Mevzuat deðiþikliklerine paralel olarak yeni meslek alanlarý ve çalýþma sahalarý ortaya çýkýyor. Bunlardan biri de son günlerde oldukça cazip hale gelen Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmanlýðý. Özellikle son günlerde ücretlerinin 5-10 bin liraya kadar olabilmesi bu mesleði cazip yapýyor. Biz de bugün yeni bir iþ ve meslek düþünenlere Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmanlýðýný anlatalým istedik.
Hangi görevleri var?
Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmanýnýn asýl görevi, iþletmenin baþýndaki kiþinin sorumluluðu altýnda, yapýlan iþin gereklilikleri kapsamýnda en uygun araç ve faaliyetleri belirleyip kullanýmýný saðlayarak, en güvenli yolla bu faaliyetlerin yönetimini kolaylaþtýrmak. Bunun dýþýnda da tebliðle düzenlenmiþ birçok görevleri var.
Türkiye, Tehlikeli Mallarýn Karayolu Ýle Uluslararasý Taþýmacýlýðýna Ýliþkin Avrupa Anlaþmasýna (yani ADR Anlaþmasýna) taraf olmuþtur. ADR anlaþmasý paralelinde Ulaþtýrma, Denizcilik ve Haberleþme Bakanlýðý tarafýndan hazýrlanan Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taþýnmasý Hakkýnda Yönetmelik, tehlikeli maddelerin karayoluyla taþýmacýlýðý sektörüne pek çok yenilikler getirmiþtir. Yönetmelik ile tehlikeli maddelerin, insan saðlýðý ve diðer canlý varlýklar ile çevreye zarar vermeden güvenli ve düzenli bir þekilde kamuya açýk karayoluyla taþýnmasý amaçlanmýþtýr.
Hangi þirketler bu kapsamda?
Tehlikeli madde taþýmacýlýðý sürecinde yer alan ve bir takvim yýlý içerisinde net elli ton ve üstü miktarlarda iþlem yapan; taþýyan, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boþaltan konumunda olan iþletmelere yaptýklarý iþleri, uluslararasý anlaþmalar ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak yapmalarýna yardýmcý olmak amacýyla Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmaný bulundurma zorunluluðu getirildi.
Ulaþtýrma, Denizcilik ve Haberleþme Bakanlýðý tarafýndan hazýrlanan ‘Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmanlýðý Hakkýnda Teblið’ 22/05/2014 tarihli ve 29007 sayýlý Resmi Gazete’de yayýmlanarak yürürlüðe girdi. Söz konusu Teblið kapsamýnda, iþletmelerin Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmaný istihdam etme veya hizmet almasý zorunluluðu 30/06/2015 tarihinde baþladý.
Hangi þartlar aranýyor?
Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmaný olmak isteyip gerekli þartlarý saðlayanlar, yetkilendirilen eðitim kuruluþlarýnda (ki bugün bunlarýn sayýsý 61’e ulaþtý) 49 saat eðitim almalarý ve bu eðitim sonunda Bakanlýðýn yapmýþ olduðu sýnavda baþarý göstermeleri gerekmektedir. Sýnavda baþarý gösteren adaylara 5 yýl geçerli Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmaný Sertifikasý düzenlenmektedir.
Tehlikeli madde güvenlik danýþmaný olabilmek için;
a) Üniversitelerin lisans bölümlerinden mezun olmak,
b) Kaçakçýlýk, dolandýrýcýlýk, dolanlý iflas, sahtecilik, inancý kötüye kullanma, uyuþturucu ve silah kaçakçýlýðý, kaçak insan taþýmacýlýðý veya ticareti, hýrsýzlýk, rüþvet suçlarýndan hürriyeti baðlayýcý ceza ile hükümlü bulunmamak,
c) Yetkili yangýn söndürme eðitim merkezlerinden uygulamalý yangýn söndürme eðitimine katýldýðýna dair alýnan belgenin aslýný ibraz etmek veya noter onaylý suretini sunmak,
ç) Tehlikeli madde güvenlik danýþmaný eðitimi yetki belgesi sahibi eðitim kuruluþlarýnda, tehlikeli madde güvenlik danýþmaný eðitimine katýlarak, tehlikeli madde güvenlik danýþmaný eðitimi tamamlama belgesini almak,
d) Teblið kapsamýnda açýlacak sýnavda baþarýlý olmak gerekiyor.
Tehlikeli madde güvenlik danýþmaný sýnavý, uluslararasý anlaþma ve sözleþmeler kapsamýnda yazýlý olarak yapýlýr.
Sýnav 100 puan üzerinden deðerlendirmeye tabi tutulur. Sýnav sonunda baþarýlý olabilmek için en az 70 puan almak gereklidir.
Sýnavlarda, tehlikeli madde taþýmacýlýðýna iliþkin ilgili uluslararasý sözleþme/anlaþma dokümanlarýnýn haricinde baþka dokümanlarýn kullanýmýna izin verilmez. Söz konusu dokümanlarýn güncel hallerini sýnav esnasýnda bulundurmak adayýn sorumluluðundadýr. Söz konusu uluslararasý mevzuat Türkçe olabileceði gibi Ýngilizce, Fransýzca, Almanca veya Rusça olabilir. Ancak, sýnav Türkçe olarak yapýlýr.
Sýnav, test veya açýk uçlu sorular ile vaka çözümünden oluþuyor.
Bu güne kadar yaklaþýk 16.000 iþletmeci Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almýþ olup bu sayýnýn ileriki dönemlerde tüm firmalarýn kapsama girmesiyle birlikte 50.000 iþletmeyi aþmasý bekleniyor.
Yapýlan sýnavlarda yaklaþýk 2.100 kiþi baþarýlý olup Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmaný sertifikasý almaya hak kazanmýþtýr.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmanlarýnýn her biri en fazla 5 firmaya hizmet verebilir. Bakanlýðýn hesaplamalarýna göre; ülkemizde yýllýk yaklaþýk olarak otuzbeþmilyon ton tehlikeli madde hareketinin olduðu dikkate alýndýðýnda, 01/01/2018 tarihi itibariyle yaklaþýk 16.000 ila 18.000 arasýnda Tehlikeli Madde Güvenlik Danýþmanýna ihtiyaç olacak. Bu da lisans mezunlarý için belge almalarý halinde dolgun ücretli yeni bir çalýþma alaný saðlýyor.
