Limon aþký baþkadýr! Salatada, yemekte, kek ve turtalarda müthiþ aromasý ile baþ döndüren lezzetler yakalatýr. Kabuðu ile yapacaðýnýz küçük deðiþiklikler fark yaratýr! Küçük bir bahçeniz varsa hemen ‘yedi veren’ cinsini dikin, tüm yýl taze taze hasat edin.
Limona olan hayranlýðým kabuðundaki aromasýnda ve bir damlasýyla yemeðin tüm lezzet dengesini deðiþtiren suyunda saklý. Çaya çorbaya müthiþ bir malzeme limon.
Benim limon kabuðunu ne zaman kullanacaðým belli olmaz. Ýster karidese, ister makarnaya aklýma estiði an rendelerim. Küçük bir öneri; dilediðiniz yeþillikleri taze kekik, maydanoz, taze soðan bile olabilir incecik kýyýn, dilerseniz hepsinden bir tutam atýn, size kalmýþ... Ýçine bir limonun kabuðunu rendeleyin, birazcýk da kaya tuzu serpin. Þimdi bu akýl akmaz lezzet bombasýný ister salataya, ister tabaðýnýzdaki yemeðe, ister servis öncesi mutfakta kýzarmýþ balýða, fýrýndan yeni çýkmýþ tavuða serpin fark etmez, tadýnca bayýlacaksýnýz.
Pazardan alacaðýnýz limonlarýn kabuklarýnýn sert ve tertemiz olmasýna dikkat edin. Limon, kabuðu en kýymetli malzemelerden, bu yüzden satýn alýrken siz siz olun en diri, parlak renkli kabuklularýný alýn. Ve bugün vereceðim bu özel tarifleri o nefis kabuklarla lezzetlendirin, tadýyla ferahlayýn.
SERT VE TEMÝZ OLMALI
Limonata yaparken kabuklarý ile þekeri ovun, þiþelemeden limon suyunun içinde bu kabuklarý en az iki saat tutun. Buzdolabýnda ki su sürahinize bir kaç dilim limon atýn. Hiç bir yemekte kullanmazsanýz ki inanýn yazýk olur ama ola ki kullanmadýnýz bu durumda ocakta, þöminede yakýn eviniz mis koksun, mangal telini temizleyin pýrýl olsun, buzdolabýna, bulaþýk makinasýna koyun kötü kokularý engelleyin. E daha ne olsun? Dahasý iftar sofranýzda benim en sevdiðim arpa þehriyeli pilavým ve þekerli günlerimden kalma en iyi tart reçetem olsun, afiyetle!
LÝMONLU TART
6 kiþilik Hamuru için
200gr un
100gr oda sýcaklýðýnda tereyaðý
1 çay bardaðý toz þeker
1 adet yumurta
1 yemek kaþýðý yoðun krema veya süzme yoðurt ayrýca
2 adet limon kabuðu rendesi
1 tatlý kaþýðý vanilya özü
Dolgu için
2 adet yumurta
3 adet yumurta sarýsý
1 yemek kaþýðý patates veya buðday niþastasý
1 çay bardaðý toz þeker
120gr tereyaðý
50gr yoðun krema ayrýca 80gr beyaz çikolata
Unu tezgaha alýp ortasýna tüm malzemesini koyun. Yavaþ yavaþ birbirine karýþtýrýrken malzemeleri una yedirin. Limon kabuðu ve vanilya özünü de ekleyip bir iki dakika daha yoðurun. 5 dakika yoðurup hamuru toplayýn, kapalý bir kapta 30 dakika buzdolabýnda bekletin. Tart için kalýbý yaðlayýn. Hamuru tezgaha alýn. Kýsa bir süre yoðurup, alt ve üzerine yaðlý kaðýt serip merdane ile bir santim kalýnlýðýnda kalýptan daha büyük açýn. Kalýbýn üzerine hamuru yavaþça býrakýn. Çekiþtirmeden, özen göstererek tabana bastýrýn, kenarlarýný elinizle düzeltin. Oklava ile kalýplarýn üzerinden geçip hamurun etrafýndan sarkan parçalarý koparýp ayýrýn. Hamurun kenarlarýný kalýba bastýrarak sabitleyin.
