Ýspanya’nýn Cordoba þehri mayýs ayýnda bir baþka güzel. Kent yüzyýllardýr düzenlenen festivallerle renk cümbüþüne dönüyor. En ilginci Avlu Festivali. Evlerin zarif ve þýk dekore edilmiþ avlularý bir haftalýðýna ziyarete açýlýyor.
Ýnsanýn kendini en iyi hissettiði yer neresidir? Evi elbet. Hepimiz evimizi bizi rahat ettirecek þekilde, olmasýný istediðimiz tarz ve renkte döþeriz. Çünkü evi, kiþinin hükümdarlýðýný ilan ettiði yerdir. Kimilerimiz evin içiyle yetinmez; pencere önlerini, balkon ve bahçeleri de çiçeklerle doldururuz. Bu renk cümbüþünde kendimizi daha iyi hissederiz. Hele de baharýn geldiði þu günlerde þehrin göbeðinde yaþýyor olsak da doðanýn zerafeti çiçeklerin varlýðýyla yaþama daha bir sýký tutunuruz. Ben de bu hafta çiçeksever okurlarýmýza bir armaðan vermek, onlarý özel bir yere, Adana’nýn kardeþ þehri Cordoba’ya (Arapça adýyla Kurtuba) götürmek istedim.
17 ASIRDIR DÜZENLENÝYOR
Özellikle mayýs, Cordobalýlar için etkinliklerle dolu bir ay. Bu yýl 1-5 Mayýs’ta Cruces de Mayo, 8-19 Mayýs’ta Fiesta de los Patios, 25 Mayýs-1 Haziran günleri arasýnda ise Cordoba Feria düzenlenecek. Kent, ay boyunca pek çok misafir aðýrlayacak.
Cordoba’nýn mayýs ayý etkinliklerinden ilki olan Cruces de Mayo, yani Mayýs Haçlarý günü. Latin Amerika ülkelerinde de kutlanýyor ancak Cordoba bu festivalin ana merkezlerinden. Hýristiyan dünyasý için önemli olan festivalin geçmiþi 4’üncü yüzyýla dayanýyor. Hikayesi uzun ancak kökeninde hastalarý iyi eden, mucizeler yaratan bir haç var. Dört gün süren festivalde dernek ve mahalle gruplarýnýn katýldýðý bir yarýþma da yapýlýyor ancak ilk günün ana etkinliði La Batalla de las Flores (Çiçek Muharebesi) adý verilen geçit töreni. Geleneksel giysileri içinde Roman kadýnlar, çiçeklerle süslenmiþ otomobiller, flamenko gösterileri, tiyatro ve müzikle dolu olan gün baharýn en eðlenceli dönemlerinden sayýlýyor. Festivalin ana aktivitelerinden olan “En Ýyi Dekore Edilmiþ Haç Yarýþmasý” 1953 yýlýndan beri düzenleniyorsa da bu, Cordoba’da, 200 yýldýr devam eden bir gelenek. Eski dönemlerde bekarlarýn tanýþma bahanelerinden biriymiþ yarýþma günleri. Þarkýlar söylenip danslar edilirken aþklar da filizlenirmiþ. Artýk gençlerin tanýþmak için bu özel günlere ihtiyacý yok ancak festival zamaný geldiðinde süslenmiþ haçlar, kentin çeþitli bölgelerinde sergileniyor, dereceye girenlere ödüller veriliyor. Yüksekliði üç metreyi bulan haçlar gündüz olduðu gibi akþamlarý da ýþýltýlarýyla görenleri büyülüyor. Bu sadece dini bir etkinlik deðil çünkü her haçýn bulunduðu yerde lezzetli yöresel yiyecekler servis edilirken yerel gruplar gün boyu müzik ve dans becerilerini sergiliyor.
