Büyük güç rekabeti

"Yurtdışındaki çatışmalara kendi çocuklarımızı göndermek yerine kurşun göndermeyi tercih ederiz."

Mike Johnson, Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Başkanı

Gün geçmiyor ki yazdıklarımızı doğrulayan bir gelişme olmasın. Daha iki gün önce haftanın kapanış yazısında Nisan ayının bir numaralı gündem maddesi olan İran-İsrail atışmasının yeni ve tehlikeli bir tür 'Vekalet savaşı' olduğunu ancak bunu 'yeni' ve 'tehlikeli' yapanın örgütler yerine artık devletlerin 'vekil aktörler' olarak kullanılması olduğunu yazmıştık. Bunu doğrular nitelikteki açıklama tabiri caizse yazdıklarımızın mürekkebi kurumadan geldi.

'Devir kapatıp devir açacak nitelikte bir vekalet' söz konusu olan. Ukrayna'ya 61 milyar dolar, İsrail'e 26 milyar dolar gönderilmesini içeren yasa tasarıları Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi tarafından geçirilirken Mike Johnson tarafından yapılan yukarıdaki açıklama iddiamızı doğrulayan sözlü ifade yani söylem iken daha öncesinde sahada meydana gelenler eylem boyutunu oluşturuyor. Hatırlayalım; 'Gazze' saldırılarının başlamasından üzerinden henüz sadece 1 hafta geçmişken kelime dağarcığımıza yeni bir İngilizce söz dizesinin eklendiğinden bahsetmiştik 13 Ekim 2023 tarihli yazımızda: USS Gerald R. Ford (CVN 78).

Amerika Birleşik Devletleri "Gerald R. Ford (CVN-78) ve yanındaki 12 gemilik Dwight D. Eisenhower saldırı filosu' tam da o tarihlerde çok önceden Türkiye tarafından ilan edilmiş olan Doğu Akdeniz'deki sondaj gemisinin 'dibine' yanaştırması tüm resmi daha da ilginçleştiren ayrıntıydı.

Bitti mi, bitmedi: Ingiltere'ye 15 yıllığına verilen Gazze Şeridi'ndeki enerji rezervlerini arama faaliyetleri yetkisi de ne hikmettir ki 2024 yılına sona eriyordu ve bu yetkinin 'Çin'e verildiği yönünde haberler düşüyordu.

Hatırlayalım; Amerika Birleşik Devletleri-Rusya-İsrail arasında 2019 Mart ayı itibariyle Trump'ın başkanlık döneminde varılan 'İran'ın Suriye, Lübnan ve Irak'taki etkisinin kaldırılması hususundaki mutabakat, Biden iktidarıyla çökmesiyle birlikte İsrail, tüm dengeleri altüst eder nitelikte, hem bölge ülkeleriyle 'İbrahim Anlaşmaları' imzalamış hem de İran ile 'işbirliği'ni ilan etmişti. Bomba etkisi yaratan bu gelişmeler, pimi çekilmişçesine önce bölgeyi sonra da tüm dünyayı sarsıcı olaylara yol açtı. İran da karşı hamle olarak Çin ile 'içeriği gizli' olan çok sayıda anlaşma imzalayınca işin hem boyutu, hem muhteviyatı hem de kalibresi seviye atladı.

Peşi sıra gelen İran-Suudi Arabistan arabuluculuğuyla dengelerin daha da değişmesi, işte Ekim 2023'ten beri tüm dünya halklarını şimdiye kadar hiç olmadığı kadar 'ayaklandıran' Gazze odaklı İsrail saldırıları, sonunda silahı ilk Suriye'de olmak üzere İran'ın mevzi bulduğu tüm coğrafyalara yöneldi.