Siyasal partiler içinde en çok koalisyona ihtiyacý olan parti CHP, liderler içinde de Kemal Kýlýçdaroðlu. Bu sebeple CHP ve Kýlýçdaroðlu koalisyon yapmanýn her yolunu arayacaktýr. Bu seçimde CHP ve Kýlýçdaroðlu baþarýsýz oldu. Kýlýçdaroðlu liderliðini tehlikeden kurtaran, bizatihi koalisyon ihtimali oldu. Koalisyon ortaðý olarak hükümetin parçasý olmak, “dereyi geçerken at deðiþtirilmez” psikolojisine yol açtý. Bu psikoloji de CHP’de liderlik tartýþmalarýný durdurdu.
CHP’nin AK Parti ile koalisyondan pek kaybý olmaz
Koalisyon ortaðý olmak her açýdan CHP için avantajlý. Görünen o ki CHP’nin iktidar olabilmesinin tek yolu koalisyon ortaðý olmaktan geçiyor. Tek partinin iktidar olduðu bir Türkiye’de bu partinin CHP olamayacaðý açýk. Koalisyonlara mahkum bir ülkede ise CHP artýk kýymetli bir parti haline gelebilir. CHP koalisyonun bir parçasý olarak çok az þey kaybeder ama çok þey kazanabilir. CHP için tek risk HDP’ye oy kaybetmek. 7 Haziran seçimleri CHP’den HDP’ye oy kayýþýnýn sýnýrlý olduðunu gösterdi. Bu risk dýþýnda CHP için baþka risk yok. CHP seçmeni parti baðlýlýðý açýsýndan en güçlü seçmeni oluþturuyor. Üstelik Avrupa’dan, Doðan Medyasý’ndan, TUSÝAD’tan gelen tüm mesajlarýn CHP’nin AK Parti ile koalisyon yapmasý yönünde olduðu bir ortamda, CHP seçmeni AK Parti ile koalisyon yaptý diye önemli bir küskünlük göstermez.
CHP ile koalisyon AK Parti’ye çok þey kaybettirebilir
AK Parti ise CHP ile koalisyon yapmaktan, CHP’nin aksine, oldukça zarar görebilir. AK Parti’nin tabaný CHP kadar parti baðlýlýðý güçlü deðil. 7 Haziran seçimlerinin en önemli sonuçlarýndan biri, AK Parti seçmeninin bir kýsmýnýn hem diðer partilere kayabileceði, hem de küsüp sandýða gitmeyebileceðinin açýða çýkmasýdýr. AK Parti seçmenin CHP ile koalisyondan memnun olmayýp, partisine tavýr almasý yüksek olasýlýktýr.
CHP’ye can suyu vermek
CHP ile koalisyonun uyumlu bir ülke yönetimine yol açmayacaðý açýk. Ýki parti ve kadrolarý arasýnda sahici bir gerilim var. Yönetim süreçlerinde süreðen bir gerilim olacaktýr. CHP iktidar olduðu belediyelerde, kendinden olmayan bürokratlarý hýzlý bir þekilde tasfiye etti. Ayný þeyi alacaðý bakanlýklarda da yapacaktýr. CHP koalisyon ortaðý olarak dört yýl ülkeyi berberce uyumlu yönetmek yerine gelecek seçime avantajlý girmenin yolunu arayacaktýr. Avantaj elde etmenin en iyi yolu da AK Parti’yi oy açýsýndan aþaðý çekecek bir süreci yaþatmak olacaktýr. Bir iki yýllýk bir koalisyon sonucunda, AK Parti % 41’den de aþaðý indiðinde, artýk CHP bu ülkede koalisyon hükümetlerinin kalýcý parçalarýndan biri olur. Bu hal resmen CHP’ye can suyu vermektir.
Siyasal gerilimi azaltma çaðrýlarý iktidar mücadelesinin parçasý
CHP ile koalisyona davet eden kesimlerin en büyük argümaný “ülkedeki siyasal gerilimi azaltmak þeklinde”. Türkiye’deki siyasal gerilimi ve iktidar mücadelesini azaltmanýn þu dönemde bir yolu yok. Çünkü hem siyasal gerilim hem de iktidar mücadelesi sahici ve realist temellerde. Yapýlabilecek ve yapýlmasý gereken tek þey, “iktidar mücadelesinin kurallarýnda anlaþmak.” Galatasaray ve Fenerbahçe maçlarýnýn derbi havasýný yok edemezsiniz, yapýlacak tek þey futbolun kurallarý içinde kalma mücadelesi vermektir. Türkiye’deki iktidar mücadelesi için yapýlacak tek þey, “demokrasinin kurallarý içinde mücadele etmek” çaðrýsýný yapmak ve demokrasi içinde mücadelenin kurumsal ve yapýsal þartlarýný oluþturmaktýr. Gerilimi azaltmak adýna, bir tarafý koalisyona zorlamak, iktidar oyununun açýk bir parçasýdýr.
Koalisyon henüz kaçýnýlmaz zorunluluk deðil
Çatýþma çözümü ve analizi litaratüründe “mutually hurting stalemate” diye bir kavram var. Mücadele içindeki taraflarýn kendilerinin kazanamayacaklarýný, bir çözüm bulmazlarsa da zarar görmeye devam edecekleri hali tanýmlýyor. Koalisyon diline çevirirsek þöyle diyebiliriz: Öyle bir duruma geldik ki, koalisyon yapmaktan baþka çare yok, koalisyon yapýlmadýðýnda parti de, ülke de zarar görecek. Kanaatimce böyle bir durumda deðiliz. Yeniden seçime ihtiyacýmýz var.