HAVUZLU VE ÇÝÇEKLÝ AVLULAR
Mayýs ayýnýn ikinci büyük etkinliði ise dünyaca ünlü Avlu Festivali. Ýspanyolca adýyla Fiesta de los Patios. Festivalden bahsetmeden önce biraz yerel mimariden bahsetmek gerek. Ýspanya’nýn güneyinde sýcak bir iklime sahip olan Cordoba’da Roma döneminde dahi avlulu olarak inþa edilirmiþ evler. Sýcak yaz günlerinde serinlemeye olanak tanýyan bu avlularýn çoðunda ufak bir havuz ve çeþitli bitkiler bulunuyor. Yaz günlerinde zamanlarýnýn çoðunu avluda geçiren yöre halkýnýn avlularýný en rahat edecekleri, en göze hoþ gelecek þekilde tasarlamalarý kaçýnýlmaz elbet. Ýþte Cordoba Belediyesi de neredeyse 100 yýl önce kentteki bu geleneði taçlandýrmak üzere bir festival baþlatmýþ. Yýl boyunca sadece ev sahiplerinin yararlandýðý bu zarif ve þýk dekore edilmiþ avlular bir haftalýðýna ziyarete açýlýyor. Binbir renkte çiçeklerle bezenen avlularýn en güzellerinin ödüllendirildiði yarýþma, tüm dünyadan çiçekseverleri Cordoba’ya çekiyor. Sadece çiçekler deðil, yöreye has mozaik ve seramiklerle su faktörünün de kullanýldýðý dekorasyonlar öyle etkileyici ki! Festival dönemi boyunca manastýr ve dini binalarýn avlularý da meraklý gözler için açýk tutuluyor. Böylece kenti içeriden de keþfetme þansý buluyorsunuz. Cordoba’nýn en ünlü avlularýný görmek için Santa Isabel de los Angeles, Las Capuchinas, Santa Maria, Jesus Crucificado, San Pedro Real gibi merkezleri ziyaret edebilirsiniz. 14’üncü yüzyýlda inþa edilen ve ‘Avlu Müzesi’ olarak tanýnan Viana Sarayý da festival süresince 12 avlusuyla ziyarete açýk.
Mayýs ayý, Bahar Fuarý ile sona eriyor Cordoba’da. 13’üncü yüzyýlda hayvan panayýrý olarak baþlayan fuarýn en önemli özelliði 140 metre geniþlik ve 45 metre yükseklikteki kulesi ve kýrmýzýlý beyazlý taklarla süslü giriþi. Seville Fuarý’ndan küçük olsa da halka açýk olmasý nedeniyle ayrý bir yere konuyor Cordoba Fuarý...
PORTAKAL AÐAÇLARI ARASINDA ESKÝ BÝR CAMÝ
ROMA ve Arap baþkenti olup üzerine bir de halifeliðin merkezliðini üstlenmiþ bir kentin mimarisi de özel olacak elbet. Cordoba’nýn en ünlü yapýsý Kurtuba Camii yani Mezquita. 786 yýlýnda inþa edilen yapý, kentin bir dönem ne kadar önemli bir merkez olduðunu anlatýyor. Zamanýnýn en önemli mimari eserlerinden sayýlan Kurtuba Camii ýþýðý, renkleri, oya gibi iþlenmiþ duvar ve tavanlarýyla insaný büyülüyor. Bugün katedral olarak iþlevini sürdüren camiyi ziyaret ettiðinizde portakal aðaçlarýyla dolu bahçesini de gezmek gerek. Caminin kuzey ve batýsýnda yer alan Yahudi Mahallesi de Ortaçað’dan kalma yapýlarýyla ziyaret edilmeyi hak ediyor.
Viana Markizi’nin bugün müze olarak kullanýlan malikanesi, sinagog, Endülüs Müzesi, meydanlar, sokaklar... Cordoba’da rahatlýkla birkaç gün geçirebilirsiniz. Siz de benim gibi çiçekseverseniz kentin en güzel sokaklarýndan Calle de las Flores’i aman ihmal etmeyin. Endülüs döneminde, III. Abdurrahman tarafýndan kýr sarayý olarak yaptýrýlan ve adýný hükümdarýn gözde hanýmýndan alan Medinetü’z-Zehra Sarayý inþa edildikten 80 yýl sonra çýkan bir isyanda tahrip olup güzelliðinin çoðunu yitirdiyse de kalýntýlarýyla dahi ilgi çekiyor.
ARAP TADINDAKÝ ÝSPANYOL MUTFAÐI
MAYIS ayý boyunca tüm duyulara hitap ediyor bu özel Endülüslü. Yasemin ve narenciye çiçeklerinin de eklendiði doða kokusu, leziz yemekler, dans ve müzikle taçlanan eðlenceler unutulmaz anýlarla ayrýlmasýný saðlýyor ziyaretçilerinin. Cordoba’ya vardýðýmda Avlu Festivali henüz bitmiþ, çoðu avlu dýþ dünyaya kapanmýþtý ancak yine de kimine dýþarýdan bakýp kapýsý açýk olana girerek keyfini çýkardým bu renk cümbüþünün. Tabii yörenin ünlü yaz çorbasý ‘gazpacaho’dan bolca içmeyi, zengin geçmiþinin izlerini taþýyan mutfak kültürünün deðiþik örneklerini tatmayý da ihmal etmedim. Ballý patlýcan kýzartmasý, sirkede bekletilmiþ ançuez, kýzarmýþ kalamar dilimleri... Zeytin, zeytinyaðý, sarýmsak ve bademle taze yerel ürünlerin katmerlendirdiði özel bir mutfak kültürü var Endülüs’ün. Araplarýn getirdiði zengin tatlý kültüründen de fazlasýyla sebeplenmiþ bir güzel coðrafya burasý.
