Meþru hükümetin KOVÝD-19 salgýný nedeniyle koymuþ olduðu 4 günlük sokaða çýkma yasaðý bugün sonlanýyor.
Türkiye’nin Katar’la birlikte desteklediði meþru hükümet bünyesinde yaþanýlan krizin sokaða yansýmalarýný yüksek ihtimal, siz bu yazýyý okurken görmüþ olacaðýz.
· TÜM CEPHELERÝ TETÝKLEYECEK TEHLÝKELÝ OYUN…
Son bir haftada, perde arkasýnda çok fazla kumpas senaryosunun yaþandýðý olaylar ile karþýlaþtýk.
Fas’ýn Skhirat tatil kasabasýnda 2015 yýlýnda Birleþmiþ Milletler þemsiyesi altýnda bir araya gelen Libya’nýn tüm taraflarýnýn imzaladýðý anlaþma, günümüzde ülkeyi ayrý ayrý yöneten iki hükümetin kurulmasýna evrildi.
Bu anlaþma çerçevesinde Trablus’taki Fayiz es Serrac hükümetini “meþru” hükümet olarak deðerlendiriyoruz, buna karþýlýk, Rusya, Mýsýr, BAE, Fransa ve Yunanistan gibi devletler, söz konusu anlaþmanýn iþlememesi nedeniyle Trablus hükümetini “meþruiyet kavramýný sömürme” ile suçlayýp Tobruk’taki yapýlanmayý destekliyorlar.
Düþünün, Libya’nýn Trablus ve Bayda’da iki ayrý Merkez Bankasý var ve bu bankalar kaðýt üzerinde baðlý olduklarý hükümetin de kontrolünde deðil, uluslararasý denetim þirketlerinin raporlarýna göre yönetiliyorlar!..
Halife Hafter denilen general(!)in 14 ay süren Trablus kuþatmasýnýn, Türkiye’nin müdahalesi ile yenilgiye uðramasý sonrasýnda Tobruk-Bingazi hattýnda þekillenmiþ “doðu yönetiminde” zaten büyük bir iç mücadele baþlamýþtý…
Tobruk’taki Meclis Baþkaný Akile Saleh’in sivil siyasetçi olarak öne çýktýðý, Hafter’in geriye itildiði hatta, “Libya’nýn geleceðinde Hafter ve es-Serrac olmayacak” sözlerinin söylendiði bir dönem yaþanýyordu.
Þimdi, Serrac’ýn, Libya’nýn güçlü adamý, Ýçiþleri Bakaný Fethi Baþaða’yý 72 saatliðine görevden alýp hakkýnda soruþturma baþlatmasý, benzer güçler mücadelesinin “batý hükümetinde” de yaþandýðýný gösteriyor.
Bu durum, taraflarýn üstünlük manevralarý çerçevesinde Sirte-Cufra cephesinin beklenmedik hýzda savaþa dönüþmesine yol açabilir.
· TÜRKÝYE BAÞAÐA’YI GÖNDERDÝ…
Serrac’ýn Baþaða’yý resmi Türkiye ziyareti sýrasýnda tam da Bakan Akar ile görüþmesi sürerken görevden askýya almasýnýn net mesajý açýktýr: Yakýn olduðun Türkiye’de kal, istersen git Katar’da yaþa, ama buralara dönme…
Bu mesajýn karþýsýnda Türkiye’nin yüksek risklere karþýn Baþaða ’nýn Trablus’a dönüþüne kapý aralamasý önemlidir.
Baþaða’nýn ayný zamanda fiili savunma bakanlýðý kimliði taþýmasý ve Türkiye-Katar’la askeri konularý koordine etmesi de rahatsýzlýk yaratmýþ olacak ki, Baþbakan, Libya Savunma Bakanlýðý ve Genelkurmay Baþkanlýðý’na da atamalar yaptý, böylelikle, görevinde kalsa bile Baþaða’nýn Türkiye-Katar’la askeri iliþkilerin merkezinde yer almasýnýn da önünü kesti.