Üzerine çatalla bir kaç delik açýn ve yaðlý kaðýt serin. Kabarmamasý ve aðýrlýk yapmasý için üzerine kuru baklagil serpip 180°C’de 20 dakika piþirin. Bu arada dolgu için, krema ve tereyaðýný benmariye alýp iyice karýþtýrýn. Tümü eriyince içine limon suyu ve toz þekeri ekleyip, eriyene kadar karýþtýrýn. Yumurtalarý tek tek yedirerek karýþtýrmaya ara vermeden, niþasta ekleyerek yoðun bir krema edin. Bu yaklaþýk 20 dakika sürecektir. Beyaz çikolatayý benmaride eritip tart hamurunun tabanýna ve yanlarýna fýrça ile sürün. Üzerine dolgu malzemesini koyup oda sýcaklýðýnda soðutun.
Not: Tabana sürdüðümüz çikolata, dolgunun ve tart hamurunun keserken parçalanmamasý için içindir.
LÝMONLU TAZE KÝÞNÝÞLÝ ARPA ÞEHRÝYE PÝLAVI
4 kiþilik
1 su bardaðý arpa þehriye (en irisinden)
2 su bardaðý su
100 gram tereyaðý
1 çay kaþýðý toz safran (veya zerdeçal) yarým limon suyu
1 limon kabuðu rendesi bir avuç dolusu taze kiþniþ
1 adet kýrmýzý biber yeteri kadar tuz
Tereyaðýný pilav tenceresine koyun içine incecik doðranmýþ kýrmýzý biberi ekleyip hafifçe soteleyin. Þehriyeleri ekleyin biraz karýþtýrýp, içinde toz safraný erittiðiniz ve limon suyu sýktýðýnýz sýcak suyu ekleyin. Tuzunu, limon kabuklarýný da koyup hafifçe karýþtýrýn. Kapaðýný kapatýp kýsýk ateþte 10 dakika piþirin. Ocaðýn altýný kapatýp iki dakika sonra ince kýyýlmýþ taze kiþniþi ekleyip karýþtýrýn ve servis yapýn.
TÜM YIL TAZE HASAT
Limon çeþitlerinin de elbet bir mevsimi var. Verimli bir çeþit olan Lamas Kasým sonu gibi baþlayýp Aðustos’a kadar devam eder ve yerini diðer çeþitlere býrakýr. Çoðu çeþidin hasadý sonbahar ve kýþ baþýnda yapýlýr, toplanýp soðuk hava depolarýnda tutulabilir. Ancak küçük bir bahçeniz varsa benden size tavsiye hemen yedi veren cinsini dikin ve tüm yýl taze taze hasat edin.
Misket Limonu: Nam-ý diðer ‘lime’
Lamas: Bölgesi konusunda seçicidir. Özellikle Akdeniz, Mersin bölgesini sever. Ondukça verimlidir, kaliteli bir limon cinsidir.
Hasadý 9 ay sürer.
Kýbrýs: Ýnce kabuklu, aromasý yüksek asitli bir limon çeþididir. Alanya ve Anamur bölgelerinde yetiþmektedir.
Molla Mehmet Limonu: Mersinde yaygýn olarak yetiþtirilir, kalýn kabuklu, pütürlü bir dokusu vardýr.
Ýtalyan Limonu: Tüm Akdeniz kýyýsýnda yetiþtirilmektedir. Batý Akdeniz tarafýnda Demre Dikensiz ismiyle bilinir. Ýnce kabuklu, oldukça verimli ve bir cinstir. Tüm yýl meyve verir.
Enterdonat: 450 bin tonla dünyada bu cinsi yetiþtirip en fazla ürün alan bölge Doðu Akdeniz’dir. Erkenci bir çeþit oluðundan depolanmaz, mevsiminde tüketilir.
Kütdiken: Bu topraklarýn en eski limon çeþidi. Çekirdekli, bol sulu, kabuðu ince sayýlýr. En çok depolanan çeþit olduðundan pazarlarda en çok denk geldiðiniz çeþit olma olasýlýðý yüksek.
Lisbon: Kalýn kabuklu, aromasý güçlü bir çeþit. Mevsimi kýsadýr.
Mayer: Yediveren cinsiyle soðuða en dayanýklý limon cinslerinden biridir ama gece gündüz farkýnýn çok olmamasýný sever. Aromasý yüksek, sulu bir cinstir.