Büyük Oyunlar Büyük Emek Ýster...
Ýstanbul havalimanýnda bir gençle sohbetimiz;
-Sende katýldýn mý gezi olaylarýna?
-Evet, ama biz polise herhangi bir þey atabilecek hatta bunu düþünebilecek kiþilerden deðiliz
-Provokasyon yapanlar var mýydý?
-Maalesef evet
-Sence asýl sebep ne olabilir?
-Gezi parký?
-Türkiye önemli enerji kaynaklarýna sahip ve bunlarýn geçiþ yollarýna...
-Kimin bu enerji kaynaklarý?
- Bizim yani Türkiye'nin...
1991 yýlýnda Sovyetler Birliði'nin daðýlmasý ile sona eren Soðuk Savaþ dönemi, birçok ülkenin ve jeostratejik öneme sahip olan Türkiye'nin ulusal güvenlik politikasýnýn yeniden þekillenmesine neden olmuþtur. Bu baðlamda, Orta Asya ve Kafkaslardaki zengin yer altý kaynaklarýnýn Batý pazarlarýna ulaþtýrýlmasý meselesi "YENÝ BÜYÜK OYUN" stratejilerinin ortaya çýkmasýnýn BAÞLICA SEBEBÝDÝR.
Türkiye, enerji havzalarýnýn tam ortasýnda yer almaktadýr. Türkiye'nin komþu bölgeleri olan Orta Doðu, Rusya, Avrupa ve Orta Asya Devletleri yeryüzünde ispatlanmýþ doðal gaz ve petrol rezervlerinin yüzde 73'ünü oluþturmaktadýr. Bu da Avrupa Birliði nezdindeki stratejik önemimizi artýrmaktadýr. Birçok önemli enerji boru hattý Türkiye topraklarýndan geçerek Avrupa'ya taþýnmaktadýr. Kerkük-Yumurtalýk Boru hattý, Ýran-Türkiye doðal gaz hattý ile Azerbaycan petrollerini Akdeniz'e taþýyan Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattý, enerji hatlarý arasýnda kritik öneme sahiptir.
Türkiye, bir yandan Batý'nýn enerji ihtiyacý için önemli bir geçiþ güzergâhýnda yer alýrken, diðer yandan jeostratejik rekabet sebebiyle yeni boru hatlarýnýn inþasýnda ENGELLERLE karsýlaþmaktadýr. Enerji meselesi gittikçe ikili iliþkileri belirleyen ana birim haline gelmektedir. Karar alma süreçlerinde; enerji boru hatlarýnýn geçtiði ülke topraklarý "ortak menfaat baðýyla "birbirlerine baðlandýðýndan taraflardan birinin ulusal güvenliði tehdit edildiði takdirde, ayni koridor içindeki diðer ülkelerde bunu, benzer oranda ekonomik, siyasi veya ulusal anlamda tehdit olarak algýlayacaktýr.
AB enerjide dýþa baðýmlý olmasý sebebiyle Rusya'nýn enerji tedarikinde tekelini kýrmak için alternatif enerji yollarý projelerini desteklemektedir. Bu baðlamda Türkiye'nin AB enerji güvenliðinin saðlanmasýndaki kritik rolü Ankara tarafýndan iyi deðerlendirilmeli; Büyük projelerin devamý ve mevcut olan boru hatlarýnýn kapasitelerinin arttýrýlmasý için Hazar Denizi'nin hukuki statüsü netlik kazanmalýdýr. Hazar'a kýyýsý olan ülkeler arasýnda mutabakat saðlayabilmek için açýk diplomasi yürütmeli ve 'arabuluculuk görevi" iyi degerlendirimelidir. Bu sayede Orta Asya, Kafkaslar ve Orta Doðu'daki zengin enerji kaynaklarý Türkiye üzerinden Avrupa'ya ulaþtýrýlacak, böylece Rusya'ya olan baðýmlýlýk azami ölçüye indirilecektir.
LÜTFEN BÜYÜK RESME BAKALIM "Azerbaycan'daki doðalgazýn hangi güzergâhtan geçeceði hakkýndaki tartýþmalar sona erdi." Trans Adriyatik Boru Hattý Projesi (TAP)'in üstlendiði yeni boru hattý projesinin güzergâhý belli oldu. Sahdeniz Konsorsiyumu'nun Trans Adriyatik Doðalgaz Boru Hattý Projesi (TAP) üzerinde mutabýk kaldýklarý öðrenildi. Buna göre doðalgaz akýþý Azerbaycan, Türkiye, Yunanistan, Arnavutluk ve Ýtalya üzerinden saðlanacak. Böylece OMV petrol þirketinin üstlendiði, Bulgaristan üzerinden Romanya, Macaristan ve Avusturya üzerinden taþýnmasýný öngören Nabucco projeside iptal edilmiþ oldu. Brüksel'in oynanan oyunu görmesi, enerji oyununu hýzlandýrýrken, vazgeçilmez konumu sayesinde ülkemize de önemli avantajlar sunuyor. Yeter ki, içeride birbirimizi tüketmek yerine, ülkemizin gelecek yüzyýlýný etkileyecek asýl iþlere odaklanalým.
Büyük oyunlar büyük emek ister,"Türkiyesiz" bir bölge politikasýnýn oluþmasý son derece güç.
"Üç günlük dünya için gayret üstüne gayret; Ebedi bir yasam için gayret yok hayret!"
Necip Fazýl Kýsakürek