Gördüðümüz kadarýyla, Ýçiþleri Bakaný Fethi Baþaða’nýn suçu, Tobruk ve Bingazi’de salgýn nedeniyle patlak veren gösterilere orantýsýz güçlü müdahale eden Hafter’in düþtüðü tuzaða düþmemektedir.
Serrac’tan gelen “gösterileri derhal durdur” emrine, “demokrasilerde ülke vatandaþlarýnýn yolsuzluk, kötü yönetilen ekonomi ve fakirleþmeyi protesto etme haklarý vardýr” açýklamasýyla cevap vermesi suç olarak kabul edilebilir mi?
Fethi Baþaða’nýn birer Libya gerçeði olan “aþiret güçlerini” silahlarýndan arýndýrýp bakanlýk polis teþkilatýný güçlendirme politikasý, 2018 yýlýndan bu yana zaten önde gelen aþiretlerin tepkisini çekiyordu.
Nitekim, Trablus’ta göstericilere ateþ açan milis unsurlarýn Serrac yanlýsý Nawasi aþireti milislerinin olmasý bir tesadüf müdür, Baþaða, þimdi bu milislerin saldýrýlarýný neden durduramadýðý için sorgulanacak!..
O da doðru bir kararla, tamam her soruyu TV’den yapýlacak canlý yayýnda cevaplarým dedi.
Hükümetin bu talebi kabul edip etmeyeceði bu satýrlarýn yazýldýðý anda belli deðildi.
Buna karþýlýk, Baþaða’nýn Misratalý bir Kuloðlu (1) olmasýndan rahatsýz olan Trabluslu Arap aþiret unsurlarýnýn baþkentin merkezindeki ünlü Þehitler Meydaný’ný kontrol altýna almalarý yaþanýyordu. Aþiretler, göstericilerin bu meydana inmesine izin vermeyeceklerini bu hareketle gösterdiler.
Misrata’da ise Baþaða’yý destekleyen, Kaddafi’nin devrilmesinde, DEAÞ’ýn yok edilmesinde ve son olarak da Hafter’in püskürtülmesinde tarihi rol oynamýþ milisler kendi kentlerinde tam kontrolü saðladýktan sonra Trablus’un da stratejik noktalarýný tutmuþ durumdalar.
Baþaða’nýn bizzat kurup güçlendirdiði polis teþkilatýnýn da onun kolay harcanmasýna izin vermeyeceði de açýk bir gerçektir.
· KRÝTÝK SORULAR VE CEPHE TEHDÝDÝ…
Serrac, Fethi Baþaða’yý Ulusal Mutabakat Hükümeti’nden silip atar, hakkýndaki soruþturmayý bir ceza hukuku sürecine sokar ve kendisine baðlý Misratalý milislere karþý Arap aþiretlerini harekete geçirir mi?
En kötü senaryonun bu soru iþaretleri gerçekleþtiði taktirde, Halife Hafter Rus Wagner paralý askerleri, Sudan, Suriye ve Yemen’den gelmiþ milisler ve Mýsýr+BAE ordu mensuplarýyla destekli güçlerinin Sirte-Cufra üzerinden saldýrýyý baþlatmasý kesindir.
Bu durum, Türk Silahlý Kuvvetleri’nin Misrata’da bir cephe hattý oluþturarak doðrudan Libya savaþýna müdahale etmesi sonucunu doðurur mu, uzak bir ihtimal deðildir.
Türkiye’nin Doðu Akdeniz’deki büyük mücadelesinin önemli ayaðý, Trablus’ta bir “dost yönetimin” bulunmasýdýr.
Zor bir hafta, bilin…
(1) https://tr.wikipedia.org/wiki/Kulo%C4%9Flu_T%C3%BCrkleri