancak 65 yaþýn üzerindekiler hatýrlayabiliyor, sadece siyasi tarihe ilgi duyanlar kitaplardan tanýyor.
- Olmadý; bir siyasi geleneðin liderliðini yapmýþ (Menderes, Demirel, Ecevit, Erbakan gibi) bir isim seçilmeliydi.
Oysa Erim, bir siyasi hareketin lideri olarak baþbakanlýða gelmedi, 1971 muhtýrasýnýn ardýndan ordunun onayýyla geçiþ hükümetleri kurdu.
Erim’i diðer baþbakanlardan ayýran nedir?
- Türkiye’de ABD karþýtlýðýnýn zirve yaptýðý, terör ve suikastlerin arttýðý bir dönemin ardýndan gelen 12 Mart Muhtýrasý ile baþbakan oldu.
- Muhtýra, Ýsrail Büyükelçisi’nin öldürüldüðü, ABD askerlerinin rehin alýndýðý, terör olaylarýnýn yoðunlaþtýðý bir dönemin ardýndan geldi.
- ABD’nin ýsrarla istediði ‘afyon yasaðý’nýn uygulanmadýðý bir dönemdi.
- Dönemin Dýþiþleri Bakaný Ýhsan Sabri Çaðlayangil, “CIA bizim altýmýzý oymuþ da haberimiz yokmuþ” demiþti.
- Erim, hükümeti kurduktan sonra ABD’nin istediði afyon yasaðýný uygulayan, ABD’nin sözünü dinleyen baþbakandý.
- Ve baþbakanlýðýndan 8 yýl sonra, 12 Eylül darbesinden iki ay önce, 19 Temmuz 1980’de bir terör örgütü tarafýndan düzenlenen suikastle öldürülmüþtü.
***
Bir büyükelçiye diplomasi konusunda ahkam kesmem.
Ama izninizle;
Bu bir iletiþim kazasý deðil!..
Kaza, ‘örnek’ doðru olduðu halde ‘yöntem’in yanlýþ anlamaya sebebiyet vermesidir.
Bu örnekte hiçbir kriter tutmuyor!
Türk-Amerikan dostluðunu vurgulamak için çok uygun siyasi liderleri oldu Türkiye’nin.
Hadi Cumhurbaþkaný Erdoðan’a kendinizce ‘mesaj’ vermek istediniz;
Üç ABD baþkanýyla (Reagan, baba ve oðul Bush) ayný dönemi paylaþan ‘En Amerikancý baþbakan’ merhum Turgut Özal ideal olmaz mýydý?
Hatta ‘Morisson Süleyman’ lakaplý merhum Demirel?
Hadi ‘kaza süsü’ verdiniz, ilk tepkilerde özür diler, izah etmeyi denerdiniz.
Öyle olmadý.
O yüzden;
Ýki sert sorunun muhatabý oldunuz:
- Türkiye-ABD dostluðu’ndan anladýðýnýz, ‘ABD’nin sözünü dinleyen Türkiye’ midir?
- Aksi halde, hem Erim öncesi -en azýndan afyon konusunda- söz dinlemeyen’ hükümetin muhtýrayla düþürülmesini, hem de Erim’in sonunu mu hatýrlatýyorsunuz?
***
Ülke yönetimleri ve diplomatlarýn temel görevi ‘ülkelerinin çýkarlarýný korumak’týr.
ABD’nin ve halkýnýn çýkarý, -baþta ‘stratejik ortaklarý’ olmak üzere- baþka ülkelerle iyi iliþkiler olmasýnda ve haklarýnda olumlu kanaat oluþmasýndadýr.
Bu yapýlan, ABD’nin ve Amerikan halkýnýn çýkarlarýna aykýrýdýr.
Zira iki ülkenin de en çok ihtiyacý olan ‘dostluk’ gösterisidir,‘tehdit’ deðil.
