Her ülkenin Ýhracat-Ýthalat Bankasý (Eximbank) var ve bu bankalar ihracatçýyý destekler. Güney Kore ile Türkiye arasýnda Serbest Ticaret Anlaþmasý yürürlüðe girdi... Kore Eximbank heyet yollayýp Türkiye’yi turlamýþ. Maksat: Türkiye’de bizim þirketler ne iþ yapabilir ve biz hangi sektörlerde onlarý destekleyelim... Þu aþamada altyapý yatýrýmlarýna ilgi duyduklarý anlaþýlýyor. Kore ile iþ yapacak, ortaklýk yapacak þirketlere de kredi verecekler. Türkiye’deki kamu-özel sektör yatýrýmlarýna Kore þirketleri girerse, projeleri Kore Eximbank’ý destekleyecek. Kore þirketleri inþaat ve taahhüt iþlerinde iddialýlar. Geçen yýl 65 milyar dolarlýk iþ yaptýlar. Bunun üçte ikisi Ortadoðu’da.
Ýhracata destek deyince, her ülke de ihracatçýsýný desteklemiyor. Aslýnda desteklememek marifet deðil. Ülkenin iç ataleti, banka sisteminin küfü bazen takoz oluyor. Bir de böylesi var: Ýngiliz þirket Türkiye’de güneþ enerjisi sistemi kurma iþini kazanýyor. Ancak Ýngiliz bankalar bu projeye kredi vermeyi reddediyor. Þirket Ýngiltere’den umudu kesip baþka yerden kredi arýyor. Alman devlet bankasý KfW kredi vermeyi kabul ediyor. Ama bir þartla: Ýþe Alman taahhüt þirketi girerse ve Alman malzemesi kullanýlýrsa... Ýngiliz þirket çaresiz... Onlar da -bu nasýl dünya, Ýngiliz hükümeti hesapta ihracat diye yýrtýnýyor. Ýþte ihracat... Hani destek- diye þikayet etmekteler...
Türkiye her durumda büyüyen ekonomi. Dünyada iþ almak, ihracat yapmak için büyük bir yarýþ var. Büyüyen-küçülen her ülke ihracat derdinde. Bu açýdan Türkiye önemli pazar... Kredide, projede ve mal alýmýnda Türkiye -elini öpene- iþ yaptýracak noktada... Türkiye’nin ekonomik büyümesi bir dinamizm meselesidir. Dünyada hâlâ para bol. FED’in aylýk alýmlarý azaltmasýnýn, parasal geniþlemeyi durdurmasýnýn Türkiye’ye etkisi de abartýdýr. FED’in ABD bankalarýna 85 milyar dolar vermesinin Türkiye ekonomisini döndürdüðüne inanýyorsak, Noel Baba’nýn da gerçek olduðuna inanmak gerekir. O zaman arkadan da Pamuk Prenses ve 7 Cüceler geliyor.... Dünyada para bol... FED yavaþlarsa, Japon Merkez Bankasý var, onlar basýyor. Asýl kýrýlgan olan Avrupa ve o etkideki dünya ekonomisi. Hele FED þu sýfýr faizi ne zaman ve nasýl terk edeceði noktasýna gelsin, o zaman duruma bakarýz.
Dýþ destekli büyüme
Dünya Bankasý’nýn faydalý iþler yapan kolu var: IFC... Özel sektör þirketlerine yatýrým yapar. Þirkete sermaye koyar, az biraz hisse alýr, yönetim kuruluna üye sokar ve þirketin büyümesi için çaba harcar. Þirketin bilgi düzeyini yükseltir, verimliliði, þeffaflýðý artýrýr, satýþýn artmasý, yeni pazarlar bulunmasý için destek verir. Ve 5-6 yýl kadar bu birlikteliði götürüp sonunda ya þirketin borsaya açýlmasýný saðlar ya da mevcut ortaklara payý satar. Ama giderken, aldýðýndan daha iyi bir þirketi geride býrakýr.
IFC 2012-2013’te Brezilya’ya 2 milyar dolar kredi ayýrmýþ. Brezilya özel sektörüne bu parayý paylaþtýracak.. Geçen yýl da Brezilya’ya 2 milyar verilmiþ. Ve IFC Brezilya’ya verilen paranýn Çin, Türkiye, Hindistan’dan daha yüksek olduðunu söylüyor. IFC’de para var... Burada asýl sorun, parayý koyacak þirketi bulmakta. Yerel þirketin de hem IFC kredisi almaya hazýr bir yapýda olmasý ya da yapýyý IFC’nin istediði gibi deðiþtirmeye niyetli olmasý gerekiyor. Yani: Türkiye’deki IFC sermayesini artýrmakta yarar var. Yolu da þirketlerin bu sermayeyi istemesi ve gerekli esnekliði göstermesinden geçiyor. IFC’nin gelmesi, takýma yabancý oyuncu ve antrenör gelmesi gibi bir durum. Uyumlu oyun gerektiriyor. twitter.com/selimatalayny
Tanker trafiðinde artýþ
Kuzey Irak’tan Türkiye’ye tankerle-kamyonlarla da petrol geliyor. Bu miktar ayda 40 bin varil civarýydý. Kuzey Irak yönetimi miktarý haziranda 60 bin varile çýkarmak niyetinde. Verilen petrol artarsa, bölgede tanker-kamyon trafiðinde de artýþ olacak demek... Hareket berekettir.
