CHP’nin geleceði tehdit altýnda. 7 Haziran sonrasý enkaz bir partiye dönebilir. HDP’nin barajý geçmesi Ak Partiyi etkileyeceði kadar, ondan daha fazla CHP’yi etkileme potansiyeline sahip. Sebebi açýk. Bu seçimde CHP’nin rakibi HDP. HDP ancak CHP’nin seçmeninden oy alýrsa barajý geçebilir. HDP barajý aþýp, yükselme trendi oluþturursa, CHP seçmeninden aldýðý oy HDP’de kalýcý olabilir.
HDP adýna strateji oluþturanlar, Ak Parti’yi zayýflatmak için “HDP’ye geçici oylar” istiyorlar. Bu mesajýn açýk hali þöyle: “Ey CHP’liler ve Aleviler, bu seçimde geçici olarak, bir seferliðine HDP’ye oy verin. Ak Parti’nin milletvekili sayýsýný azaltalým, sonraki seçimde CHP’ye dönersiniz”. Eðer bu çaðrý karþýlýk bulursa, HDP’ye giden seçmenin tekrar CHP’ye dönmesinin garantisi nedir? CHP önceki seçim puanýnýn altýna düþerse, hem Kýlýçdaroðlu açýsýndan, hem de CHP açýsýndan daðýlma baþlar.
CHP ile HDP iliþkisi bileþik kaplar gibi
CHP önünde duran bu tehlikeyi dikkate almýyor gözüküyor. Nitekim seçim kampanyasýnda kendisinden oy almakta olan HDP ile ilgili tek söz etmiyor. Bu durumun kendileri açýsýndan anlaþýlýr bir tarafý var. HDP’ye eleþtiri yapmanýn ters tepebileceðini düþünüyorlar. Fakat görmezden geldikleri sorun devam ediyor. Hem kendilerinin hem de HDP’nin beraber yükselmesi zor. Bileþik kaplar gibi, ya CHP ya HDP yükselecek veya düþecek. Bu durumda CHP gerçek rakibine bir tavýr almak zorunda. Halbuki, CHP’nin HDP’nin kendisine rakip olmasýný ciddiye aldýðýna dair hiç bir iþaret yok.
CHP kampanyasýnýn hedef kitlesi bu seçimin ruhuna uygun deðil
CHP’nin kampanyasýnýn ilk sorunu, kampanyanýn hedef kitlesi bu seçime uygun deðil. CHP’nin kampanyasý, dar gelirli seçmenin, somut ekonomik vaatlerle CHP’ye oy vermesini saðlamak üzerine kurulu. Kendi geleneksel seçmeninin kendisine oy vermeye devam edeceðini var sayýp, dar gelirli seçmenden oy alarak, oy arttýrmanýn hesabýný yapmýþlar. Bu yaklaþýmýn iki sorunu var. Birincisi, daha önce CHP’ye oy vermeyen seçmenin bu vaadi inandýrýcý bulmasý için CHP’yi iktidara yakýn görmesi gerek. Örneðin CHP ile Ak Parti arasýndaki fark birkaç puan olsaydý ve CHP’nin iktidar olma þansý olsaydý, dar gelirli grup CHP’ye kayabilirdi. Kampanyanýn hedef kitlesinin belirlenmesinde ikinci sorun ise, kendisinden HDP’ye kayýp gidecek oylarý engellemeye yönelik bir kampanya içeriðinin olmamasý. Daha önce tartýþtýðým gibi, bu seçimde CHP’nin yeni seçmen kazanmak kadar, belki de daha fazla seçmenini elde tutma sorunu var.
CHP kampanyasýnda duygu yok
CHP kampanyasýnýn ikinci sorunu, kampanyada duygunun olmamasý, mesajlarýn tümünün zihne hitap etmesi. Seçim kampanyalarýnda esas meselenin seçmende duygu oluþturmak olduðu genel kabul görmüþ durumda. Bu görüþün arkasýnda þöyle bir tartýþma var. Seçmen sadece ekonomik hesaplar yapan rasyonel bir birey deðildir. Seçmen “ekonomik insan” olmaktan çok “psikolojik insan” modeline daha yakýndýr. Bu sebeple seçmende coþku ve umut oluþturmadan oy verme davranýþýný deðiþtirmek zordur. CHP laiklik, Cumhuriyet, Kemalizm gibi gerilimleri býrakmakla iyi yaptý. Fakat bu seferde kuru ekonomik vaatler içine sýkýþtý.
Kýlýçdaroðlu seçmenle duygusal bað kuramýyor
Kýlýçdaroðlu’nun seçim mitinglerini izlediðinizde ortaya çýkan manzara þu: Kýlýçdaroðlu tek taraflý konuþuyor, meydanla karþýlýklý etkileþim neredeyse yok. Miting meydanýnda coþku oluþmuyor. Anlatýmlarýnda hikayeleþtirme yok. Sadece ekonomik vaat ve rakamlara sýkýþmýþ durumda. Sonuçta ortaya kuru ve sýkýcý mitingler çýkýyor.
Sonuç olarak son bir kaç haftada CHP, HDP’ye seçmenini kaptýrmamak için yeni þeyler yapmadýðýnda, seçimin açýk kaybedeni haline gelebilir. Yükselme trendinde olan bir partiye giden seçmenin geri döneceðini varsaymak saflýk olur.