Önce sizi uzunca bir alýntý ile baþbaþa býrakacaðým. Lütfen bu satýrlarý kimin kaleme aldýðý sorusuyla birlikte okuyun:
“Türk yargý sisteminin temel sorunu tarafsýzlýk. Tarafsýzlýðýn lâzým-ý gayr-ý mufarýký olan baðýmsýzlýk Avrupa standartlarýna uygun düzeyde var. Baðýmsýzlýk yargý erkini yürütme ve yasama erki karþýsýnda dokunulmaz kýlýyor. Bizde ise baðýmsýzlýk bir yargý iktidarý alaný yaratmýþ durumda. Kendisinden beklenenin tam tersine yargýnýn tarafgirliðine koruma zýrhý saðlýyor. Yargýmýz baðýmsýz ama tarafsýz deðil.
“Ergenekon davasýna paralel ortaya çýkan yargý skandallarý baðýmsýzlýðýn tarafsýzlýk getirmediðini gösterdi. Son olarak Hakimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu etrafýnda kopan fýrtýna, yargýnýn tarafsýzlýðýný saðlayacak yargýç güvencesinin bazen baðýmsýz yargý organlarý tarafýndan deðil doðrudan siyasî iktidar tarafýndan saðlanabileceðini kanýtladý. HSYK’da bir kriz yaþandý. Bu krizde tarafsýzlýðý zedeleyenler yargýçlar, koruyanlar ise hükümet kanadý oldu. Adalet Bakaný ve Müsteþar, HSYK’da olmasaydý yargýç güvencesi yara alacaktý. Yargý reformunun en önemli ayaklarýndan birinin HSYK’nýn yapýsýnýn yeniden düzenlenmesi olmasý bu yüzden önemli.
Yargýnýn tarafsýzlýðýna gölge düþüren, itibarýný ve güvenilirliðini sarsan ana saik, yargýnýn bir iktidar alaný olarak görülmesi. Yargý, devlet içindeki iktidar rekabetinin bir tarafý olarak sivrildi. Kendisine biçtiði rejime dair ideolojik görevlerin tamamý bu iktidar hakkýný temellendirmek içindi. Türkiye’de sandýktan çýkmýþ yasama ve yürütme organýna karþý bir iktidar savaþý veren yargý iktidarý var. Anayasa Mahkemesi’nin ve HSYK’nýn konumu tarafsýzlýk yerine bu iktidara güç kazandýrýyor. Fiili bir iktidar gücü kazandýrýyor ama bu sefer de ortada yargýnýn itibarý ve güvenilirliði kalmýyor. Anayasa Mahkemesi iktidarý kontrol etmenin, HSYK ise yargýçlar üzerinde iktidar kurmanýn aracýna dönüþüyor.”
Tahmin edebildiniz mi? Zor, edemezsiniz. Bir kere, bu yazýnýn tarihinin bugüne ait olduðunu düþünürseniz tahmin edemezsiniz, ikincisi, böyle bir deðerlendirmeyi, bugünlerde yargýnýn duruþunu eleþtiren yazarlar arasýnda ararsanýz tahmin edemezsiniz.
Yazý, 10 Eylül 2009 tarihli. Yani 12 Eylül 2010 referandumundan bir yýl önce, tam da referanduma sunulacak, Anayasa Mahkemesi ve HSYK reformlarýna iliþkin paketlerin tartýþma alanýnda olduðu zaman.
Ýmzayý vereyim: Bir Mümtazer Türköne yazýsý bu. “Yargý iktidarý reformdan geçiyor” baþlýðýný taþýyor.
Þimdilerde Zaman’da yargýnýn “kelle almasý”na övgüler düzen yazarýmýzýn, yargýnýn her zaman çok matah iþler yapmayacaðýna dair deðerlendirmeleri.
Ne diyor Türköne?
-Baðýmsýzlýk bizde bir yargý iktidarý yaratmýþ durumda, diyor.
-Baðýmsýzlýk, kendisinden beklenenin zýddýna, yargýnýn tarafgirliðine koruma zýrhý yaratmýþ durumda, diyor.
-Yargýmýz baðýmsýz ama tarafsýz deðil, diyor.
-HSYK etrafýnda kopan fýrtýna, bazen yargýnýn tarafsýzlýðýný saðlayacak olan yargýç güvenliðinin, baðýmsýz yargý organlarý tarafýndan deðil, iktidar tarafýndan saðlanacaðýný gösterir, diyor.
-Adalet Bakaný ve Müsteþar olmasaydý, HSYK’da yargýç güvencesi yara alabilirdi, diyor.
-Yargýnýn tarafsýzlýðýna gölge düþüren, itibarýný ve güvenilirliðini sarsan ana saik, yargýnýn bir iktidar alaný olarak görülmesidir, diyor.
-Yargý, devlet içindeki iktidar rekabetinin bir tarafý olarak sivrildi, diyor.
-Türkiye’de sandýktan çýkmýþ yasama ve yürütme organýna karþý bir iktidar savaþý veren yargý iktidarý var, diyor.
-Anayasa Mahkemesi’nin ve HSYK’nýn konumu tarafsýzlýk yerine bu iktidara güç kazandýrýyor, diyor.
-Fiili bir iktidar gücü kazandýrýyor ama bu sefer de ortada yargýnýn itibarý ve güvenilirliði kalmýyor, diyor.
-Anayasa Mahkemesi iktidarý kontrol etmenin, HSYK ise yargýçlar üzerinde iktidar kurmanýn aracýna dönüþüyor, diyor.
Diyor, diyor vekendi günceliyle yaman bir çeliþkiye düþüyor. “Dün dündür” söylemi bir politikacý için anlaþýlabilir, ama bir kanaat önderi için dramatik bir köþeyi kurtarma ameliyesi haline geliyor.
