“Cemaat” olgusunu önemsiyorum. Ýslam insanýnýn kiþilik inþasýnda bir topluluk içinde bulunmanýn önemli ve belirleyici rol oynadýðýný düþünüyorum. Özellikle günümüzde, Ýslam’ýn sosyal hayatý tanzim rolünün arka planlara düþtüðü ortamda, hem kiþiliðin inþasý hem de korunmasý noktasýnda “Cemaat ortamý”nýn hayati önem taþýdýðýna inanýyorum. Ýslam’ýn bir toplum iklimi halinde algýlanmasý - yaþanmasýnýn bugün önemli ölçüde cemaatler ortamýnda mümkün olduðu açýk bir gerçektir.
Bunun belki gerek ve yeter þartý, hem liderlik hem yapýlanma itibariyle Ýslam’ýn ana ölçülerinin gözetildiði bir cemaat olmasýdýr.
Cemaatin ayrýca, sistem yapýlanmasý sonucu, kamu kaynaklarýnýn islami hizmetlere tahsis edilmediði ortamlarda, Ýslam’ýn ihtiyaç duyduðu hizmet birimlerinin oluþmasý için olmazsa olmaz bir zaruret olduðunu düþünüyorum.
Türkiye gibi Müslüman ama sistemi laik bir ülkede cami yapýmý bile, küçük - büyük cemaatlerin gayretiyle inþa edilebilmiþtir.
Özetle, cemaatlerin hem varlýðý önemlidir, hem de sýhhatli oluþu.
Baþbakan Tayyip Erdoðan’ýn, laik bir ülkeyi yöneten ama islami duyarlýlýðý diri bir insan olarak, þu yukarda kurduðum cümlelere bir itirazýnýn olacaðýný sanmýyorum. Yani en az benim kadar “Cemaat vakýasý” konusunda hassastýr.
Ama bir süredir hem Baþbakan’ýn hem de Türkiye’nin “Bir Cemaat”le de sorunlu olduðu açýk. O Cemaati, “Cemaat” diye deðil, “Örgüt” olarak nitelemesi de, hem Cemaat üzerindeki hassasiyetini ortaya koyuyor, hem de Cemaatin baþkalaþmasý ve ölçü kaybýna uðramasý konusundaki tepkisini.
Türkiye’deki Cemaat tartýþmasý, özel olarak bir “Cemaat”i her þeyi yeni baþtan düþünmeye, deðerlendirmeye sevk ettiði gibi, bana göre islami alanda oluþmuþ bütün cemaat yapýlarýný da köklü bir deðerlendirmeye sevk etmektedir.
Güncel Cemaat tartýþmasýndan yola çýkýldýðýnda ortaya þu tarz sorularýn çýktýðý söylenebilir:
- Cemaatler açýsýndan devletle iliþkinin saðlýklý boyutu nedir?
- Politika ile iliþkinin saðlýklý boyutu nedir? Bir siyasi parti olmadan devlet bünyesindeki elemanlarla ülke politikasýný etkilemeye yönelmek saðlýklý olur mu?
- Dini bir Cemaatin, siyasi felsefesi, kendisine yakýn olanlarla iliþkisi nasýl olmalýdýr, kendisine uzak ve hatta benzeri dini birikimlerin tüm varlýðýna karþý olanlarla iliþkisi nasýl olmalýdýr?
- Dini bir Cemaat, akraba bir siyasi yapý ile ihtilafa düþünce, siyaseten dini hayatýn kökünü kurutarak gelmiþ siyasi kadrolarla iþbirliði yapmalý mýdýr?
- Cemaatin “insana yatýrým” ve yetiþtirilen insan unsurunu devlette istihdam politikalarý nasýl olmalýdýr?
- Dini bir cemaatin uluslararasý iliþkilerinde açýlým ölçüsü neye göre belirlenmelidir? Ýçerde girdiði siyasi mücadelede kendini koruma refleksi ile dýþ güçleri ülkesinin üstüne salmak gibi noktalara savrulmak uygun düþer mi?
- Ýslam’ýn farklý din ve toplumlarla iliþkisini gerektirecek olan uluslararasý hizmetlerde dini dil nasýl olmalýdýr, iletiþim dili nasýl olmalýdýr?
- Bir dini Cemaat, büyüme durumlarýný nasýl deðerlendirmeli ve ona göre diðer toplum alanlarýyla iliþki çerçevesini nasýl belirlemelidir?
- Bir Cemaatin baðlýlarýnýn, alta ve üste doðru akli - hissi muhakemeyi devreye sokma ölçüsü nedir?
- Bir Cemaatin diðer hizmet yapýlarýyla toplum hayatýnda etkinlik iliþkisi nasýl olmalýdýr? Hizmetlere tamamen “islami” nitelik damgasý vurulsa bile, birbirinin ayaðýna basma, birbirini yokedecek bir baskýnlýk iddiasýna yönelme doðru olur mu?
Böyle daha birçok soru var Cemaat sorunu ile gündeme gelen ve diðer Cemaatlerin düþünce mutfaðýna malzeme olarak sunulan...
Hiç þüphesiz, yaþadýðýmýz “Cemaat tartýþmasý”nda ibret verici ve ibret alýnacak bir durumla karþý karþýyayýz. Dilerim þu anda herkesin gündeminde olan Cemaat de gelinen problemli durumu deðerlendirir ve kendi varlýðýnýn da dahil olduðu Ýslam’ýn ortak bütçesine daha fazla zarar verilmeden bu badireden çýkýlýr.
AYASOFYA VE CAMÝA: Dün eski milletvekillerimizden Recep Kýrýþ Bey aradý. Camia’nýn Ayasofya kampanyasýný önemsemiþ. Bir önerisi var: Caima, “Diyalog” çalýþmalarý çerçevesinde öncelikle Amerika olmak üzere tüm Batý’da, Ayasofya’nýn cami olmasý konusundaki itirazlarý ortadan kaldýrmak için bir çalýþma yürütsün. Camia’nýn Ayasofya hamlesinin en hayýrlý yönü bu olur. Recep Bey’in önerisini okuyucularýmla paylaþmak istedim.